>>به گزارش مشرق، در قلب پایتخت، جایی برای شکوفایی دوباره ساخته شده است. «سرای زندگی» نامی است که این روزها بر سردر دو مرکز در مناطق ۲۱ و ۲ تهران می درخشد؛ فضاهایی که نه فقط محل گذران وقت، که آغوشی گرم برای قصه‌های نسل سپید هستند.
سال گذشته، اولین «سرای زندگی» در منطقه ۲۱ شروع به کار کرد و حالا، تازه‌وارد منطقه ۲ هم چراغش را روشن کرده است.
اینجا دیگر خبری از تنهایی نیست؛ صدای خنده‌ها جای سکوت را گرفته و کلاس‌های رنگارنگ، از هنر تا سلامت، هر روز تازه‌ای را برای جهاندیدگان رقم می‌زند.
ما هم قدم به این جمع گذاشتیم تا ببینیم چطور یک ایده ساده، می‌تواند دنیایی را تغییر دهد.
>>"سرای زندگی" جایی که هر ساعت، فرصتی تازه است
پا که به داخل می‌گذاری، اولین چیزی که توجهت را جلب می‌کند، تابلوی برنامه‌هاست: "ساعت پذیرش: ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر". انگار اینجا زمان هم برای احترام به فصل طلایی زندگی، آهسته‌تر قدم برمی‌دارد.
شش اتاق با کاربردهای ویژه ردیف شده‌اند؛ هر کدام دری به سوی تجربه‌ای نو. در یکی صدای نفس‌های عمیق و حرکات موزون ورزش تخصصی به گوش می‌رسد، اتاق دیگر غرق در تلاوت قرآن دلنشین است و آن یکی، پر از شور و هیجان بازی‌های ریاضی که ذهن را جوان نگه می‌دارد.
دو اتاق مجهز هم به چشم می‌خورد؛ پایگاهی برای مراقبت‌های بهداشتی. اینجا فشار خون چک می‌شود، معاینات دوره‌ای انجام می‌گیرد و هر سالمند می‌تواند مطمئن باشد که سلامتی‌اش تحت نظر است.
هر چند درهای سرای زندگی به روی همه سالمندان باز است، اما شرکت در برنامه‌ها نیازمند تایید پزشک و روانشناس است. اینجا هر فرد بر اساس شرایط جسمی و حرکتی‌اش ارزیابی می‌شود تا مطمئن شوند هر فعالیتی، نه فقط مفید که کاملاً ایمن است.
>>طبقه دوم: جایی که شعر و زندگی در هم می‌آمیزد
از پله‌ها که بالا می‌روی، آهنگ گرم شعر و صدای دست‌ها تو را به سوی سالن اصلی می‌کشاند. حدود سی نفر روی صندلی‌ها حلقه زده‌اند؛ چهره‌هایشان نورانی از شوق. یکی پس از دیگری بلند می‌شوند و با صدایی که کمی می‌لرزد اما پر از احساس است، شعر می‌خوانند. هر پایان بیتی با هلهله و تشویق هم‌نشینان همراه می‌شود – انگار اینجا هر کس ستاره‌ای است که نوبت درخششش رسیده است.
در میان جمع، رحیمه پورعاشوری، بانوی ۷۲ ساله‌ای با چشمانی پر از شوق حرف می‌زند: «از وقتی سرای زندگی باز شده، هر روزم رنگ و بوی تازه‌ای دارد. صبح‌ها با ورزش شروع می‌کنم، بین روز با کتاب‌ها سفر می‌کنم و با حل مسائل ریاضی ذهنم را جوان نگه می‌دارم. اینجا نه فقط وقت می‌گذرانم، زندگی می‌کنم.»
مدیران مرکز با لبخندی رضایت‌بخش تأیید می‌کنند که بیشتر سالمندان از خدمات ارائه‌شده خوشحالند و با اشتیاق در برنامه‌ها شرکت می‌کنند. اینجا نه یک مرکز که خانواده‌ای بزرگ است که هر عضو آن دلیلی تازه برای لبخند زدن پیدا کرده‌اند.
>>حال خوشی که در سرای زندگی جاریست
سرای زندگی بیش از هر چیز، جایی برای زنده کردن شور و نشاط در دل‌های سپید است. اینجا هر لبخند روایتی از زندگی دوباره است، هر نگاه سرشار از امید و هر دستی که به گرمی فشرده می‌شود، نشان‌گر حس ارزشمندی است که در وجود هر سالمند زنده شده است.
در میان جمع، خوش قدم ولی‌زاده، بانوی ۷۱ ساله‌ای با چهره‌ای گشاده و چشمانی پر از مهر، داستان آشنایی خود با سرای زندگی را تعریف می‌کند: «همسایه دخترم اولین بار از اینجا برایم گفت. حالا می‌بینم چقدر خوش‌اقبال بودم که راهم به اینجا باز شد.» او با لبخندی که از شوق می‌درخشد، ادامه می‌دهد: «این روزها حالم را نمی‌توانم توصیف کنم. نه‌تنها با دوستانم ارتباط بهتری دارم، بلکه هر روز دلیلی تازه برای خندیدن و زندگی کردن پیدا می‌کنم.»
مشارکت در برنامه‌های اجتماعی سرای زندگی، چیزی فراتر از سرگرمی است. اینجا سالمندان دوباره خود را باور می‌کنند، توانایی‌هایشان را کشف می‌کنند و هر روز قدمی محکم‌تر به سوی زندگی مستقل و پویا برمی‌دارند. خوش قدم با صدایی پر از اطمینان می‌گوید: «اینجا به من یاد دادند که سن فقط یک عدد است. من حالا هم می‌توانم، هم می‌دانم و هم احساس ارزشمندی می‌کنم.»
در سرای زندگی، حال خوب مسری است. از خنده‌های جمعی گرفته تا دستاوردهای فردی، همه و همه نشان‌دهنده تحولی است که در زندگی سالمندان رخ داده است. اینجا نه‌تنها مکانی برای گذران وقت، که خانه دوم کسانی است که می‌دانند زندگی در هر سنی می‌تواند زیبا و پرشور باشد.
>>سرای زندگی: آغوشی باز برای همه تهران
در دو ماه اخیر، بیش از ۵۰۰ شهروند پا به سرای زندگی گذاشته‌اند - هر کدام با داستانی منحصربفرد و امیدی تازه. اما جالب اینجاست که اینجا فقط به محله‌ای‌ها تعلق ندارد. از شرق تا غرب تهران، سالمندان بسیاری راهی اینجا شده‌اند؛ گویی سرای زندگی به نقطه‌ای تبدیل شده که همه مسیرها به آن ختم می‌شوند.
در میان جمع، منیژه خوان‌کشی‌پور، بانوی ۷۸ ساله با وقار خاصی می‌درخشد. او که ساکن غرب تهران است، داستان آشنایی خود را اینگونه روایت می‌کند: «در یکی از روزهایی که در بوستان بانوان منطقه ۲۱ قدم می‌زدم، با گروهی از بانوان شاد و پرانرژی آشنا شدم. آنها از اینجا برایم گفتند و حالا من هر هفته با وجود مسافت طولانی، این مسیر را با شوق طی می‌کنم.»
با اینکه شرکت در برنامه‌ها مستلزم پرداخت هزینه‌ای بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان است، خانم خوان‌کشی‌پور می‌گوید: «برای این حال خوب و روزهای پرنشاط، این مبلغ اصلاً چیزی نیست. این پول را نه خرج که سرمایه‌گذاری می‌دانم - سرمایه‌گذاری روی سلامتی، شادی و کیفیت زندگی خودم.»
سرای زندگی ثابت کرده که مرزهای منطقه‌ای نمی‌توانند مانع رسیدن به شادی و سلامتی باشند. اینجا تبدیل به مقصدی شده که ارزش هر مسافتی را دارد. همانطور که مدیران مرکز تأکید می‌کنند: «ما نه فقط یک مرکز محلی، که خانه دوم همه سالمندان تهرانی هستیم.»
>>سرای زندگی در ستارخان: جایی که درهایش همیشه به روی زندگی باز است
در خیابان نیایش محله ستارخان، ساختمانی با تابلوی سبز رنگ توجه هر رهگذری را جلب می‌کند. "سرای زندگی" نه فقط یک نام، که وعده‌ای است بر سردر این ساختمان نشسته است. صبحگاه، گروهی از سالمندان جلوی در ایستاده‌اند و گرم گفتگو هستند، در حالی که عده‌ای دیگر با چهره‌های مشتاق در حال ورودند.
همین که پا به داخل می‌گذارید، مسئول پذیرش با لبخندی صمیمی به استقبال می‌آید.
"خوش آمدید" ساده‌اش بوی مهربانی می‌دهد. فرمی در دستان تازه واردها قرار می‌گیرد نه صرفاً یک برگه کاغذ، بلکه دریچه‌ای برای شناخته شدن. اطلاعات فردی، شرایط جسمی و نیازهای خاص، همه در این فرم جای گرفته‌اند تا هر کس دقیقاً همان خدماتی را دریافت کند که به آن نیاز دارد.
در میان جمع، مرضیه شیرازخواه، مدیر سرای زندگی خیابان ستارخان، با انرژی خاصی در حال گفتگو با اعضا است. چهره‌اش از اشتیاق می‌درخشد وقتی می‌گوید: "از روز افتتاح زمان زیادی نگذشته، اما انگار سالهاست اینجا خانه دوم سالمندان شده است."
او با افتخار ادامه می‌دهد: "خبر این سرا از زبان به زبان بین سالمندان پیچیده و حالا هر روز بین ۳۰ تا ۴۰ نفر به خانواده ما می‌پیوندند و از برنامه‌های متنوع مجموعه استفاده می‌کنند."
این ساختمان سبز رنگ که روزی فقط یک سازه بود، حالا به کانونی زنده در محله تبدیل شده است. هر روز صبح، سالمندان با امید به اینجا می‌آیند و عصرها با خاطراتی شیرین و انرژیی تازه به خانه‌هایشان بازمی‌گردند.
سرای زندگی ثابت کرده که گاهی تغییر یک محله می‌تواند از تغییر یک ساختمان شروع شود.
>>مدیرکل سلامت شهرداری تهران: می‌خواهیم در هر محله، خانه‌ای برای فصل طلایی زندگی بسازیم
حمید صاحب، مدیرکل سلامت شهرداری تهران از رویکرد جدید پایتخت می‌گوید: «ما به دنبال ساختن شهری زنده و بانشاط هستیم؛ شهری که در آن 'حال خوب ساختنی است'. سرای زندگی فقط یک مرکز نیست، بلکه تجسم این شعار است.»
او با اشاره به آمار منطقه ۲ توضیح می‌دهد: «از ۶۹۰ هزار ساکن این منطقه، بیش از ۱۲۰ هزار نفر را سالمندان تشکیل می‌دهند. این عدد به ما می‌گوید که برنامه‌ریزی برای سلامت اجتماعی این جمعیت، یک ضرورت است، نه انتخاب.»
مدیرکل سلامت با تاکید بر برنامه‌های مراکز سرای زندگی ادامه می‌دهد: «این مراکز با اجرای برنامه‌های متنوع فرهنگی و اجتماعی، نه فقط فضایی برای گذران وقت، که کارگاهی برای ساختن زندگی‌های شاداب و پویا هستند. ما می‌خواهیم سالمندان نه مخاطب برنامه‌ها، که بازیگران اصلی صحنه جامعه باشند.»
مدیرکل سلامت شهرداری تهران در پایان با اشاره به برنامه‌های آتی می‌افزاید: «توسعه مراکز سرای زندگی در سراسر تهران یکی از اولویت‌های اصلی ماست. می‌خواهیم در هر محله، خانه‌ای برای فصل طلایی زندگی بسازیم؛ جایی که حال خوب نه یک شعار، که هر روزش تجربه شود.»
>>مدیر سرای زندگی: هدف ما غنی‌سازی کیفیت زندگی است
مرضیه شیرازخواه، مدیر سرای زندگی، از فلسفه وجودی این مرکز می‌گوید: «سالمندان گنجینه‌های زنده جامعه ما هستند. سرای زندگی پاسخی است به نیاز مبرم این قشر برای دریافت خدمات سلامت‌محور؛ خدماتی که حق مسلم هر شهروندی است.»
او با اشاره به خدمات جامع مرکز توضیح می‌دهد: «اینجا ویژه سالمندان ۶۰ سال به بالاست، اما خدماتمان فراتر از یک مرکز معمولی است. از حمایت‌های اجتماعی و توانبخشی فیزیکی گرفته تا خدمات روانشناختی و تقویت مهارت‌های شناختی، همه را تحت یک چتر ارائه می‌دهیم.»
شیرازخواه با تاکید بر ماموریت اصلی مرکز ادامه می‌دهد: «هدف ما فقط افزایش طول عمر نیست، بلکه غنی‌سازی کیفیت زندگی است. با ایجاد فرصت‌های مشارکت اجتماعی، می‌خواهیم سالمندان را به بازیگران فعال جامعه تبدیل کنیم. هر لبخند، هر ارتباط جدید، هر مهارت آموخته شده، پله‌ای است برای کاهش انزوای سالمندی.»
مدیر سرای زندگی در پایان با اشاره به دستاوردهای مرکز می‌افزاید: «اینجا دیگر خبری از آن تصویر کلیشه‌ای از سالمندی نیست. هر روز شاهدیم که چگونه باور «من می‌توانم» در چشمان اعضا درخشش پیدا می‌کند. این همان معجزه‌ای است که سرای زندگی به دنبال آن است.»
>>شهردار منطقه ۲: سرای زندگی، آغوش گرم شهر برای جهاندیدگان
مهدی صالحی، شهردار منطقه ۲، با چهره‌ای گشاده و انرژی‌بخش از این پروژه ویژه می‌گوید: «سرای زندگی هدیه‌ای است از شهر به کسانی که یک عمر برای آبادانی آن کوشیده‌اند. اینجا را با تمام وجود طراحی کرده‌ایم تا پناهگاهی باشد پر از زندگی و امید.»
او با اشاره به ویژگی‌های منحصر به فرد مرکز توضیح می‌دهد: «هر گوشه این فضا با دقت برنامه‌ریزی شده؛ از فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی گرفته تا برنامه‌های پیشگیرانه. می‌خواهیم اینجا نه فقط یک مرکز، که خانه دوم سالمندان باشد - جایی که هر روزشان پر از کشف و تجربه‌های نو باشد.»
شهردار منطقه با جدیت ادامه می‌دهد: «چالش‌های زندگی مدرن برای سالمندان را به خوبی می‌شناسیم. سرای زندگی دقیقاً برای پاسخ به همین نیازهاست؛ هم تحرک ذهنی و اجتماعی ایجاد می‌کند، هم مراقبت‌های تخصصی ارائه می‌دهد. مهم‌تر از همه، دلیلی می‌شود برای خارج شدن از خانه و پیوند دوباره با جامعه.»
صالحی در پایان با چشمانی براق می‌افزاید: «وقتی می‌بینیم سالمندان با شوق به اینجا می‌آیند، با انرژی بیشتری بازمی‌گردند، می‌فهمیم مسیر را درست آمده‌ایم. اینجا ثابت می‌کند که سن فقط یک عدد است و زندگی در هر مرحله‌ای می‌تواند پررنگ و پرشور باشد.»