سرطان، بیماریای که نامش لرزه بر اندام میاندازد، در واقع مجموعهای از بیماریهاست که با رشد غیرطبیعی سلولها مشخص میشود. سلولهای بدن ما به طور منظم رشد کرده و تقسیم میشوند، اما در سرطان، این فرآیند از کنترل خارج میشود. سلولهای سرطانی، برخلاف سلولهای سالم، به طور مداوم تکثیر شده و به بافتهای اطراف حمله میکنند.
ریشه سرطان در تغییرات ژنتیکی است. این تغییرات میتوانند ارثی باشند یا در طول زندگی و بر اثر عوامل محیطی ایجاد شوند. عوامل محیطی مانند دخانیات، اشعههای مضر خورشید، آلودگی هوا و برخی مواد شیمیایی، میتوانند به DNA سلولها آسیب وارد کرده و آنها را سرطانی کنند.
سلولهای سرطانی، ویژگیهای منحصربهفردی دارند که آنها را از سلولهای سالم متمایز میکند. آنها میتوانند از سد سیستم ایمنی بدن عبور کرده و به طور نامحدود تکثیر شوند. همچنین، توانایی تهاجم به بافتهای سالم و ایجاد تومورهای بدخیم را دارند.
سرطان میتواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود. انواع مختلف سرطان، بسته به نوع سلولهای درگیر و محل ایجاد تومور، علائم و نشانههای متفاوتی دارند. اما به طور کلی، علائم هشداردهنده سرطان شامل کاهش وزن بیدلیل، خستگی مداوم، تغییر در عادات روده یا مثانه، و وجود تودههای غیرطبیعی در بدن است.
تشخیص زودهنگام سرطان، نقشی حیاتی در افزایش شانس موفقیت درمان دارد. روشهای تشخیصی مختلفی مانند آزمایش خون، تصویربرداری پزشکی و نمونهبرداری از بافت، برای تشخیص سرطان مورد استفاده قرار میگیرند.
درمان سرطان، بسته به نوع و مرحله بیماری، متفاوت است. روشهای درمانی رایج شامل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و ایمونوتراپی هستند. هدف از درمان سرطان، از بین بردن سلولهای سرطانی و جلوگیری از گسترش آنها به سایر نقاط بدن است.
پیشگیری از سرطان، با اتخاذ سبک زندگی سالم و اجتناب از عوامل خطر، امکانپذیر است. ترک دخانیات، داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید، از جمله اقدامات پیشگیرانهای هستند که میتوان برای کاهش خطر ابتلا به سرطان انجام داد.