سه‌شنبه، 02 اردیبهشت، 1404

سایه وعده‌های تاریخی بر نخل‌های سوخته مرزی

به گزارش ایرنا، آتش به عنوان یکی از عوامل غیر زنده آسیب رسان در جنگل شناخته شده است و بعد از اثرات مخربی که انسان به طبیعت وارد می‌کند، آتش سوزی در جایگاه دوم تخریب جنگل قرار دارد.

آتش سوزی به عنوان یک پدیده مخرب در بسیاری از مناطق جنگلی در حال افزایش بوده و این عامل عمدتا‍ نتیجه نبود مدیریت، حضور تفریحی مردم، گرمای هوا، سهل‌انگاری و کمبود امکانات است.

نخل، تار و پود زندگی مردم محلی

تکرار داستان غم انگیز آتش سوزی نخلستان‌های نهبندان برای مردم بومی منطقه تبدیل به یک کابوس شده است که هر ساله باید چشم به نخلستان‌ها بدوزند تا پس از دیدن اولین دود، خود را با تجهیزات و امکانات اولیه به منطقه برسانند که باغ‌ها مقابل چشمانشان از بین نرود.

بخشی از سطح شهرستان نهبندان را نخلستان‌های خرما تشکیل می‌دهد اما وقوع آتش سوزی بلای جان مردم بومی منطقه شده چون در سایه نبود امکانات بخشی زیادی از نخلستان‌ها تبدیل به زغال می‌شود.

وسیع‌ترین سطح نخلستان نهبندان در روستای دهسلم واقع شده که ۴۰۰ هکتار وسعت دارد و ۱۵۰ هکتار آن با ۴۵۰ هزار نفر نخل در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

قدمت این نخلستان را کارشناسان به بیش از ۲۰۰ سال تخمین زده‌اند و از این رو حراست آثار ملی از بلایای طبیعی و انسانی حایز اهمیت است.

زندگی مردم محلی مستقیم به محصول خرما و درخت آن بستگی دارد، طوریکه از شاخه‌های آن به عنوان « تیر» سقف خانه، از چوب به عنوان سوخت زمستانی، برگ خرما برای تولید آثار دستی از جمله سبد، جارو، حصیر و زیرانداز و از الیاف آن در تهیه طناب و از میوه آن به عنوان غذا استفاده می‌کنند.

این نخلستان چون نگینی سر سبز و خرم در دل بیابان‌های خراسان جنوبی می‌درخشد و در روستای دهسلم به عنوان مقر پایگاه بیابان لوت و مهمترین گذرگاه به بیابان قرار دارد و همواره گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده ، همچنین نخلستان به جهت تنوع زیستی، گردشگری و جهانی حایز اهمیت است.

سابقه ۱۰ ساله وعده‌ها

بیش از یک دهه است که رسانه‌ها مطالبه مردم در خصوص تامین خودروی آتش نشانی برای روستاهای مرزی شهرستان نهبندان را منعکس می‌کنند و سابقه وعده‌ها نشان می‌دهد که دولت‌های مختلف تلاش داشته اند این مسئله را در اولویت قرار دهند.

سال ۱۳۹۶ وقوع آتش سوزی گسترده‌ای در منطقه دهسلم موجب شد که پای شهرستان‌های زابل و نیمروز از توابع استان سیستان و بلوچستان هم برای همکاری در کنترل آتش سوزی در نخلستان دهسلم به میدان کشیده شود و اطفای این حریق بیش از ۱۱ ساعت به طول کشید.

بهمن سال ۱۳۹۸ هم وقوع آتش سوزی در نخلستان‌های بندان خسارات زیادی به جای گذاشت طوری که معاون فرماندار وقت نهبندان گفت: بر اثر آتش‌سوزی در نخلستان روستای بندان ۸۰ نخل به طور کامل در آتش سوخت.

علت این حادثه هم خطای انسانی بوده و با وجود فاصله ۸۰ کیلومتر ایستگاه آتش نشانی تا روستای بندان اما با همکاری شهرداری نهبندان، یگان تنکاوری مرزبانی و اهالی روستا آتش خاموش شد.

مرداد سال ۱۴۰۰ هم یگان تکاوری ۱۲۴ بندان شهرستان نهبندان توانستند حادثه آتش‌سوزی در نخلستان‌های روستای مرزی بندان این شهرستان را مهار کنند.

۱۳ فروردین ماه ۱۴۰۴، هم نخلستان بندان از توابع شهرستان نهبندان بار دیگر دچار آتش‌سوزی شد و در این حادثه حدود ۴۰ نخل از بین رفت.

تکرار این حوادث سالانه باعث از بین رفتن ۸۰ تا ۱۰۰ نفر نخل در روستاهای مرزی نهبندان می‌شود که برآورد خسارت آن میلیاردها ریال است.

به اعتقاد کارشناسان، علت وقوع این آتش سوزی‌ها رسیدگی نکردن به نخلستان‌ از جمله کوتاهی در هرس به موقع درختان، قرار گرفتن این نخلستان در حاشیه جاده و اسکان مسافران و رعایت نکردن اصول طبیعت‌گردی است که خطای انسانی را در وقوع حریق محتمل می‌کند و وزش باد شدید نیز بر گسترش آن افزود.

درخواست خودروی آتش نشانی برای روستاهای مرزی

بر اساس پیگیری‌های خبرنگار ایرنا فرماندار شهرستان نهبندان از تکرار مکاتباتی گفت که با وزارت کشور انجام شده تا یک دستگاه خودروی آتش نشانی به روستاهای مرزی این شهرستان اختصاص یابد.

جلال دانش با بیان اینکه پیگیری‌ها از سوی نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه برای صدور مجور هم انجام شده ادامه داد: روستاهای مرزی باید در اولویت توجه قرار گیرد تا خالی از سکنه نشود.

وی یادآور شد: پیگیری‌های جدی ادامه دارد تا یک خودرو آتش نشانی برای مجموعه روستاهای مرزی اختصاص یابد.

فرماندار شهرستان نهبندان گفت: همچنین ایستگاه امداد و نجات هلال احمر را پیگیری می‌کنیم تا در روستای طبسین علیا راه اندازی شود و امیدواریم تا پایان سال جاری به اتمام برسد.

استان مرزی خراسان جنوبی ۱۲ شهرستان دارد و نهبندان در ۲۰۰ کیلومتری جنوب بیرجند است.

8 ساعت پیش

دسته‌بندی‌ها