سه‌شنبه، 27 خرداد، 1404

این موزه مجلل تهران به اندازه آثارش زیباست

>>همشهری آنلاین - سیدسروش طباطبایی‌پور: وجود مسجد، آتشکده، کنیسه و کلیسا هم که در این خیابان نور علی نور است و البته کافه‌های قدیمی‌اش که دلبری می‌کنند. در این میان اگر گذرت به سی‌تیر باشکوه افتاد حتما سری به موزه آبگینه و سفالینه بزن؛ گنج‌خانه‌ای که در ظاهر پر از شیشه‌ها و سفالینه‌های رنگین است، اما در باطن نماد ذره ذره رشد انسان است در طول زمانی به وسعت تاریخ و بی‌دلیل نیست که توصیه می‌کنند گاه‌گاهی سری به موزه‌های شهرمان بزنیم که موزه‌ها آینه انسان‌اند و وقتی آدمی به آن زل می‌زند درواقع چهره خود را تماشا می‌کند و آگاه می‌شود که این انسان پیچ در پیچ در ابتدای تاریخ در کدام نقطه ایستاده بوده و حالا کدام قله را فتح کرده است.

گشتی در موزه آبگینه و سفالینه هم ما را تاریخدان می‌کند و هم انسان‌شناس و به ما یادآور می‌شود که انسان خردمند در طول تاریخ هر عهدی را که شکست، عهد هنر را نشکست و نگاهش به اشیا در طول تاریخ، هنرمندانه و زیباشناسانه بود.

  • تالارها

تالار صدف، دکوری شبیه صدفی نیمه‌باز دارد که در دل خود نمونه‌هایی از سفال‌های سده سوم و چهارم نیشابور را حفظ می‌کند. تالار زرین به ظرف‌های طلایی از روزگار سلجوقیان اختصاص دارد و دورتادور آن با خط نسخ و نستعلیق تزئین شده است. تالار لاجورد، به‌خاطر ظروف تک‌رنگ فیروزه‌ای‌اش که مربوط به سده هفتم و هشتم است به این نام خوانده می‌شود. در تالار مینا هم می‌توانید از قدیمی‌ترین اشیای این موزه دیدن کنید. در تالار بلور نیز ویترین‌هایی برگرفته از معماری دوره هخامنشیان و نقش‌رستم وجود دارد که اشیای شیشه‌ای را در دل خود جای داده است.

خلاصه اینکه طبقه اول شیشه‌ها و سفالینه‌های پیش از اسلام را نشانمان می‌دهد و در طبقه دوم آثار دوره اسلامی به نمایش گذاشته شده است. کتابخانه موزه هم در ضلع شمال‌غربی قرار دارد. در موزه آبگینه بیش از ۲ هزار قطعه سفال و شیشه تاریخی نگهداری می‌شود که از این تعداد ۸۹۹ شیء آبگینه و شیشه، ۶۸۰ قطعه سفال، ۲۴۲ بلور و ۲۴۳ شیء نفیس است.

  • آغاز سی تیر

نقطه آغازین خیابان سی تیر از قضا همین ساختمان باشکوه موزه آبگینه است؛ جایی که خانه و دفتر کار یکی از سیاسی‌ترین مردان ایران بود، احمد قوام؛ مردی که ۵ بار نخست‌وزیر ایران شد و در هر دو دربار قاجار و پهلوی مسئولیت داشت. این ساختمان آجری از سال ۱۳۰۰تا ۱۳۳۰ در اختیار قوام بود و برای ۷سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت. مدتی نیز در اختیار سفارت افغانستان بود و در نهایت در اختیار بانک بازرگانی بود تا اینکه در سال ۱۳۵۵وزارت فرهنگ آن را خرید و کاربری آن را برای موزه تغییر داد. طراح عمارت موزه البته معماران ایرانی بودند، اما پیش از انقلاب هانس هولاین، معمار برجسته اتریشی، معماری داخلی و طراحی ویترین‌ها را برعهده گرفت.

بد نیست بدانید دیگر خانه قوام در خیابان یخچال هم سال‌هاست به موزه تبدیل شده، موزه آب.

  • معماری موزه

عمارت موزه ساختمانی هشت‌ضلعی است در باغی به مساحت ۷۰۰۰ مترمربع، در۲ طبقه و ۵ تالار که حتی در جزئیات هم هنری و ارزنده‌اند، مثلا طرح در و پنجره‌هایش چشمگیر است. در طراحی این عمارت از ساختمان‌هایی مثل کاخ داریوش یا همان کاخ تچر، ستون‌های تخت‌جمشید و قوس‌های دوران صفوی و کعبه زرتشت در مجموعه نقش‌رستم شیراز الهام گرفته‌اند. البته برخلاف بنا، داخل موزه مدرن است، ولی این اختلاف سنت و مدرنیسم به نگاه بیننده آسیب نمی‌زند. وجود ایوان و ستون‌های کنار ورودی خانه قوام از شاخصه‌های معماری اواخر قاجار و دوره پهلوی اول است که در ساختمان موزه به چشم می‌آید.

  • قدیمی‌ترین

برخی آثار این موزه بسیار منحصربه‌فرد است و به هزاره‌های پیش از میلاد مسیح(ع) بازمی‌گردد. قدیمی‌ترین ظروف شیشه‌ای، مربوط به لوله‌هایی به نام سیلندر شیشه‌ای است که از چغازنبیل، نیایشگاه باستانی شوش پیدا شده و مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد است. سفالینه‌های دست‌ساز دوره اشکانی در هزاره اول نیز یکی از قدیمی‌ترین آثار این موزه است.

1 ماه پیش

دسته‌بندی‌ها