عصر ایران: هنگامی که یک بمب هسته ای منفجر می شود، ویرانی فوری و وحشتناک است. اما خارج از منطقه تخریب کامل، خطرات از بین نمی روند، بلکه تغییر می کنند. در ساختمان‌هایی که بیرون از شعاع تخریب کامل مرکز انفجار قرار دارند، تهدید اصلی از ساختارهای در حال فروریختن به چیزی کمتر قابل مشاهده اما همچنان کشنده تغییر می‌کند: جریان‌های هوای پرسرعت ایجاد شده توسط موج انفجار.
به نقل از وبگاه "برایدر ساید"، پژوهشگران دانشگاه نیکوزیا به این موضوع پرداخته‌اند که چه اتفاقی برای افرادی که در داخل ساختمان‌ها در محدوده به اصطلاح آسیب متوسط حمله هسته ای (MDZ) پناه می‌گیرند، می‌افتد.
هدف آنها این بود که بفهمند این جریان‌های هوای داخل خانه چگونه بر ایمنی انسان تاثیر می‌گذارد، به‌ویژه از آنجایی که چنین داده‌هایی می‌توانند در صورت وقوع احتمالی یک حمله هسته ای، به کاهش تلفات انسانی کمک کنند.
آنها با استفاده از شبیه‌سازی‌های مبتنی بر کلاهک هسته‌ای 750 کیلوتنی، چگونگی رفتار موج انفجار در ساختارهای تقویت‌شده با بِتُن را بررسی کردند.
یافته های آنها تصویری دلخراش را به تصویر می کشد. حتی در ساختمان هایی که فرو نمی ریزند، جریان هوای ایجاد شده در اثر موج انفجار می تواند به اندازه ای قوی شود که افراد را از زمین بلند کند، آنها را به دیوار پرتاب کند و باعث صدمات جدی یا مرگ شود.
خطر واقعی در داخل ساختمان ها
هنگامی که یک بمب هسته ای منفجر می شود، سه نیروی اصلی آزاد می شود: موج انفجار، تشعشعات حرارتی و تشعشعات یونیزان. هر کدام از این 3 نیرو نوع متفاوتی از تخریب را ایجاد می کنند، اما موج انفجار مسئول بیشتر آسیب های فیزیکی به سازه ها و افراد است. این عامل به عنوان یک موج ضربه ای پرفشار در هوا حرکت می کند و همه چیز را در مسیر خود در هم می شکند.
خسارات ناشی از این موج به دو عامل اصلی بستگی دارد: قدرت انفجار و ارتفاع آن از سطح زمین.
انفجارهای هوا - انفجارهایی که در آسمان اتفاق می‌افتند - فشارهای بیش از حد قوی ایجاد می‌کنند که می‌تواند شعاع بیشتری را روی سطح زمین درگیر موج انفجار کنند، در حالی که انفجارهای سطح زمین باعث آسیب شدیدتر روی زمین به ویژه در شعاع کوتاه تری از مرکز انفجار شوند.
فشار بیش از 20 پوند بر اینچ مربع (psi) حتی ساختمان های بِتُنی سنگین را خرد می کند. در psi 10، تقریبا همه ساکنان منطقه می میرند. در 5 psi، آسیب گسترده و آسیب ساختاری عمده وجود دارد. با سرعت 3 psi، ساختمان های کوچکتر فرو می ریزند و مردم همچنان آسیب های جدی می بینند. حتی در این سطوح پایین‌تر، افرادی که در خارج از منزل گرفتار می‌شوند، نه تنها از طریق خود موج انفجار، بلکه در اثر اشیای پرت شده در هوا یا تشعشعات با خطر شدید روبرو هستند.
پناهگاه همیشه ایمن نیست
در حالی که قرار گرفتن در داخل یک ساختمان بِتُنی در داخل MDZ محافظت بهتری نسبت به بیرون بودن دارد، اما هیچ تضمینی برای ایمنی نیست.
این مطالعه نشان داد که هنگامی که موج انفجار از طریق روزنه هایی مانند پنجره ها یا درها وارد ساختمان می شود، شتاب می گیرد و تشدید می شود. سرعت هوا در داخل خانه می تواند به دلیل نحوه قیف شدن موج انفجار از طریق راهروهای باریک و اطراف دیوارها و مبلمان افزایش یابد.
برای تجزیه و تحلیل بیشتر، محققان یک فضای داخلی ساختمان معمولی با اتاق ها، درها و یک راهرو مرکزی را مدلسازی کردند. آنها اثرات امواج انفجار را با فشار بیش از حد 3 و 5 psi مطالعه کردند - سطوحی که بیشتر ساختمان های بِتُنی می توانند دوام بیاورند.
اما چیزی که آنها پیدا کردند نگران کننده بود. حتی در این سطوح انفجار "متوسط"، بادهای داخل می‌توانند به سرعتی به حدی برسد که فرد را با نیرویی معادل 18 برابر وزن بدنش به دیوار بکوبد.
"دیمیتریس دریکاکیس"، یکی از محققین اصلی، در این باره گفت: " قبل از مطالعه ما، خطر برای افراد داخل یک ساختمانِ تقویت‌شده با بِتُن که در برابر موج انفجار مقاومت می‌کند، نامشخص بود. مطالعه ما نشان می دهد که سرعت بالای هوا همچنان یک خطر قابل توجه است و همچنان می تواند منجر به صدمات شدید یا حتی مرگ و میر شود."
نقش جریان هوای داخلی
هنگامی که موج انفجار به یک ساختمان برخورد می کند، فقط روی پنجره ها متوقف نمی شود. امواج ضربه‌ای مافوق صوت به داخل هجوم می‌آورند و منبسط می‌شوند و از درها و راهروهای باز عبور می‌کنند.
بیشتر جریان هوا به جای اینکه مستقیما در اتاق های مقابل ادامه یابد، به راهروها هدایت می شود. این اثرِ کانالی منجر به افزایش سرعت هوا در راهروها و اتاق های مجاور می شود. محققان دریافتند که مناطق خاصی در داخل یک اتاق، به ویژه مناطقی که در پایین تر از یک راهرو قرار دارند، سریع ترین و خطرناک ترین توفان های موج انفجار را تجربه می کنند.
"لونیس کوکیناکیس" یکی دیگر از مشارکت کنندگان کلیدی در این مطالعه، افزود: "خطرناک ترین مکان های سرپوشیده که باید از آنها اجتناب کرد، پنجره ها، راهروها و درها هستند. مردم باید از این مکان ها دوری کنند و فورا پناه بگیرند. حتی در اتاقی که روبروی انفجار است، اگر در گوشه های دیوار قرار گیرند، می توان از سرعت های هوای بالا در امان بود."
این مطالعه به شناسایی این مناطق امن در داخل ساختمان ها کمک می کند. پناه گرفتن در پشت دیوارهای ضخیم و دور از درها، پنجره ها و راهروها شانس زنده ماندن از موج اولیه انفجار را به شدت افزایش می دهد.
ثانیه ها مهم هستند
موج انفجار ناشی از یک انفجار هسته ای به سرعت حرکت می کند. در بسیاری از موارد، ظرف چند ثانیه پس از انفجار به ساختمان ها می رسد. این تقریبا هیچ زمانی برای واکنش مردم باقی نمی گذارد. به همین دلیل است که درک آنچه باید از قبل انجام دهید بسیار مهم است.
اگر در شهر یا منطقه ای هستید که ممکن است به هدف تبدیل شود، دانستن امن ترین نقاط داخل ساختمان می تواند به معنای تفاوت بین مرگ و زندگی باشد. توصیه ساده اما حیاتی است: از پنجره‌ها و درها دوری کنید، از راهروها دوری کنید و پشت دیوارها پناه بگیرید – در حالت ایده‌آل در گوشه‌ای که با هیچ دریچه‌ای روبرو نیست.
خطر با موج انفجار خاتمه نمی یابد. مردم همچنین باید مراقب سقوط آوار، آتش سوزی، ترکیدگی خطوط گاز و افزایش سطح تشعشعات باشند. رسیدن امدادگران اضطراری ممکن است زمان ببرد و آسیب به خطوط ارتباطی می تواند تلاش های امداد و نجات را به تاخیر بیندازد.
در یک انفجار هسته ای، بودن در داخل ساختمان بهتر از بیرون بودن است - اما فقط در صورتی که بدانید کجا باید پناه بگیرید. مکان های ایمن در ساختمانتان که از قبل شناسایی کرده اید، می تواند در ثانیه های بعد از انفجار هسته ای جان شما و خانواده تان را حفظ کند.