امیر سیاح مستندساز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا در خصوص نقش مستند سازی در دوران جنگ و بحران گفت: مستندسازی اقدامی برای ثبت واقعیت‌ها است، مستندسازی و تاریخ نگاری مسئولیت سنگین ثبت دقیق هر آنچه هست را بر عهده دارد تا آیندگان بدانند چه بر ما رفته است و روزی کودکان ما از آن به عنوان اسناد قابل اتکا مدد گیرند.
وی با ذکر مثالی به جنگ اخیر ایران و اسرائیل اشاره کرد و بیان داشت: ما در این جنگ غافلگیری داشتیم و آمادگی تولید مستند فراهم نبود. شاید از مستندسازها انتظار می‌رود کاری انجام داده باشند اما عملاً دستشان باز نیست.
به گفته سیاح در چنین شرایط خاصی که می‌توان بهترین مستندها را تولید کرد، دولت باید مسئولیت تامین تجهیزات و مجوزها را به دوش بکشد. در زمان جنگ دریافت مجوز امکان نداشت و چند روز زمان می‌برد و مراکز تأمین تجهیزات نیز همگی تعطیل بودند.
این کاکردان سینمای مستند ادامه داد: مستندساز در چنین شرایطی نمی‌تواند دوربین به دست بگیرد و بدون مجوز و تجهیزات به خیابان برود. از طرفی هم سرمایه گذاری بخش خصوصی بدون بازگشت بودجه و سرمایه است و سرمایه گذار راغب به این ریسک نیست؛ به همین دلیل مستندساز نمی‌تواند عملاً فعالیت داشته باشد.
وی با بیان اینکه بسیاری از مستندسازان با مشکل تأمین مالی پروژه‌ها مواجه هستند، بیان داشت: مستندساز نمی‌تواند حتی هزینه‌های تولید خود را جبران کند؛ دولت باید برای شرایط خاصی مانند جنگ یا بحران‌های دیگر فکری بیاندیشد تا مستندسازها به موقع وارد میدان شوند.
مستند بر اساس گزارش‌های خبری را قبول ندارم
سیاح در پاسخ به این سوال که چرا از منابع خبری برای تولید مستند بعد از وقوع بحران استفاده نشود و آیا این مسئله در کیفیت مستندها تأثیر منفی دارد، class="Apple-converted-space">> افزود: بنده به مستندی که بر اساس خبر و گزارش‌های خبری ساخته شود اعتقاد ندارم. عموماً این گزارش‌های خبری متأثر از سلیقه مجموعه‌ای است که به سفارش آن تولید شده است.
این مستندساز گفت: مستند باید بر مبنای صداقت تولید شده و فارغ از سلایق باشد. از طرفی در شرایط بحرانی مانند جنگ لازم است تیم‌های حرفه‌ای وارد عمل شوند.
وی تصریح کرد: هر چند می‌توان چنین مستندهایی تولید کرد اما ماندگارترین نوع آن زمانی است که واقعیت‌ها به صورت زنده ثبت و ضبط شود.
این کارگردان سینمای مستند با اذعان به اینکه class="Apple-converted-space">> مستندها را می توان بر اساس هزینه تولید درجه‌بندی کرد و برخی مستندها با هزینه اندکی تولید می‌شود، بیان داشت: اما در مقابل مستندهای تاریخی سیاسی به دلیل هزینه تحقیق و پژوهش اغلب منابع مالی مناسبی نیاز دارد. همین خلأ مانع از آغاز آن و تولید بسیاری از سوژه‌های ناب می‌شود.
سیاح همچنین به خلأهای تبلیغاتی فیلم‌های مستند نیز اشاره کرد و گفت: بنده دو فیلم در دست ساخت و اکران دارم. تولید فیلم «فاطمی» که در رابطه با زندگی دکتر فاطمی است، پنج سال زمان برد و متأسفانه به دلیل عدم حمایت مطلوب به درستی معرفی نشده و هنوز به نمایش عمومی نرسیده است.
وی افزود: قرار است این فیلم در ۲۸ مرداد ماه در هنر و تجربه به اکران عمومی برسد اما واقعیت این است که نه هزینه‌های تولید آن بازگشته و نه تریبونی برای تبلیغ داشتیم.
این مستندساز با انتقاد از حمایت فیلم‌های سینمایی و بی‌توجهی به مستند، افزود: این فیلم‌ها هیچ بار معنایی و آموزشی ندارد اما شاهدیم که در ماهواره، شبکه‌های فارسی زبان و رسانه‌ها تبلیغ می‌شود و مخاطب هم ازآن مطلع می‌شود. اما در مقابل مردم مستندها را نمی‌شناسند.
این کارگردان با اشاره به اهمیت مستند در شناخت هویت تاریخی و فرهنگی، افزود: باید از مسئولان پرسید که چرا فرصت اکران عمومی برای مستندها فراهم نیست و ما حتی امکان اکران فیلم‌ها در خارج از کشور را نداریم. این در حالی است که بر خلاف آثار سینمایی مستند می‌تواند آموزنده و حاوی گوشه‌هایی از واقعیت باشد.
انتهای پیام/