به گزارش خبرنگار ایرنا، امسال هم مانند سال‌های گذشته برنامه‌های مختلفی برای پاسداشت سعدی شیرازی تدارک دیده شد، برنامه‌هایی که با هدف انعکاس بازتابی از افق اندیشه شیخ اجل و معرفی این شاعر به مردم اجرا شدند.
مروری بر برنامه‌های هفته سعدی؛ از آیین بزرگداشت تا گلباران آرامگاه
برگزاری آیین بزرگداشت در شامگاه شنبه ۳۰ فروردین ماه آغازگر برنامه‌های هفته سعدی بود؛ آیینی که طبق روال هر سال در آرامگاه این شاعر بزرگ و با حضور مقامات استانی و کشوری برگزار شد؛ اجرای رپرتوار «وصال یار» با خوانندگی حمیدرضا ترکاشوند هم از مهمترین بخش‌های این آیین بود.
۳۱ فروردین ماه نیز کنسرت گروه موسیقی بامداد به سرپرستی سهند شکرزاده و مجتبی عسگری به عنوان خواننده مهمان اجرا شد؛ کنسرتی که با استقبال قابل‌توجه و چشمگیری از سوی مردم رو به رو شد.
یکم اردیبهشت ماه نیز آرامگاه شیخ اجل گلباران شد، مراسم گلباران امسال با حضور پررنگ دف‌نوازان و اجرای پرفورمنس ادبی نوجوانان با موضوع سعدی گذشت؛ در این مراسم دانش‌آموزان و پیش‌دبستانی‌ها هم متولیان فرهنگی را همراهی کردند و آرامگاه شیخ اجل در میان شادی‌های کودکانه آنها گلباران شد.
برگزاری کارگاه زنده هنرهای تجسمی با موضوع و محوریت سعدی و با عنوان «نقشی از سعدی» نیز حال و هوای خاصی به آرامگاه شیخ اجل بخشیده بود؛ کارگاهی که هنرمندان حاضر در آن معتقد بودند که استفاده از ابزار هنر می‌تواند کمک شایانی به معرفی این شاعر در جامعه کند.
پس از مراسم گلباران، سخنرانی‌های تخصصی درباره این شاعر بزرگ در تالار آرامگاه آغازگر برنامه‌های علمی هفته بزرگداشت سعدی بود و تالار آرامگاه از ساعت ۹ صبح میزبان سخنرانی‌های علمی بود.
در این روز سعدی‌پژوهان بر خوان سعدی نشستند و هریک از ظن خویش یار او شدند.
گشایش نمایشگاه‌های خط و نقاشی
آیین گشایش نمایشگاه «خط نگارین» و همچنین افتتاح نمایشگاه «نقاش صبا» از دیگر برنامه‌های بزرگداشت امسال در روزهای اول و دوم اردیبهشت بود؛ نمایشگاه جلوه آثار سعدی در کتابخانه‌ها و موزه‌های جهان با حضور مشاور عالی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شماری از اهالی فرهنگ و هنر گشایش یافت؛ در این نمایشگاه ۲۲ تابلو از تصاویرِ نسخ خطی نفیسِ آثار سعدی که در موزه‌های و کتابخانه‌های بزرگ جهان نگهداری می‌شود از ۲ تا ۳۰ اردیبهشت در نمایشگاه نقاش صبا و نگارخانه فرهنگسرای استاد بهمن‌بیگی به نمایش گذاشته شده است.
برنامه‌ای متمایز؛ «ملک ملاحت» و «کاروان صبح»
اما آنچه برگزاری هفته بزرگداشت سعدی را از سال‌های گذشته متمایز کرده بود برگزاری آیین «ملک ملاحت» بود؛ برنامه‌ای متفاوت که در آن مسیر گردشگری ادبی سعدی شیراز بازخوانی شد و دوستداران سعدی مسیر شیراز روزگار سعدی را قدم زدند.
در ادامه سلسله رویدادهای بیست‌وهشتمین گرامیداشت جهانی هفته فرهنگی و هنری سعدی، صبح روز جمعه پنجم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، برنامه فرهنگی‌ـ‌ورزشی «کاروان صبح» با حضور گسترده دوچرخه‌سواران شیرازی برگزار شد و دوچرخه‌سواران از خانه تا آرامگاه سعدی شیرازی را رکاب زدند.
راه‌اندازی پویش سعدی خوانی و برپایی جشن‌های مردمی
از دیگر برنامه‌های متفاوت امسال راه‌اندازی پویش سعدی خوانی و دعوت از عموم مردم برای شرکت در این پویش بود؛ همچنین امسال ۲۰ هزار جلد کارت پستال از حکایات گلستان سعدی با بارکد صوتی صدای زنده‌یاد خسرو شکیبایی چاپ و توزیع شد.
برپایی جشن‌های مردمی با برگزاری پنج جشن در پنج منطقه کم‌برخوردار شیراز از دیگر برنامه‌هایی بود که با هدف معرفی هر چه بیشتر سعدی به عموم مردم دنبال شد.
تدابیر برای فراملی شدن سعدی چه بود؟
امسال هم مانند سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای فراملی شدن سعدی شکل گرفت و یکی از برنامه‌ها در این زمینه برگزاری گردهمایی بین‌المللی مجازی علاقمندان شعر و ادبیات فارسی در برزیل بود؛ همچنین پویش بین‌المللی گلستان سعدی به روایت جهان در قالب گلستان‌خوانی فارسی‌آموزان راه‌اندازی شد و تلاش‌هایی هم برای رایزنی‌های فرهنگی کشورهای جهان با محوریت دیپاچه گلستان شکل گرفت.
امسال هفته بزرگداشت سعدی با برگزاری آیین «سخن دوست» و رونمایی از ترجمه انگلیسی گزیده گلستان سعدی به پایان می‌رسد؛ آیینی که قرار است در آن، کتاب گلستان در سامانه بین‌المللی کتاب در گردش ثبت و این کتاب به ۲۰ راهنمای گردشگری برای توزیع کتاب میان گردشگران خارجی اهدا شود.
کم‌وکاستی‌ها چه بود؟
اگرچه برگزاری این برنامه‌ها گام بزرگی برای پاسداشت مقام این شاعر بزرگ و نهادینه کردن اندیشه او در جامعه بود اما برنامه‌های گرامیداشت سعدی که از شاعران شهیر و جهانی کشور به شمار می‌رود با کم و کاستی‌هایی نیز روبه رو بودند.
برگزاری آیین بزرگداشت به شیوه همیشگی
می‌توان گفت آیین بزرگداشت هفته سعدی که آغازگر برنامه‌های گرامیداشت این شاعر بزرگ است معمولا بدون هیچ خلاقیت جدیدی و هر سال به همان شیوه و سبک همیشگی برگزار می‌شود؛ در این آیین ساعاتی به سخنرانی اختصاص داده می‌شود و سپس برنامه با اجرای یک گروه کنسرت به پایان می‌رسد؛ این در حالیست که می‌توان این مراسم را از این چارچوب خاص خارج کرد و از برنامه‌های متنوع‌تر و مردمی‌تری بهره گرفت.
البته امسال در بزرگداشت سعدی شیرازی ویدئویی با عنوان «این صدا خاموش نمی‌شود» کاری از نوجوانان هنرمند شیرازی منتشر شد که پس از آن هم در اختیار سفارت‌خانه‌ها و رایزنان فرهنگی کشورهای مختلف با همراهی و هدایت بنیاد بین‌المللی سعدی برای اکران در آیین بزرگداشت شیخ اجل قرار گرفت اما بهتر است که برنامه‌های جذابتری برای برگزاری این رویداد تدارک دیده شود.
برنامه‌های علمی؛ متراکم با محدودیت زمانی
یکی از کاستی‌هایی که بیش از هر چیز دیگر به چشم می‌خورد، تراکم و فشردگی برنامه‌های علمی و محدودیت زمانی نشست‌های تخصصی در هفته سعدی بود؛ این در حالیست که شیخ اجل از اندیشه عمیق و نگاهی گسترده به مسائل مختلف زندگی بهره می‌برد، لذا انتظار می‌رود این نشست‌ها محدود به یک یا ۲روز نشوند و به صورت مستمر و پراکنده شاهد برگزاری این نوع جلسات در هفته سعدی باشیم.
همچنین نشست‌های علمی هفته سعدی هنوز هم پس از سالها تلاش برای ترویج افکار این شاعر به عموم مردم، بدون حضور عموم مردم، به صورت تخصصی و با حضور شماری از اساتید دانشگاه و کارشناسان در حوزه ادبیات و سعدی‌شناسی برگزار می‌شوند.
نشست‌های شاعری مردمی بدون حضور مردم
در حالی نشست‌های سعدی بدون حضور مردم برگزار می‌شود که اندیشیدن به زندگی انسان‌ها و نگرانی از وضعیت موجود آنها، در آثار این شاعر مردمی، فراتر از محدوده جامعه او معطوف به جهان انسانی است.
برخی سعدی‌شناسان و پژوهشگران نیز معتقد هستند با وجود اینکه سعدی شاعری مردمی است و در آثارش نگاهی انسان‌گرایانه و بشردوستانه دارد و می‌تواند نقش مهمی برای تعالی جامعه ایفا کند اما اقدام قابل توجهی برای شناساندن این شاعر بزرگ به مردم انجام نشده و جای خالی مردم در رویدادهای مختص به این اندیشمند جهانی به شدت احساس می‌شود.
به گفته پژوهشگران نه تنها در هفته بزرگداشت سعدی بلکه در عرصه تولیدات سینمایی و ادبی از جمله ساخت فیلم سینمایی، سریال و نوشتن رمان نیز تاکنون اثری در باب سعدی خلق نشده؛ این در حالیست که برای معرفی این شاعر بزرگ با مردم نیاز مبرمی به بهره‌گیری از ابزار مختلف هنری است.
شاعری فراملی با برنامه‌هایی محدود به چند کشور
اگرچه یکی از رویکردهایی که امسال برای معرفی سعدی به مردم به ویژه کودکان و نوجوانان مورد توجه قرار گرفت حضور دانش‌آموزان و پیش‌دبستانی‌ها برای شرکت در مراسم گلباران آرامگاه این شاعر بزرگ بود اما این رویکرد هم نباید تنها به حضور این قشر در آرامگاه محدود شود بلکه باید تدابیر اساسی برای آشنایی با شیوه تفکر و یادگیری آموزه‌های این مفاخر مبتنی بر سبک زندگی در مدارس و دیگر مکان‌های آموزشی اتخاذ و برنامه‌هایی متناسب با سن و سال آنها در فضایی زیبنده تدارک دیده شود.
همچنین برای بین‌المللی شدن اندیشه این شاعر بزرگ نباید برنامه‌های هفته بزرگداشت او تنها به چند کشور محدود شود بلکه باید گام‌های محکم‌تری برای معرفی شیخ اجل به جهانیان برداشته شود و کشورهای بیشتری جهت مشارکت در برگزاری برنامه‌های هفته بزرگداشت سعدی فراخوانده شوند.