به گزارش خبرنگار اقتصادی >>ایرنا، تارنمای خبری-تحلیلی «کالیبر» جمهوری آذربایجان در گزارشی سفر مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران را به باکو مورد توجه قرار داد و نوشت: روابط اقتصادی بین جمهوری آذربایجان و ایران، به تازگی فرصتی تازه برای غلبه بر رخوت و پیشرفت در مسیر توسعه کیفی یافته است.
دیدارهای دوجانبه در حاشیه اجلاس‌ها و سفرهای متقابل سران وزارتخانه‌های ذی‌ربط دو کشور، به حرکت رو به جلوی پروژه‌های کلان در حوزه حمل‌ونقل، انرژی و سایر بخش‌ها کمک شایانی کرده است.
به نوشته این تارنما، یکی از عمده تحولاتی که اجرای این طرح‌ها را تسریع کرده، سفر رسمی پزشکیان به جمهوری آذربایجان است؛ مذاکرات برگزارشده در باکو و نشست‌های تجاری که در حاشیه آن برگزار شد، نشان‌دهنده تعهد طرفین به گسترش همکاری‌های تجاری، اقتصادی، سرمایه‌گذاری و زیرساختی است.
در طول یک دهه گذشته، روابط تجاری آذربایجان و ایران تحت تاثیر بحران‌های بین‌المللی و تحریم‌ها، فراز و نشیب‌هایی را تجربه کرده است. حد فاصل سال‌های باثباتِ ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ میلادی، طرح‌های مشترک در حوزه صنعت خودروسازی، کشاورزی، تجارت فرامرزی و سایر بخش‌ها کلید خورد. در دوران پسا-کرونا، به ویژه پس از آزادسازی منطقه قره‌باغ، باکو و تهران بر اولویت‌های یکدیگر در توسعه یک جاده ترانزینی و کریدور ریلی تمرکز کردند. توافق سوآپ گازی با مشارکت ترکمنستان نیز در این بازه اجرایی شد و برنامه‌ریزی و هماهنگی برای پروژه‌های تبادل انرژی شتاب گرفت.
الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان در سخنرانی خود در همایش تجاری مشترک در باکو، ابراز اطمینان کرد که توافق‌های حاصل‌شده در جریان سفر پزشکیان به این کشور از جمله اسناد امضاشده و بیانیه مشترک ریاست جمهوری، به طور چشمگیری به توسعه همکاری دو کشور در حوزه تجارت، سرمایه‌گذاری و سایر بخش‌ها طی سال‌های آتی کمک خواهد کرد.
علی‌اف دراین‌باره گفت: در این همایش تجاری بیش از ۴۰۰ شرکت‌کننده حضور دارد؛ این نشان می‌دهد که منافع متقابل در سطح بالایی است. البته، زمانی که روابط سیاسی قوی باشد، محافل تجاری نیز فعالیت‌های خود را متناسب‌سازی می‌کنند. امروز که به آمار و ارقام می‌نگریم، می‌بینیم که تجارت بین دو کشور به یک میلیارد دلار نمی‌رسد که البته رضایت‌بخش نیست. بنابراین، افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری متقابل، معاملات مشترک و سایر ابتکارهای مشابه، قطعا قابل تحسین خواهد بود.
علی‌اف همچنین بر اهمیت تداوم تلاش‌ها برای گرد هم آوردن کارآفرینان دو کشور تاکید کرد. به گفته وی، باید برای تجار اطلاعاتی روشن درباره پروژه‌های خاص، سیستم مالیاتی، تعرفه‌ها، فضای سرمایه‌گذاری و مقررات تجاری جمهوری آذربایجان و ایران فراهم شود؛ عناصری که سرمایه‌گذاران احتمالی باید به آنها اشراف کامل داشته باشند. از این روز، علی‌اف، بر نقش حیاتی کمیسیون بین‌دولتی آذربایجان و ایران که مسئولیت نظارت بر برنامه‌ریزی و رسیدگی فوری به دستورکار مسائل تجاری جاری را برعهده دارد، تاکید کرد.
به نوشته این تارنما، در جریان مذاکرات ریاست جمهوری، طرفین به توسعه همکاری در حوزه حمل و نقل و لجستیک بین ایران و آذربایجان توجه ویژه‌ای داشتند.
رئیس جمهوری آذربایجان همچنین بر اهمیت مشارکت دو کشور در کریدور ترانزیتی شمال - جنوب تاکید کرد. این کریدور به گسترش ترانزیت بین‌المللی و رشد پایدار روابط تجاری و ترابری باکو-تهران کمک خواهد کرد. به باور وی، باکو صرفا نمی‌خواهد که این کریدور، مسیری ترانزیتی باشد بلکه خواسته جمهوری آذربایجان، ایجاد فرصت‌هایی برای گشایش کسب‌وکارهای جدید و تاسیس شرکت‌های صنعتی نوین، هم در آذربایجان و هم در ایران است.
خالی از لطف نیست که یادآور شویم، به‌دنبال امضای توافقنامه سرمایه‌گذاری، طراحی و احداث محور ریلی ۱۷۰ کیلومتری رشت- آستارا در ۱۷ مه ۲۰۲۳ بین وزرای ترابری روسیه و ایران که هزینه آن ۱.۶ میلیارد دلار برآورد شد، پروژه کریدور شمال- جنوب وارد مرحله نهایی شد. در آذربایجان نیز، از سال ۲۰۱۸ میلادی اقدامات برای رفع موانع در امتداد این کریدور آغاز شده است.
>>همچنین قرار است که یکی دیگر از پروژه‌های بزرگ جمهوری آذربایجان و ایران در حوزه حمل و نقل در چهارچوب ابتکار پیشنهادی باکو اجرایی شود؛ احداث «کریدور ارس»؛ علی‌اف یادآور شده است که این مسیر ترانزیتی جدید، قلب جمهوری آذربایجان را از طریق ایران به جمهوری خودمختار نخجوان متصل می‌کند.
یکی دیگر از محورهای مورد توجه در این همایش تجاری، همکاری در حوزه تولید برق از جمله تاسیس نیروگاه و خطوط انتقال بود. علی‌اف دراین‌باره تاکید کرد: ما در آینده می‌توانیم طرح‌های تبادل انرژی بین دو کشور را هم در قالب دوجانبه و هم در قالبی چندجانبه با مشارکت کشورهای همسایه، مورد بررسی قرار دهیم. دقیق‌تر بگویم، این موضوع همین حالا نیز یکی از مسائلی است که در دستور کار قرار دارد.
تارنمای کالیبر در بخش پایانی این گزارش نوشت: تلاش‌های مشترک باکو و تهران در زمینه توسعه منابع تجدیدپذیر انرژی به ویژه با احداث نیروگاه برق‌آبی روی سدهای خداآفرین و قیز قلعه‌سی، موثر واقع شده است.
روسای جمهوری ایران و آذربایجان پس از دیدار رسمی، با همراهی چند تن از وزرا و سران نهادهای کشورهای متبوع، مجموعه‌ای از تفاهم‌نامه‌ها و سایر اسناد را به امضا رساندند.
به نوشته این رسانه، در بین این اسناد، باید به «یادداشت تفاهم همکاری جامع بین وزارت توسعه دیجیتال و حمل و نقل جمهوری آذربایجان و وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۵-۲۰۲۶ اشاره‌ای ویژه داشت.»