>>به گزارش خبرنگار >>ایرنا، روزانه ۶ هزار و ۳۰۰ نفر بر اثر حوادث شغلی یا بیماری‌های مرتبط با کار، یعنی بیش از ۲ میلیون نفر در سال بر اثر حوادث شغلی یا بیماری های مرتبط با کار جان خود را از دست می دهند، هزینه انسانی حوادث ناشی از کار روزانه بسیار زیاد بوده و بار اقتصادی ناشی از شیوه‌های ضعیف ایمنی و بهداشت شغلی، سالانه چهار درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی تخمین زده می‌شود.
روز جهانی ایمنی و بهداشت در محل کار بحث بازرسی از محیط های کارگری به عنوان پیشگیری از وقوع حوادث در محیط کار است و هدف از این روز، که ۲۸ آوریل نامگذاری شده، ترویج گفت و گو در مورد اهمیت سرمایه‌گذاری برای ایمنی و بهداشت در محل کار در واکنش به شرایط اضطراری و بحران‌هایی است که بر محیط‌های کاری تأثیر می‌گذارند.
شعار روز جهانی ایمنی و سلامت در محل کار سال ۲۰۲۵ "انقلابی در سلامت و ایمنی، نقش هوش مصنوعی و دیجیتالی شدن در محل کار" است، این موضوع فناوری‌های جدید مختلفی را از طریق راهی برای ایمنی و بهداشت شغلی بررسی خواهد کرد از جمله ربات‌های پیشرفته، هوش مصنوعی، وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین (پهپاد)، اینترنت، و واقعیت های مجازی می باشد.
در همین رابطه و به مناسبت روز جهانی ایمنی و بهداشت در محل کار، خبرنگار ایرنا مرکز قزوین گفت و گویی را با محمد علیخانی، مدیر بازرسی اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین به گفت و گو نشسته که در ادامه آن را می خوانیم.
>>ایرنا. وظیفه واحد بازرسی در خصوص نظارت بر حوادث ناشی از کار و ایمنی چیست.
مقوله ایمنی در فصل ۴ قانون کار آورده شده که نظارت و پایش بر حسن اجرای آن را درکارگاه های مشمول قانون کار در بندهای پنچگانه برعهده معاونت بازرسی اداره کار گذاشته است، بر همین اساس و برنامه های تدوین شده بازرسان به کارگاه ها برای نظارت و پیگیری موضوع پیشگیری و ایمنی مراجعه می کنند.
براساس ماده ۸۵ قانون کار "صیانت از سرمایه انسانی در محیط های کاری برنامه ریزی شده برای پیشگیری از حوادث و بیماری های شغلی است"، لذا اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سال گذشته هفت هزار ۵۰۰ مورد بازرسی از کارگاه های مشمول کار را داشته و در این رابطه نیز ۱۰ کارفرمای متخلف را به مراجع قضایی معرفی که حسب مورد جریمه و به اجرای قانون مکلف شده اند.
>>ایرنا. سال گذشته چند مورد حادثه ناشی از کار منجر به فوت در استان داشته ایم.
سال گذشته ۶ مورد فوتی حادثه ناشی از کار و ۳۵ مورد حوادث مرگبار شامل نقص عضو و از کار افتادگی در سطح استان به وقوع پیوست، بحث بازرسی از محیط های کارگری به عنوان پیشگیری از وقوع حوادث در محیط کار است که ۲۰۳ مورد حادثه ناشی از کار در سال ۱۴۰۳ ثبت شد که از نظر شدت حادثه، کاهش ۷۰ درصدی حوادث منجر به فوت بوده را داشتیم.
در استان قزوین ۶۰ هزار کارگاه وجود دارد که براساس استانداردهای ایمنی، هر بازرس کار بایستی ۵۰۰ کارگاه را پوشش دهد که شامل مشاغل سخت و زیان آور، پرونده های حل اختلاف و همچنین بررسی حوادث و بازرسی های عمومی و موردی می باشد.
>>ایرنا. در خصوص بالا بردن کیفیت ایمنی در محل کار چه اقداماتی انجام شده است.
برای رسیدن به شرایط مطلوب در حوزه ایمنی و سلامت در محیط کار، حدود ۴۰ هزار ساعت آموزش به کارگران و کارفرمایان صورت گرفته و امسال نیز براساس برنامه ریزی های صورت گرفته بازرسی ها با رویکرد جدید مبتنی بر نظارت درون کارگاهی خواهد بود تا بتوانیم با فعال سازی کمیته های حفاظت فنی و بهداشتی و به کارگیری مسوولان ایمنی در کارگاه ها نظارت خود را در بحث ایمنی افزایش دهیم.
بازرسی همکاران ما در اداره کار موردی بوده و ممکن است یک یا ۲ مرتبه در سال بیشتر به کارگاه ها مراجعه نکنند یا بعضی از کارگاه ها شاید در طول سال نیز حتی مورد بازرسی قرار نگیرند، لذا برنامه سال جاری برقراری کمیته یاد شده و آموزش به جامعه کارفرمایی در حوزه ایمنی در محیط کار خواهد بود.
>>ایرنا. با توجه به نزدیکی فصل تابستان و تعطیلی مدارس شاهد استفاده از کودکان در کارهای سخت همانند کوره های آجرپزی خواهیم بود، معاونت بازرسی این اداره کل برنامه ای برای مقابله با این مساله دارد.
به کارگیری کودکان زیر ۱۵ سال در کارگاه ها براساس قانون ممنوع بوده و در صورت مشاهده بازرسان ما با کارفرما برخورد کرده و جریمه می شوند، این موضوع در بازرسی ماموران به طور جدی مورد توجه قرار داشته و برخورد جدی نیز با این مساله می شود، کارگران نوجوان ۱۵ تا ۱۸ سال نیز نبایستی اضافه کار داشته باشند و شب کاری برای آنها ممنوع بوده و این موارد نیز در بازرسی ها مورد توجه قرار می گیرد.
>>ایرنا. حوادث ناشی از کار قزوین بیشتر در کدام مشاغل مشاهده می شود.
این حوادث بیشتر در ۲ بخش صنعت و ساختمان از شدت بالایی برخوردار می باشد، در بخش صنعت بیشتر موضوع درگیری اعضای بدن با ماشین آلات و دستگاه ها و در حوزه ساختمانی نیز مساله سقوط از ارتفاع است، موارد یاد شده ۸۰ درصد حوادث کارگری را به خود اختصاص داده است.
>>ایرنا. موضوع سختی و زیان آور بودن کار در بخش کارگری چگونه از سوی کارشناسان شما ارزیابی می شود.
سختی و زیان آور بودن کار در قانون آیین نامه دارد و کمیته های بدوی و تجدید نظر در استان ها صلاحیت تشخیص آن را تعیین می کنند، در این خصوص کارفرماها نقشی در تایید موضوع ندارند و علت مقاومت کارفرماها در این بخش موضوع افزایش چهار درصدی حق بیمه است.
>>کلام پایانی:
با وجود کمبود نیروی بازرسی در حوزه نظارت و پیگیری ایمنی در محل کار به نظر می رسد ضمن پیگیری مسوولان اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان قزوین جهت جذب نیروهای متخصص بازرس، نیاز به فرهنگ سازی در بین جامعه کارگری و کارفرمایی در جهت رعایت موارد ایمنی در محیط کار است تا بتوانیم حوادث ناشی از عدم رعایت این موارد را کاهش دهیم.
البته در این رابطه به روز بودن تجهیزات در کارگاه ها و استفاده از ربات‌های پیشرفته، هوش مصنوعی، وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین (پهپاد)، اینترنت اشیا، واقعیت مجازی نیز می تواند در کاهش حوادث کار کمک حال باشند.