پیش قاضی و معلق‌بازی؟ یا پیش غازی ؟
ضرب‌المثل >>«پیش قاضی (غازی) و معلق بازی» را در مورد موقعیتی به کار می‌بریم که فردی مدعی بخواهد مقابل یک همه‌‌فن‌‌حریف ادعای زیرکی و کاربلدی کند.
با دقت در این معنی متوجه می‌شویم که کلمه‌ی >>قاضی در این ضرب المثل چندان با معنی به نظر نمی‌رسد. اما در متون کلاسیک کلمه >>غازی در معنای بندباز به کار می‌رفته و با توجه به این نکته، معنای این ضرب‌المثل روشن خواهد شد.
بندبازی از مهارت‌های سرگرم‌کننده قدیمی است که هنوز هم در اغلب سیرک‌ها دیده می‌شود که راه رفتن و معلق زدن روی بندهایی است که در ارتفاع بسته شده. طبعاً چنین نمایشی نیاز به فردی بسیار چابک و ورزیده و ماهر دارد و هرکسی نمی‌تواند آن را انجام دهد یا با چنین فردی رقابت کند.
اشکال دیگری از این ضرب‌المثل هم در کتب مختلف ذکر شده است، مانند:
- پیش قاضی و ملق بازی؟!
- جلو قاضی و معلق بازی؟!
- پیش قاضی و جنگولک بازی؟!
- پیش لوطی و معلق بازی؟!
- پیش لوطی و معلق وارو؟!
- پیش کولی و پشتک و وارو؟!
- پیش میمون و معلق بازی؟!
کاربردهای مثل‌ها را می‌توانید در کتب‌های قند و نمک، کتاب کوچه، کتاب فرهنگ عوام، کتاب ده هزار مثل فارسی ببینید.
مشابه همین ضرب‌المثل که شباهت آوایی سبب این اشتباه شده، می‌توان به عبارت کج دار و مریز هم اشاره کرد که به اشتباه کجدار و مریض گفته می‌شود.