به گزارش >>همشهری آنلاین، >>باغ نارنجستان قوام مجموعه ای از ابنیه تاریخی و سکونتی است که بعد از به حکومت رسیدن قوام السلطنه در فارس (سال ۱۲۵۲ ه. ق) در محله بالاکفت (محل سکونت خویش) احداث شد.
این مجموعه دارای نقش و نگارهای مختلفی است که ۷ صنعت، حجاری، آینه کاری، نقاشی، کاشی کاری، معرق کاری، گچ‌بری و مقرنس کاری، تمام این هفت صنعت را در جای جای باغ نارنجستان قوام شیراز خواهید دید و از زیبایی و استقلال هنر ایرانی لذت خواهید برد.
تاریخچه باغ موزه نارنجستان
به نقل از وبسایت دانشگاه شیراز، نسبت خاندان قوام الملک به حاج ابراهیم کلانتر، وزیر کریم خان زند باز می‌گردد. در زمان حکومت لطفعلی خان زند، حاج ابراهیم به او خیانت می‌کند و موجب پایان دوره حکومت زندیه می‌شود.
بعد از مدتی خدمت برای آقا محمد خان، درباریان درباره حاج ابراهیم کلانتر بدگویی می‌کنند و در نهایت در زمان حکومت فتحعلی شاه، دستور کشتن کل خاندان او را صادر می‌شود. از کل خاندان او تنها یکی از پسرانش به نام علی اکبر به واسطه داشتن بیماری سل، از اعدام باز ماند و بعد ها بیماری او نیز بهبود پیدا کرد.
در سفری به صورت اتفاقی، فتحعلی شاه و علی اکبر یکدیگر را ملاقات کرده و او به فتحعلی شاه درباره کشته شدن کل خاندانش صحبت می‌کند. فتحعلی شاه نیز از کردار خود پشیمان شده و او را مورد محبت و لطف خود قرار می‌دهد و ضمن دادن لقب قوام الملک (قوام الملک اول)، او را به ولایت در شیراز منصوب می‌کند.
پس از مرگ او علی محمد خان (قوام الملک دوم) یعنی پسر علی اکبر خان در سال ۱۲۵۷ شمسی طرح ساختن بنای خانه کنونی را می‌دهد که نام اصلی اش خانه قوام الملک می‌باشد ولی عمر او کفاف نداده و از دنیا می‌رود و محمد رضا خان (قوام الملک سوم) پسر او، ساخت این بنا را ادامه می‌دهد و در سال ۱۲۶۷ شمسی ساخت آن به پایان رسید و بعد از آن به پسرش حبیب الله خان (قوام الملک چهارم) وسپس به فرزندش ابراهیم خان (قوام الملک پنجم) رسید.
خانه زینت الملوک مربوط به این عمارت بوده و اندرونی قوام یا خانه قوام بوده است.
نارنجستان قوام، بیرونی خانه قوام بوده است که از زیرزمین به خانه قوام راه داشته است و از آن برای کارهای دیوانی، اداری و همچنین پذیرایی از مهمان‌ها استفاده می کردند.
جالب است بدانید که به این باغ و عمارت، به دلیل فراوانی درختان نارنج، نارنجستان نیز گفته می‌شود. این باغ در محله بالاکفت و تقریباً در قسمت شرقی انتهای خیابان لطفعلی خان زند واقع شده است.
پس از قوام الملک چهارم، در سال ۱۳۴۵ به وسیله ابراهیم خان قوام تغییر کاربری انجام گرفته و به عنوان موزه و مرکزی برای فعالیت های هنری و فرهنگی به دانشگاه شیراز اهدا شد.
دانشگاه شیراز از سال ۱۳۴۸ لغایت ۱۳۵۸ شمسی این محل را به مؤسسه آسیایی واگذار کرده و مؤسسه آسیایی نیز تعمیرات و نوسازی های مفصلی را انجام داده و از هنرمندان و صنعتگران شیرازی و اصفهانی و تهرانی نیز برای مرمت این بنای ارزشمند دعوت شد و آن را مرمت کرد.
یکی از معروف ترین بناهای تاریخی شهر شیراز، باغ موزه نارنجستان قوام است. این عمارت عظیم با داشتن ۳۵۰۰ متر متراژ، یکی از بزرگترین باغ های ایران نیز می‌باشد. باغ موزه نارنجستان متعلق به خانواده قوام الملک، یکی از حاکمان دوره قاجار بود.
موقعیت جغرافیایی و آدرس موزه نارنجستان
این باغ از عمارات دوره قاجاریه شیراز است که در محله بالاکفت و در قسمت شرقی انتهای خیابان لطفعلی خان زند قرار دارد. این باغ عظیم در نقطه انتهایی و شرقی شهر قدیم و در جایی که در گذشته دروازه دولت، دروازه منذر و کل شیخ ابوذر واقع شده بودند، قرار دارد.
آدرس باغ نارنجستان قوام: شیراز، خیابان لطفعلی خان زند، نرسیده به خیابان زینبیه (فلکه غدیر).
محوطه نارنجستان
حیاط باغ نارنجستان قوام بسیار سرسبز و پر از گل‌های رنگی و خوش‌بو است. این حیاط در فضایی میان عمارت شمالی و جنوبی قرار دارد و درختان سر به فلک کشیده نارنج و نخل شما را به عمارت اصلی باغ می‌برد. حوضی بسیار زیبا با اشکال هندسی خاص و مستطیل شده از جنس سنگ به همراه آب‌نما و فواره‌ها در کنار گل‌کاری‌های بی‌نظیر جلوه بسیار خاص و زیبایی به حیاط بخشیده است.
ساعت بازدید از نارنجستان قوام
نارنجستان قوام از ساعت ۸ صبح تا ۹ شب باز است. برای بازدید از موزه این مجموعه هم می‌توانید از ساعت ۸ صبح تا ۸:۳۰ شب به این عمارت بروید.
- >>راهنمای بازارهای معروف شیراز ؛ از بازار وکیل شیراز تا خیابان پشت ارگ کریمخان + آدرس و مسیر دسترسی