عصر ایران: سیب زمینی ممکن است به شما کمک کند زندگی طولانی تری داشته باشید.
بنابر تحقیقات جدید منتشر شده در ژورنال تغذیه (Journal of Nutrition)، گنجاندن بیشتر سیب زمینی در رژیم غذایی شما ممکن است با کاهش خطر مرگ زودهنگام مرتبط باشد؛ اما برای بهره مندی از بیشترین فواید، باید آنها را به روش خاصی آماده کنید.
آیا سیب زمینی مغذی است؟
سیب زمینی چه به صورت سرخ شده، پخته، گراتن یا پوره شده، غذایی فوق العاده متنوع است، اما همیشه به عنوان مغذی ترین غذا شناخته نمی شود. با این حال، سیب زمینی می تواند بخش مغذی ای از رژیم غذایی شما باشد. آنها منبع طبیعی بسیاری از مواد مغذی مهم از جمله پتاسیم، فیبر غذایی، ویتامین ث و دیگر ترکیبات زیست فعال مانند فنولیک اسیدها هستند.
به گفته لیزا اندروز (Lisa Andrews)، متخصص تغذیه، افزون بر این، سیب زمینی حاوی نشاسته مقاوم است که مانند فیبر در بدن عمل می کند. نشاسته مقاوم زمانی ایجاد می شود که سیب زمینی پخته، خنک و سپس دوباره گرم می شود.
برخی دیگر از سبزیجات به خوبی به عنوان غذاهای افزایش دهنده طول عمر شناخته شده اند، اما اینکه آیا سیب زمینی باید به افرادی که بر زندگی طولانی تمرکز دارند توصیه شود یا خیر، مشخص نیست. بیشتر تحقیقات موجود از نظر طراحی یا نتیجه گیری به اندازه کافی قوی نیستند که به طور قطعی بگویند سیب زمینی باید چنین جایگاهی را کسب کند.
به عنوان نمونه، برخی تحقیقات در مورد نتایج سلامتی و مصرف سیب زمینی متناقض هستند. برخی مطالعات کاهش خطر مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی را در میان افرادی که سیب زمینی بیشتری می خورند نشان داده اند. با این حال، داده های دیگر ارتباطی بین دفعات مصرف سیب زمینی و مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی را نشان ندادند.
به گفته اریک کریستوفر آرنسن (Erik Kristoffer Arnesen)، یکی از نویسندگان مطالعه اخیر و دانشجوی دکترای گروه تغذیه دانشگاه اسلو، سیب زمینی به دلیل شواهد ناکافی از اثرات سلامتی، بخشی از دستورالعمل های رسمی رژیم غذایی نبوده است.
در حالی که مطالعاتی در مورد مصرف سیب زمینی وجود دارند، آرنسن گفت که آنها اغلب محصولات فرآوری شده سیب زمینی (مانند سیب زمینی سرخ شده) را بررسی می کنند که ممکن است برای سیب زمینی ساده بی ربط باشند.
سیب زمینی برای زندگی طولانی تر؟
آرنسن و همکارانش داده های مربوط به 77297 بزرگسال را از سه شهرستان نروژ که به سه غربالگری سلامت دعوت شده بودند، جمع آوری کردند. در این مدت، محققان اطلاعاتی در مورد میزان مصرف غذایی شرکت کنندگان جمع آوری کردند تا مشخص کنند هر فرد هر هفته چه مقدار سیب زمینی – بیشتر سیب زمینی آب پز – مصرف می کرده است. محققان همچنین خطر مرگ شرکت کنندگان ناشی از هر دلیلی، بیماری قلبی عروقی، بیماری ایسکمیک قلبی و حمله قلبی را بررسی کردند. مدت زمان پیگیری به طور متوسط 33.5 سال بود.
محققان می خواستند بدانند که آیا ارتباطی بین خوردن سیب زمینی بیشتر و خطر مرگ و میر وجود دارد یا خیر. نتایج مطالعه نشان داد شرکت کنندگانی که حداقل 14 عدد سیب زمینی در هفته مصرف می کردند، 12 درصد کمتر خطر مرگ از هر دلیل را در مقایسه با افرادی که شش یا تعداد کمتری سیب زمینی در هفته مصرف می کردند، داشتند. افرادی که حداقل 14 عدد سیب زمینی در هفته مصرف می کردند، همچنین خطر کمتری برای مرگ زودهنگام ناشی از بیماری قلبی عروقی، بیماری ایسکمیک قلبی و حمله قلبی داشتند.
این مطالعه نشان داد که هر 100 گرم سیب زمینی اضافی که روزانه مصرف می شود، با 4 درصد کاهش خطر مرگ مرتبط است. برای مرجع، یک سیب زمینی متوسط حدود 175 گرم است.
آرنسن گفت که این مطالعه نشان نمی دهد که سیب زمینی یک ابرماده غذایی است، بلکه فقط نشان می دهد که سیب زمینی ممکن است آن قدر که شهرت بدی دارد، «بد» نباشد.
به گفته آرنسن، اشارات قبلی مبنی بر اینکه سیب زمینی با اثرات نامطلوب (مانند افزایش وزن در برخی مطالعات آمریکا) مرتبط است، به دلیل مصرف محصولات سیب زمینی با چربی و نمک بالا بوده است، نه خود سیب زمینی.
آرنسن گفت: "در این مطالعه، ما فقط داده هایی در مورد سیب زمینی آب پز داشتیم. این به آن دلیل است که مطالعه در دهه های 1970 و 80 انجام شد، زمانی که استفاده از سیب زمینی سرخ شده رایج نبود، به ویژه در مناطق روستایی."
مهم است که این محدودیت مطالعه در نظر گرفته شود، زیرا مشخص نیست که آیا همین اثرات مثبت سلامتی برای دیگر روش های محبوب تهیه سیب زمینی نیز مشاهده می شود یا خیر.
چگونه سیب زمینی بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانیم
سیب زمینی می تواند بخش خوشمزه، مغذی و متنوعی از یک رژیم غذایی متعادل باشد. با این حال، هنگام انتخاب غذاها، دستورالعمل هایی را انتخاب کنید که نیاز به سرخ کردن ندارند. چرا؟ برای نمونه، آماده کردن سیب زمینی به این روش شما را در معرض ماده آکریل آمید قرار می دهد.
به گفته آرنسن، آکریل آمید در سیب زمینی هنگام سرخ کردن در دمای بالا، به دلیل واکنش مایارد ایجاد می شود. این ماده به عنوان یک سرطان زا احتمالی شناخته شده است.
نقش آکریل آمید در بیماری های قلبی عروقی کمتر مشخص است. آرنسن گفت: "با این حال، هنگامی که سیب زمینی آب پز می شود، دمای پخت زیر آستانه تشکیل آکریل آمید است."
خوشبختانه، روش های زیادی برای لذت بردن از سیب زمینی وجود دارند، مانند پختن، کباب کردن، آب پز کردن و بخارپز کردن. به جای سرخ کردن، سیب زمینی را با سبزیجات معطر و کمی روغن زیتون در فر کباب کنید، یا سیب زمینی پخته را با سبزیجات بخارپز و یک قاشق ماست یونانی آماده کنید. اندروز پیشنهاد می کند از سیب زمینی به جای نان تست در صبحانه استفاده کنید یا سیب زمینی های سرد شده را در سالاد مورد علاقه خود با تن ماهی، گوجه فرنگی و نخود بریزید.
به هر شکلی که از این ماده غذایی خوشمزه لذت می برید، تا زمانی که رژیم غذایی شما کم شکر و نمک اضافی باشد و سرشار از محصولات تازه، غلات کامل و پروتئین بدون چربی باشد، گنجاندن سیب زمینی در ترکیب می تواند یک انتخاب مغذی باشد.