به گزارش >>اقتصادآنلاین، امارات متحده عربی یکبار دیگر خود را بهعنوان بازیگر جسور در صحنه فناوری جهانی مطرح کرده است؛ اینبار با پروژه عظیم Stargate UAE که به ابتکار OpenAI و با مشارکت شرکتهایی، چون سیسکو، انویدیا، اوراکل، G۴۲ و حتی سافتبانک ژاپن اجرا میشود. هدف این پروژه ساخت اولین خوشه محاسباتی هوش مصنوعی یک گیگاواتی در منطقه است که به گفته منابع آگاه، ۲۰۰ مگاوات آن تا سال ۲۰۲۶ عملیاتی خواهد شد.
اما وجه نمادین ماجرا از جنبه دیگری میدرخشد: امارات اولین کشوری در جهان خواهد بود که به تمامی شهروندان و ساکنانش دسترسی رایگان به نسخه پرمیوم ChatGPT Plus را ارائه میدهد. اکانتی که در بازار جهانی ماهانه ۲۰ دلار قیمت دارد، حالا قرار است در ابوظبی رایگان شود—نشانهای روشن از جاهطلبی این کشور برای تبدیلشدن به قطب مرکزی AI در خاورمیانه.
این پروژه فقط به زیرساخت ختم نمیشود. توافقی که بین امارات و OpenAI امضا شده، شامل نوعی سرمایهگذاری متقابل است: بهازای هر دلاری که در پروژه Stargate در امارات خرج میشود، یک دلار نیز در زیرساختهای هوش مصنوعی ایالات متحده، از جمله پروژه Stargate America سرمایهگذاری خواهد شد. این توافق دوطرفه، هم برای ابوظبی نوعی بیمهنامه سیاسی محسوب میشود و هم برای واشنگتن ابزاری برای تثبیت نفوذ در منطقه و مقابله با توسعهطلبی فناورانه چین.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، این همکاری را بخشی از چشمانداز جهانی شرکتش برای تسریع در توسعه AI خوانده و گفته است پروژه Stargate امارات میتواند به پیشرفتهایی در زمینههای متنوعی مانند داروسازی، آموزش شخصیسازیشده و انرژی پایدار منجر شود. او از عبارت «پیشرفت به نفع کل جهان» استفاده کرده، اما منتقدان نگراناند این نوع همکاریها دریچهای غیرمستقیم برای دسترسی چین به فناوری آمریکایی باشد، خصوصاً با توجه به روابط نزدیک G۴۲ و برخی نهادهای فناوری امارات با ساختارهای مرتبط با چین.
دولت آمریکا نیز نگاه عملگرایانهای به ماجرا دارد. دیوید ساکس، تزار هوش مصنوعی کاخ سفید، در اظهارنظری واضح گفته است: «این همکاریها متمرکز بر منافع آمریکاست. آنها سرمایهگذاری را به سمت زیرساختهای آمریکا هدایت میکنند، تراز تجاری را تقویت میکنند و فناوری آمریکایی را به استاندارد جهانی بدل میسازند.»
در پس این روایت جذاب و خیرهکننده از مشارکت جهانی، رقابتی ژئوپلیتیکی در حال شکلگیری است. امارات با ارائه مجانی ChatGPT Plus در خاک خود، نهتنها وجههای از سخاوت فناوری را به نمایش میگذارد، بلکه در حال تثبیت موقعیت ژئواستراتژیک خود بهعنوان نقطه اتصال بینالمللی بین شرق و غرب است؛ و برای آمریکا، این همکاری نه صرفاً یک پروژه زیرساختی، بلکه ابزاری تازه در جعبهابزار رقابت تکنولوژیک با پکن محسوب میشود.
حالا باید دید در آیندهای که داده، انرژی و محاسبه سرمایههای اصلی جهاناند، آیا ابوظبی واقعاً به دروازه جدید هوش مصنوعی جهان تبدیل خواهد شد یا تنها سکوی پرتاب بعدی برای بلندپروازیهای فناورانه ایالات متحده است.