به گزارش خبرنگار >>ایرنا، لایی‌کشی اصطلاحی رایج در بین مردم به ویژه جوانان در رانندگی است و کم نیست ویدیوهایی که در فضای مجازی و البته به صورت روزمره در فضای حقیقی از کَل‌کَل رانندگان و کورس در بزرگراه‌ها به چشم دیده‌ایم، شاید مهمترین مساله در پَس این ماجراها اتفاقات ناگواری است که با راننده و سرنشینان با آن روبه‌رو می‌شوند.
«سرعت جذاب است اما به چه قیمت؟»، از این گونه صحبت‌ها هم همیشه آویزه گوش ما شده اما بطور معمول پس از وقوع حادثه؛ واقعیت این است که باید در خصوص رعایت سرعت مجاز همچون بستن کمربند ایمنی فرهنگ‌سازی شود تا آمار تصادفات مرگبار کاهش یابد.
اما حقیقت ماجرا این است که با وجود تلاش‌های پلیس و نهادهای متولی، پایتخت هفته‌ای بطور میانگین ۶ کشته براثر رانندگی دارد و سرعت غیرمجاز به ویژه در بزرگراه‌ها در صدر این آمار قرار دارد.
افزایش سرعت در هنگام رانندگی، اغلب پیامدهایی جبران‌ناپذیر به دنبال دارد؛ از خسارت‌های مالی گرفته تا حوادث مرگبار. تصاویری که از سوانح رانندگی منتشر می‌شود، بارها و بارها یادآور این واقعیت تلخ است که سرعت زیاد همیشه مساوی با خطر است؛ با این حال، برخی رانندگان هنوز هم تصور می‌کنند در نبود دوربین و نظارت، می‌توانند بی‌مهابا چنان گاز بدهند تا سرعتی جنون‌آمیز با خودرو را تجربه کنند.
یکی از رانندگان که ۳۰ سابقه رانندگی دارد، می‌گوید: «نه، من همیشه متعادل رانندگی کرده‌ام. این‌که بگویم اینجا دوربین ندارد پس با ۱۵۰ کیلومتر سرعت برانم یا جایی دیگر دوربین کنترل سرعت د ارد پس سرعت ماشین را روی ۹ کیلومتر کنترل کنم، اشتباه است معتقدم باید همیشه منطقی رانندگی کرد.»
راننده دیگری می‌گوید: «حتما نباید بگویم اتوبان بابایی دوربین ندارد با ۱۲۰ کیلومتر برانم و اینجا دوربین دارد با ۹۰ کیلومتر برانم.» این گفته هرچند مسئولانه است، اما آیا همه رانندگان چنین دیدگاهی دارند؟
وی که راننده‌ای جوان اما از رانندگی با سرعت زیاد لذت می‌برد اظهار می‌کند: هیچ لذتی بالاتر از سرعت زیاد و لایی‌کشی در اتوبان نیست به خصوص شب‌ها که اتوبان‌ها و خیابان‌ها خلوت‌تر است، دلیل این کار البته نبود تفریح و سرگرمی برای جوانان است زیرا شب‌های تهران و گاز دادن با ماشین را دوست دارم و با دوستان خود همیشه کَل‌کَل سرعت داریم و تا به حال هم مشکلی پیش نیامده است.
در شرایطی که برخی رانندگان، نبود دوربین را فرصتی برای سرعت غیرمجاز می‌دانند، اعمال قانون و جریمه توسط دوربین‌های کنترل سرعت می‌تواند نقش مهمی در بازدارندگی ایفا کند. با این حال، بخش زیادی از سامانه‌های موجود اکنون از کار افتاده و غیرفعال است.
>>از رادارگان تا دوربین‌های بروز شده سرعت در تهران
آذرماه پارسال بود که نخستین دوربین رادارگان در هفته فراجا در مراسمی با حضور رییس پلیس پایتخت و معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری رونمایی شد؛ دوربینی که در نوع خود گفته می‌شود سرعت، صحت و دقت بالایی برای ثبت تخلف سرعت خودروها را در بزرگراه‌ها دارد.
رییس پلیس راهور پایتخت در آن مقطع درباره قابلیت‌های دوربین‌های رادارگان به خبرنگار ایرنا گفته بود که دوربین رادارگان کنترل سرعت دوربینی پرتابل و پیشرفته است که همه خطوط بزرگراهی را به صورت برخط و آنلاین کنترل می‌کند.
به گفته سردار سیدابوالفضل موسوی‌پور، از قابلیت‌های این دوربین برخط بودن آن است که پس از ثبت تخلف در کوتاه‌ترین زمان ممکن پیامک تخلف به تلفن همراه راننده ارسال می‌شود.
هرچند تعداد تحویلی این دوربین‌ها محدود بوده اما معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور پایتخت نیز گفت که دوربین‌های لیزرگان و رادارگان از ۲۵ اسفند ماه ۱۴۰۳ تا نخستین روز فروردین امسال، بیش از ۳۷ هزار مورد، تخلف حادثه‌ساز را شناسایی و ثبت کردند.
سرهنگ فیروز کشیر با اشاره به تخلفات حادثه‌ساز از جمله سرعت و سبقت و حرکات مارپیچ اظهار کرد: در این مدت دوربین‌های نظارتی پلیس (لیزرگان و رادارگان)، این تعداد تخلف حادثه‌ساز خودروها را در سطح شهر تهران ثبت و اعمال قانون کردند.
موضوع اما با چند دستگاه دوربین رادارگان یا لیزرگان حل نمی‌شود؛ در تهران ۳۷۰ دوربین ثبت تخلف سرعت غیرمجاز و سبقت وجود دارد که به گفته مدیرعامل مرکز کنترل ترافیک شهر تهران، از میان ۳۷۰ دوربین سرعت موجود در بزرگراه‌ها، تنها ۱۱۱ دستگاه فعال است.
حامد برادران به تازگی با اشاره به علت این موضوع گفت: مشکل اصلی در بهره‌برداری از این دوربین‌هاست چراکه تکنولوژی آنها قدیمی شده و شرکت بهره‌بردار کنونی نمی‌تواند تاییدیه پلیس برای ادامه فعالیت این سامانه‌ها را دریافت کند. بنابراین در عمل بخشی از آنها از مدار خارج شده‌اند.
>>نصب ۶۰۰ دوربین کنترل سرعت در تهران
با این حال مدیریت شهری تهران تصمیم به نوسازی گسترده سامانه‌های کنترل سرعت گرفته است و براساس اعلام این مسئول شهری، قرار است ۶۰۰ دوربین کنترل سرعت نسل جدید تا پایان سال ۱۴۰۴ در بزرگراه‌های پرتردد شهر تهران نصب شود. البته گفته شده که این دوربین‌ها نه‌تنها جایگزین دوربین‌های فرسوده خواهد شد بلکه پوشش نظارتی در سطح شهر را نیز افزایش می‌دهد.
برادران در عین حال تاکید کرد: تامین تجهیزات مربوط به این دوربین‌ها تا پایان خردادماه سال جاری انجام خواهد شد و تاکنون ۵۰ سامانه از نسل جدید به‌صورت فعال در معابر نصب و راه‌اندازی شده است که این گام مهم می‌تواند نقطه عطفی در مدیریت هوشمند ترافیک پایتخت باشد.
وی مهمترین ویژگی دوربین‌های جدید را ثبت سرعت متوسط خودروها در طول مسیر بزرگراه عنوان کرد و برخلاف دوربین‌های سنتی که تنها در یک نقطه عکس‌برداری می‌کردند، این نسل جدید می‌تواند فاصله زمانی عبور خودرو از دو نقطه را محاسبه کرده و سرعت میانگین را بسنجد.
برادران ادامه داد: این فناوری، راه فرار رانندگان متخلف را مسدود می‌کند و دیگر نمی‌توان فقط نزدیک دوربین سرعت را کم کرد و سپس با سرعت غیرمجاز ادامه مسیر داد، نرم‌افزار این دوربین‌ها ساخت داخل است که با سخت‌افزارهای خارجی کار می‌کند.
در نهایت، مسوولان امیدوارند با تکمیل این طرح تا پایان سال ۱۴۰۴، میزان تصادفات ناشی از سرعت غیرمجاز کاهش یابد و فرهنگ رانندگی در تهران ارتقاء یابد.
از یاد نبریم که نوسازی سیستم‌های نظارتی نه‌تنها ابزاری برای اعمال قانون، بلکه راهکاری برای حفظ جان انسان‌هاست؛ جان‌هایی که گاه تنها در چند ثانیه بی‌احتیاطی، برای همیشه از دست می‌روند.