قیمتگذاری دستوری در >>بازار اجاره نیز وضعیتی مشابه دارد. بهطور کلی، علاوه بر اینکه قیمتگذاری بهصورت ساختاری در این بازار عملاً غیرممکن است، باید توجه داشت که بازار اجاره به شدت تحت تأثیر عواملی مانند موقعیت جغرافیایی و مکان احداث واحد مسکونی قرار دارد. به عبارت دیگر، اجارهبها نه تنها به عوامل کلان اقتصادی بستگی دارد، بلکه ویژگیهای خاص هر منطقه، دسترسی به امکانات و زیرساختها نیز تأثیر مستقیمی بر آن میگذارد.
بر همین اساس نمیتوان ارزش گذاری یکسانی برای آن در نظر گرفت. موضوع دیگری که بیضایی، کارشناس حوزه مسکن بر آن تاکید کرد، رابطه اجارهبها و >>قیمت مسکن است. بازار اجاره نه تنها فارغ از بازار مسکن نیست بلکه یک بازار کاملا وابسته به آن است و علاوه بر اینکه در بحث عرضه و تقاضا، تحولات بازار خرید روی بازار اجاره اثرگذار است بلکه در موضوع قیمت نیز موثر است. بنابراین بدون یک سیاستگذاری درست و بدون راهکارهایی در حوزه بازار مسکن نمیتوان بازار اجاره را هدایت کرد.
این سیاستگذاریها در >>بازار مسکن مستقیم بر بازار اجاره موثر خواهد بود. پس با توجه به ضریب همبستگی، دولت نمیتواند در بازار اجاره، مستقل از بازار مسکن عمل کند و قیمت تعیین نماید. اگر بازار مسکن ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته باشد بازار اجاره هم متاثر از آن خواهد بود و روند افزایشی را تجربه خواهد کرد تا به رشد قیمت مسکن نزدیک شود.
یعنی بازار اجاره نمیتواند صرفا متاثر از تورم عمومی باشد، بلکه مستقیم از تورم مسکن متاثر میشود. همانطور که در بازهای از زمانها شاهد آن بودیم که تورم عمومی روند کاهشی داشته اما میزان تورم مسکن ۲ تا ۳ برابر بیشتر از تورم عمومی بوده است. بازار اجاره هم بر حسب تورم مسکن رشد پیدا میکند یا کمتر میشود.
بنابراین امکان قیمتگذاری دستوری برای بازار اجاره بر حسب تورم عمومی وجود ندارد و متغیر موثر بر آن تورم مسکن است. بیضایی در ادامه گفتوگو اعلام کرد: سیاستگذار به موضوع ناهمگنی این بازار، توجه نمیکند و آن را در حد استانی مورد بررسی قرار میدهد. در حالی که نه تنها هر استانی قیمتگذاری مخصوص به خود را دارد بلکه قیمت و اجارهبهای منطقه به منطقه و کوچه به کوچه نیز متغیر است.
وی افزود: چشمانداز بازار اجاره هم کاملا به نوع سیاستگذاری و نوع مصوبه گذاشتن سیاستگذاران بستگی دارد و در این حوزه با توجه به شرایط موجود تقریبا نشاندهنده تاثیر دائمی بازار اجاره همانند سالهای گذشته متناسب با رشد قیمت مسکن است که با توجه به اینکه سال گذشته قیمت مسکن رشد آنچنانی نداشت، احتمالا شاهد رشد محدود اجارهبها تا هفته های آتی باشیم.