به گزارش خبرنگار سیاست خارجی >>ایرنا، «علی نوروزی» چهارشنبه ۸ اسفند در>> مراسم رونمایی از ماده اولیه تولید رادیو داروی درمان سرطان تیروئید گفت: ایزوتوپ‌های پایدار از دو جهت اقتصادی و سلامت مردم حائز اهمیت بوده و ممکن است هرگرم از داروها و مواد تولیدی چند هزار یورو قیمت داشته باشد. ایزوتوپ‌های پایدار بعد از قرار گرفتن در رکتور یا شتاب دهنده‌ها و تبدیل شدن به رادیو داروها مستقیماً وارد بیمارستان‌ها شده و مورد استفاده قرار خواهند گرفت؛ لذا به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت مردم حائز اهمیت بسیاری است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر صنعت هم با ایزوپ‌های پایدار در ارتباط است، در همین راستا ما بیش از یک ماه پیش تولید هگزا فلوراید ایریدیوم را داشتیم که ماده اولیه تولید ایریدیوم ۱۹۱ است که بعد از غنی و جدا شدن توسط سانتریفیوژهای گازی در رکتور قرار خواهد گرفت و تولید ایریدیوم ۱۹۲ را خواهد داشت که هم در صنعت کاربرد دارد و هم در درمان سرطان از جمله سرطان سر، گردن و همچنین سرطان سینه.
مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته از تولید ایزوتوپ‌های زنون خبر و توضیح داد: ایزوتوپ زنون ۱۲۴ برای ام آر آی ریه استفاده می‌شود و در حال حاضر چند کشور این تکنولوژی را دارند و ما در تلاش هستیم که این ایزوتوپ را تهیه و بعد از فراوری‌های لازم در فرایند ام آر آی ریه استفاده کنیم. همچنین از این ایزوتوپ پس از تبدیل به رادیو دارو برای درمان سرطان استفاده می‌کنیم.
نوروزی ادامه داد: مجموع این ایزوتوپ‌ها و ایزوتوپ‌هایی که تولید آن‌ها در برنامه قرار دارد، یک سیستم منسجمی را به ما خواهد داد که در آینده علاوه بر اینکه ما را از واردات دارو بی‌نیاز می‌کند، ایران را جز کشورهای پیشرو در این زمینه هم قرار خواهد داد.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: محصولی که امروز رونمایی شد با غنای ۸۰ درصد و خلوص بسیار بالا برای رادیو دارو استفاده می‌شود و فرایند تولید بسیار پیچیده‌ای دارد. ما طی قراردادی با دانشگاه شهید بهشتی تکنولوژی ساخت آن را با همکاری شرکت فناوری پیشرفته بومی کردیم. بعد از بومی سازی و مقیاس آزمایشگاهی به سراغ مقیاس نیمه صنعتی رفتیم و در نهایت الان در مقیاس نیمه صنعتی این دارو در حال تولید است.
وی با اشاره به اینکه زنجیره کامل شده زنجیره ای که ابتدا از فلز تریلیوم شروع می‌شود، گفت: بعد از این مرحله شرکت سوره تریلیوم اف۶ را تولید می کند، در مرحله بعد غنی می‌شود و بعد از غنی سازی فرایند تبدیل و بسته بندی انجام می شود و در نهایت آماده است که در رآکتور قرار گیرد. ضمن اینکه در رآکتور هم قرار گرفته و شرکت پارس ایزوتوپ آزمایش کرده، یُدی را تولید کرده که از نظر کیفی مورد پسند شرکت پارسی ایزوتوپ است و می‌تواند به بیمار تزریق شود.
نوروزی همچنین در جمع خبرنگاران گفت: ایزوتوپ تریلیوم ۱۳۱ که در نهایت ما دی اکسید تلویوم ۱۳۰ را داریم فقط در چند کشور مانند روسیه، برخی کشورهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده و چین تولید می‌شود. این محصول به دلیل کاربرد در تولید رادیو داروها، نیاز به خلوص بسیار بالا دارد و فرایند تولید آن پیچیده است. ماده غنی شده با ارزش مادی بالا در این فرایند استفاده می‌شود و کیفیت تولید باید در اولویت قرار گیرد.
مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته با بیان اینکه تولید این ایزوتوپ در مقیاس آزمایشگاهی با همکاری دانشگاه‌ها انجام شده و اکنون به مقیاس نیمه صنعتی رسیده است، گفت: چرخه تولید از فلز تریلیوم آغاز می‌شود و شامل تبدیل هگزوفلراید گاز تریلیوم به تریلیوم و سپس جداسازی ایزوتوپ‌ها است. ما توانایی تولید همه ایزوتوپ ها را داریم اما ایزوتوپ تریلیوم ۱۳۰ برای ما مهم است که جداسازی شده و به دی اکسید تریلیوم تبدیل و سپس در راکتور قرار گرفته و در نهایت برای تولید رادیو داروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نوروزی با اشاره به اینکه تکنولوژی به دست آمده امکان تولید ایزوتوپ‌های دیگر تریلیوم را برای تولید یدها و مصارف دیگر نیز فراهم می‌کند، گفت: با درنظر گرفتن مسائل اقتصادی و درخواست‌ها تولید همه ایزوتوپ‌ها را در دستور کار داریم. همچنین، برنامه‌هایی برای تولید رادیو داروهای زنون، از جمله ایزوتوپ ۱۲۴ و ۱۲۹ که برای ام آر آی ریه کاربرد دارد، در نظر گرفته شده است. این تکنولوژی می‌تواند به تشخیص دقیق بیماری‌های ریوی کمک کند.