سد کوثر به عنوان بزرگترین سد کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۰ سال بویژه در خشکسالی سالهای اخیرعلاوه بر تامین آب دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از ساکنان جنوب کشور توانسته با تامین آب اراضی کشاورزی بارقه های امید را در دل کشاورزان روشن کند.
>>به گزارش ایرنا،سد کوثر یکی از طرح‌های مهم و اولویت‌دار سفر مقام معظم رهبری برای استان بود که امروز نقش مهمی در تأمین آب پنج استان جنوبی کشورمان دارد.
سد مخزنی کوثر هم اکنون آب آشامیدنی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مردم جنوب کشور شامل هفت شهر بزرگ و ۱۱ شهر کوچک، ۳۶ شهرک و ۴۷ دهستان با بیشتر از یکهزارو ۲۰۰ روستا را با خط لوله بطول ۷۶۳ کیلومتر در استان کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، بوشهر، فارس و هرمزگان تامین می کند.
سد کوثر که در در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال غرب گچساران قرارگرفته به منظور اهدافی چون تأمین صنایع نفت و گاز گچساران، تأمین آب کشاورزی دشت لیشتر و خیرآباد در شهرستان گچساران، تأمین آب کشاورزی اراضی بهبهان، تأمین آب کشاورزی دشت زیدون و تأمین آب برای بهبود کنترل کیفیت آب رودخانه زهره نیز ساخته‌شده است.
مشخصات سد کوثر
سد کوثر گچساران از نوع سدهای بتنی وزنی است که ارتفاع آن از پی بیش از ۱۴۴متر و طول تاج سد نیز بیش از ۱۹۰متر است.
مدیر بهره برداری و نگهداری سد کوثر گچساران درباره مزیت های این سد درجنوب گفت: این سد مخزنی در سال ۷۳ باسفر پربرکت مقام معظم رهبری به استان کهگیلویه و بویراحمد وارد فاز اجرایی شد ،در سال۸۱ عملیات احداث سد به پایان رسید و در سال ۸۴ نیز آب شرب به شهرهای حاشیه خلیج فارس نیز فرستاده شد.
وی بیان کرد: آب سد کوثر از رودخانه خیرآباد تأمین می‌شود و این رودخانه از رودهای شاه بهرام و دهدشت به وجود می‌آید.
۸۲ درصد ظرفیت سد پُر است
خدری با بیان اینکه بیش از ۸۲ درصد از ظرفیت این سد هم اکنون تکمیل است ابراز کرد: در حال حاضر حجم آب موجود در مخزن سد کوثر ۴۴۸ میلیون و ۷۶ هزار متر مکعب است.
مدیر اداره بهره برداری و نگهداری سد کوثر گچساران گفت: در سال آبی جاری(از مهر ماه سال گذشته تا مهر ماه سالجاری ) بیش از هشت میلیون متر مکعب آب از سو کوثر تبخیر شد.
خدری بیان کرد: ۲۰۱میلیون متر مکعب آب در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ (از مهر ماه سال گذشته تاکنون) از سد کوثر گچساران برای مصارف مختلف کشاورزی، صنعت و آشامیدنی رها سازی شد.
وی افزود: از این میزان آب رها سازی شده ۷۹ میلیون و ۶۲ هزار متر مکعب برای تامین آب آشامیدنی بوده است.
خدری بیان کرد: از ابتدای مهر سال گذشته تاکنون ۴۳ میلیون و ۳۹ هزار متر مکعب آب کشاورزی، ۶۴میلیون و ۳۵هزار متر مکعب برای سایر (زیست محیطی) و پنج میلیون و ۵۲ هزار متر مکعب آب در بخش صنعت رهاسازی شد.
وی گنجایش مخزن سد کوثر را ۵۴۷ میلیون متر مکعب اعلام کرد و افزود: آب سد کوثر از رودخانه خیرآباد تأمین می‌شود که این رودخانه از رودهای شاه بهرام و دهدشت به وجود می‌آید.
خدی اظهار کرد: هم اکنون دبی خروجی روزانه سد کوثر بیش از ۱۳ متر مکعب بر ثانیه و دبی و دبی ورودر روزانه هشت و ۵۲ متر مکعب بر ثانیه است.
نقش سد کوثر در تامین آب استان های جنوبی کشور
وی بیان کرد: هم اکنون "سد کوثر "تامین کننده آب شرب ۲ میلیون و ۵۰۰هزارنفر از هموطنان در جنوب کشور و در بخش هایی از پنج استان بوشهر، فارس،هرمزگان، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد است.
مدیربهره برداری سد کوثر تصریح کرد: سالانه بیش از۸۰ میلیون متر مکعب از آب سد کوثر برای مصارف زیست محیطی رها سازی می شود.
وی ادامه داد: همچنین سد کوثر سالانه بطور متوسط ۱۴۰میلیون متر مکعب برای مصارف شرب و حدود ۵۰ میلیون متر مکعب برای مصارف کشاورزی را تامین می کند.
خدری گفت: امروز دشت های لیشتر و خیرآباد گچساران به برکت سدکوثر به قطب کشاورزی استان تبدیل شده و بسیاری از جوانان شهرستان در این اراضی مشغول کشاورزی هستند.
فواید سد کوثر برای استان کهگیلویه و بویراحمد
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد می گوید: این سد همچنین آب شرب شهر ۱۰۰ هزار نفری گچساران و کل روستاهای اطراف آن را ۱۲ سال است که تامین می کند.
آرش مصلح عنوان کرد: این سد بیش از۱۷ سال است که آب مورد نیاز صنایع شرکت نفت و گاز گچساران به میزان سه میلیون متر مکعب را تامین می کند و در صورت نیاز به آن افزوده خواهد شد.
وی ادامه داد: همچنین این سد آب پتروشیمی یک و ۲ گچساران به میزان ۱۷ میلیون متر مکعب و آب هفت هزار هکتار اراضی کشاورزی خیرآباد، لیشتر و تنگ انگشترک را تامین می کند.
مصلح ابراز کرد: برنامه ریزی شده که در قالب طرح توسعه ای سد کوثر آب یکهزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی دشت مور گچساران و آب شرب ۸۵ هزار نفر از جمعیت شهرستان بهمئی را نیز تامین کند.
تامین آب شهرهای چرام، دهدشت، سوق، لنده و روستاهای این مسیر از سد کوثر
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: مرحله اول طرح آبرسانی به شهرهای چرام، دهدشت، سوق، لنده و روستاهای این مسیر در استان کهگیلویه و بویراحمد از سد کوثر گچساران، با احداث مخزن ۲۰ هزار متر مکعبی تکمیل شد و در مرحله نخست این طرح از تصفیه خانه خیرآباد تا شهر دهدشت سه ایستگاه پمپاژ و پنج مخزن ذخیره احداث شد.
وی بیان کرد: قطعه دوم این طرح ابرسانی از دهدشت تا چرام در خرداد ۱۴۰۳ به طول ۲۰ کیلومتر به‌صورت ثقلی آغاز شد و قطعه سوم نیز از دهدشت به شهرهای سوق و لنده به طول ۲۴ هزار و ۵۰۰ متر خواهد بود.
مصلح اظهار کرد: پروژه آبرسانی از سد کوثر به چهار شهر دهدشت، سوق، چرام و لنده و روستاهای اطراف با جمعیت ٢٤٠ هزار نفر شامل ١٥٣ هزار نفر شهری و ٨٧ هزار نفر روستایی با هدف تامین ١٦ میلیون و ٩٤٠ هزار مترمکعب آب اردیبهشت ۹۶ کلنگ‌زنی شد.
وی اظهار کرد: در این طرح در مجموع ١٧ میلیون مترمکعب در سال آب شرب با دبی لحظه‌ای ٨٦٠ لیتر در ثانیه انتقال داده می‌شود و به نحوی طراحی شده که قابلیت افزایش ظرفیت تا سقف یک هزار و ٣٤٥ لیتر در ثانیه به منظور انتقال آب مورد نیاز صنعت را نیز تامین خواهد کرد.
اجرای ۵۰۰ میلیارد ریال عملیات پدافندی در سدکوثر
مدیرعامل شرکت آب و منطقه ای کهگیلویه وبویراحمد برای اجرای عملیات ریزش برداری و مهار توده سنگ مشرف بر تاسیسات حساس سد کوثر گچساران ۵۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات حوزه مدیریت بحران هزینه شد.
مصلح اظهار کرد: این عملیات یکی از مهمترین و پیچیده ترین عملیات‌های مهندسی و اجرایی در ارتفاعات و در سخت ترین شرایط طی چند سال گذشته انجام شد و در اجرای این طرح مهم ۴۲ هزار متر مکعب سنگ آهگی که احتمال ریزش و آسیب رساندن به تاسیسات حساس سد کوثر را داشت جابه جا شد.
وی تصریح کرد: وزات نیرو با توجه به حساسیت موضوع این طرح را به عنوان پایلوت اجرا در ۳۱ استان کشور نیز پیشنهاد داد و اجرای این طرح نقش مهمی در حفاظت از تاسیسات مهم و حیاتی سد کوثر دارد.
عملیات ترمیم ۷۰ کیلومتر از کانال‌های آبیاری سد کوثر
مدیر اداره بهره برداری و نگهداری سد کوثر گفت: عملیات ترمیم بیش از ۷۰ کیلومتر از پوشش بتنی کانال‌های آبیاری سد کوثر به دشت لیشتر بعد از ۶ سال معطلی هم اکنون با اعتباری بیش از ۵۶ میلیارد ریال اعتبار در دست اجراست.
خدری افزود: هدف از اجرای این طرح جلوگیری از هدر روی آب و تامین آب بهینه و مطلوب است و این کانال ها بیش از چهار هزارو ۵۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی دشت لیشتر را آبیاری می کنند.
وی افزود: بارندگی و فرصت قطع آب کانال‌ها بهترین زمان برای تعمیر کانال‌های آبیاری است و پیش بینی می شود ترمیم کانال‌های مورد نظر حداکثر تا پایان سال جاری ادامه یابد.
شهرستان ۱۵۶ هزار نفری گچساران در جنوب غربی کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.