به گزارش سرویس تاریخ پایگاه خبری سوفیانیوز، گنجینه جیحون یا آمودریا مجموعه‌ای بی‌نظیر از آثار باستانی مربوط به دوران هخامنشیان است که در قرن چهارم پیش از میلاد و از حوضه‌ی رودخانه آمودریا (جیحون) در منطقه باختر، واقع در شمال افغانستان امروزی و ازبکستان، کشف شده است. این گنجینه شامل قطعات متنوعی از جواهرات، مجسمه‌ها و ظروف ساخته شده از طلا، نقره و سنگ‌های قیمتی است و سبک هنری ویژه‌ای دارد که تأثیرات هنر ایرانی و فرهنگ‌های همسایه را به‌خوبی نشان می‌دهد. گنجینه جیحون نمایانگر هنر و ثروت ایران باستان و تمدن هخامنشی است و گنجینه‌ای از اطلاعات تاریخی و فرهنگی مهم را در خود جای داده است.
در میان اشیای این گنجینه می‌توان به قطعاتی چون دستبندها، گردنبندها، مهرها و مجسمه‌های کوچک اشاره کرد. یکی از برجسته‌ترین آثار این مجموعه، یک مجسمه کوچک طلایی است که احتمالاً نماد یکی از خدایان زرتشتی بوده و طراحی آن با ظرافت و دقت بالایی انجام شده است. همچنین، ظروف طلاکاری شده و حکاکی‌های دقیق از حیوانات و نمادهای اساطیری ایرانی در این مجموعه به چشم می‌خورد که گواهی بر توانمندی هنرمندان هخامنشی در هنر فلزکاری است.
گنجینه جیحون علاوه بر ارزش هنری و فرهنگی، اهمیت تاریخی زیادی نیز دارد. این مجموعه به درک بهتر از زندگی و اعتقادات مردمان دوران هخامنشی کمک می‌کند. به‌طور مثال، برخی از مجسمه‌ها و جواهرات این گنجینه نشانه‌هایی از نمادها و ایزدهای زرتشتی دارند که از عناصر مذهبی آن دوره محسوب می‌شوند و بیانگر اعتقادات و باورهای رایج در میان ایرانیان باستان است.
امروزه گنجینه جیحون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می‌شود و همچنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های هنری و تاریخی مربوط به ایران باستان شناخته می‌شود. با اینکه این گنجینه خارج از ایران قرار دارد، همچنان توجه بسیاری از پژوهشگران، باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران را به خود جلب کرده است.