به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرارو، به تازگی و بعد از دور چهارم مذاکرات، مقامات آمریکایی با مصاحبههای مختلف تلاش کردند تا آنچه را که در پشت میز مذاکره میخواهند بهدست آورند، در مصاحبههای متعدد در قالب خط قرمز برای تیم ایرانی و نیز افکار عمومی ترسیم کنند.
به گزارش فرارو، اخیرا مقامات آمریکایی از جمله مارکو روبیو، وزیر خارجه این کشور و استیو ویتکاف، مذاکره کننده ارشد آمریکا در مذاکرات هستهای تلاش کردهاند تا با خط قرمز عنوان کردن اصل غنیسازی در خاک ایران، کشومان را از حق داشتن چرخه کامل سوخت هستهای به عنوان یکی از اعضای انپیتی محروم کنند؛ سخنانی که با واکنش تند ایران روبهرو شده و مقامات کشورمان تهدید کردهاند چه با توافق و چه بدون توافق، غنیسازی در ایران ادامه پیدا خواهد کرد.
این اظهارات و واکنش مقامات کشورمان سبب شده است تا برخی محافل سیاسی چنین نتیجهگیری کنند که مذاکرات هستهای به بنبست رسیده و طرف ایرانی و آمریکایی بهدنبال طرحهای جایگزین خود هستند؛ نتیجهگیری که به دلیل وجود برخی شواهد و قرائن چندان درست بهنظر نمیرسد و نشان میدهد اظهارات اخیر مقامات آمریکایی صرفا نوعی تاکتیک برای امتیازگیری بیشتری در پای میز مذاکرات است.
وقتی روبیو از یکسو تهدید میکند و از سوی دیگر دل در گروی توافق دارد
یکی از مقامات آمریکایی که به تازگی تلاش کرده تا با اظهارات تند، ایران را وادار به دادن بیشترین امتیاز در پای میز مذاکرات کند، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکاست. روبیو در هفتهای که گذشت تلاش کرد تا با مصاحبهها و سخنرانیهای متعدد، مسأله غنیسازی ایران را مسألهای خط قرمزی از سوی آمریکا بیان کند.
روبیو پنجشنبه هفته گذشته در مصاحبه با شبکه آمریکایی فاکس نیوز مدعی شد ایران در آستانه داشتن توانایی سلاح هستهای است و تهران به سرعت میتواند ذخایر اورانیوم غنیشده خود را تسلیحاتی کند. او در این مصاحبه همچنین مدعی شد ایالات متحده در لحظات حساسی برای محدود ساختن تلاشهای جمهوری اسلامی ایران در توسعه یک سلاح هستهای قرار دارد.
او سه روز بعد نیز در مصاحبه با برنامه «Face the Nation» (رودر روی ملت) در شبکه سیبیاس در جواب مجری «مارگارت برنان»، مجری برنامه که پرسیده بود: «شما گفتهاید ایران در دیدگاه شما، در آستانه وضعیت هستهای است و ما در لحظات حساسی قرار داریم، آیا خط نهایی این است که ایران نمیتواند اورانیوم را غنی کند؛ حتی در سطوح پایین برای اهداف غیرنظامی؟» مدعی شد: اگر شما قادر باشید در هر سطحی غنیسازی کنید، شما اصولا میتوانید بهسرعت خیلی سریع تا سطح تسلیحاتی غنیسازی کنید. ایران هرگز نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد.»
با این حال او در سخنرانی اخیر خود که روز سهشنبه در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا بیان میکرد، نتوانست علاقه خود برای دستیابی به یک توافق را پنهان کند و گفت که امیدوار است مذاکرات با جمهوری اسلامی ایران ادامه یابد؛ هرچند بار دیگر سعی کرد تهدید کند شکست مذاکرات خروجی بدتری دارد.
وقتی ویتکاف هم میخواهد بیشترین امتیاز را بگیرد
یکی دیگر از مقامات آمریکایی که در هفتهای که گذشت تلاش کرد تا با سخنان خود، ایران را تحت فشار بگذارد، استیو ویتکاف، مذاکره کننده ارشد آمریکایی بود. ویتکاف در تازهترین مصاحبه خود در روز یکشنبه مدعی شد دولت ترامپ در مذاکرات با ایران خط قرمزی دارد و آن این است که ایران نمیتواند هیچ مقداری از توانایی غنیسازی را حفظ کند.
او در مصاحبه با برنامه «این هفته» شبکهایبیسی مدعی شد: «ما یک خط قرمز خیلی خیلی روشن داریم و آن نیز غنیسازی است. ما نمیتوانیم اجازه دهیم [ایران]حتی یک درصد هم غنیسازی کند. هرچیزی با توافقی آغاز میشود که شامل غنیسازی نباشد.»
آیا ترامپ بیزنس ۵.۱ تریلیون دلاری خود را فدای جنگی نامعلوم میکند؟
اما یکی از مواردی که نشان میدهد دولت ترامپ با تمامی خط و نشان کشیدنهای اخیرش، نمیتواند به سراغ گزینهای جایگزین توافق با ایران برود، قراردادهایی است که در سفر اخیرش به منطقه با دولتهای عربی به امضا رسانده؛ قراردادهایی که طبق گفته اخیر خود ترامپ ارزش آن به ۵.۱ تریلیون دلار میرسد و شامل صدها هواپیمای پهن پیکر میشود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا دوشنبه شب به وقت محلی در سخنانی که در میزبانی هیئت مدیره مرکز کندی در کاخ سفید انجام شد، گفت که سفرش به خاورمیانه، سفری بزرگ بوده و توانسته در این سفر ۵.۱ تریلیون دلار به آمریکا بازگرداند.
او گفت: «ما سفری شگرف به خاورمیانه داشتیم. ما به قطر رفتیم. ما از عربستان سعودی و تمامی افراد برتر در امارات متحده عربی بازدید کردیم. ما ۵.۱ تریلیون دلار بازگرداندیم. این چیز بدی نیست و به عنوان یکی از موفقترین سفرهایی که تا به حال کسی به جایی میتواند داشته باشد، شناخته میشود. هرگز چیزی مانند این نبوده که صدها هواپیما، هواپیماهای پهن پیکر سفارش داده شود.»
ترامپ: جنگ غزه، جنگ ما نیست!
اما یکی دیگر از نشانههایی که مشخص میکند، ترامپ به دنبال به راه انداختن جنگ جدیدی در خاورمیانه نیست و در نتیجه، چارهای بهجز توافق با ایران ندارد، صحبتهای اخیرش در همین روز دوشنبه در جمع هیئت مدیره مرکز کندی در کاخ سفید است.
او در این مصاحبه رسما جنگ غزه را جنگ اسرائیل، خواند و گفت: این جنگ ما نیست؛ این جنگ آنهاست.
جیدی ونس: جنگ اوکراین جنگ ما نیست!
مشابه همین صحبتها پیشتر از سوی ترامپ و دیگر اعضای کابینه او نیز مطرح شده بود. به تازگی در مصاحبهای که جیدیونس، معاون رئیس جمهور آمریکا انجام داده، اعلام کرده جنگ اوکراین نیز ارتباطی با دولت ترامپ ندارد.
او در این مصاحبه میگوید: یک بیاعتمادی اساسی میان روسیه و غرب وجود دارد که یکی از چیزهایی است که رئیس جمهور فکر میکند حقیقتا احمقانه است و اشتباهی که در گذشته شده و ما بایستی به سوی ورای این [بی اعتمادی]حرکت کنیم.»
او سپس در ادامه این مصاحبه با اشاره به جنگ اوکراین میگوید: این جنگ ما نیست، این جنگ جو بایدن است؛ جنگ ولادیمیر پوتین است. ما تلاش کردیم آن را پایان دهیم؛ اما نتوانستیم.
اندیشکده بروکینگز: ترامپ خواهان توافق است و بیشتر آمریکاییها نیز موافقاند.
اما یکی دیگر از نشانههایی که از تمایل ترامپ برای توافق حکایت دارد، نظرسنجیهایی است که در خصوص این مسأله انجام شده است. اندیشکده بروکینگز روز دوشنبه ۱۹ مه (۲۹ اردیبهشت) در مقالهای با عنوان «ترامپ آشکار کرده که خواهان توافق با ایران است و بیشتر آمریکاییها نیز موافق آن هستند» نوشت: تنها ۱۴ درصد از آمریکاییها از یک اقدام نظامی برای تخریب برنامه هستهای ایران پشتیبانی میکنند.
در مقاله اندیشکده بروکینگز آمده است که طبق تازهترین نظرسنجی دانشگاه مریلند که از دوم مه تا پنجم مه (۱۲ تا ۱۵ اردیبهشت) در میان ۱۰۰۸ نفر از پاسخ دهندگان انجام شده، با ضریب خطایی ۳.۷ درصد، بیش از دو سوم پاسخ دهندگان یعنی ۶۹ درصد گفتهاند یک توافق مبتنی بر مذاکرات را که بتواند برنامه هستهای ایران را به همراه نظارتی محکم، محدود کند، ترجیح میدهند. تنها ۱۴ درصد از پاسخ دهندگان گفتهاند ترجیح میدهند اقدامی نظامی برای انهدام برنامه هستهای ایران انجام شود و مابقی نیز اظهار بیاطلاعی در این زمینه کردهاند.
جمعبندی
طبق آنچه بالاتر بیان شد، در زمانی که ترامپ یکی از مهمترین سفرهایش به منطقه را انجام داده و دستاورد سفرش، امضای قراردادهایی به ارزش ۵.۱ تریلیون دلار است که میتواند اقتصاد آمریکا را تکان دهد، و از سوی دیگر، در زمانی که ترامپ حتی از جنگهای غزه و اوکراین اعلام برائت میکند و آن را جنگ اسرائیل و روسیه مینامد و نمیخواهد خود را وارد جنگ دیگری کند و در زمانی که حتی نظرسنجیها حاکی از آن است که افکار عمومی مردم آمریکا به شدت از ورود آمریکا به جنگی جدید واهمه دارند و خواهان توافق ترامپ با دولت ایراناند، بسیار بعید بهنظر میرسد که آمریکا بخواهد با تمامی این نشانهها خود را درگیر جنگی تازه در خاورمیانه کند؛ در نتیجه مجبور خواهد بود تا توافقی را با ایران به امضا برساند؛ هرچند دستیابی به این توافق با دشواریها و پیچیدگیهایی همراه خواهد بود.