در شرایطی که هنوز سایه تحریمهای آمریکا بر صادرات نفت ایران سنگینی میکند، دادههای ردیابی نفتکشها نشان میدهد که ایران در ماه ژوئن توانسته است یکی از بالاترین رکوردهای صادراتی خود به چین را به ثبت برساند. گزارش مؤسسه ورتکسا (Vortexa) حاکی از آن است که چین تنها در بازه زمانی اول تا بیستم ژوئن، بهطور میانگین روزانه بیش از ۱.۸ میلیون بشکه نفت خام ایران را وارد کرده که از نظر حجمی، یکی از بزرگترین سطوح صادرات ثبتشده در دوران اعمال تحریمهای یکجانبه آمریکا محسوب میشود.
در همین راستا، مؤسسه کپلر (Kpler) نیز در گزارش تحلیلی اخیر خود، میانگین صادرات نفت خام ایران به چین در کل ماه ژوئن را حدود ۱.۴۶ میلیون بشکه در روز برآورد کرده است. این رقم نسبت به ماه می، رشدی حدود ۴۶ درصدی را نشان میدهد و نمایانگر افزایش پایداری و گستره دسترسی ایران به بازارهای آسیایی، بهویژه چین، حتی در شرایط محدودیتهای مالی و بیمهای ناشی از تحریمها است.
تحلیل دادههای لجستیکی و زمانی نشان میدهد که بخش عمده این رشد صادرات، ناشی از افزایش قابل توجه حمل نفت در ماه می بوده که طبق آمار ورتکسا، به حدود ۱.۸۳ میلیون بشکه در روز رسیده است. با در نظر گرفتن بازه زمانی ۳۰ تا ۴۰ روزه بین بارگیری و تخلیه نفتکشها، میتوان نتیجه گرفت که بیشتر محمولههای نفتی واردشده به چین در ژوئن، عملاً در ماه قبل از آن بارگیری شدهاند؛ موضوعی که از منظر کارشناسان انرژی، نکتهای کلیدی در تحلیل روایتهای سیاسی اخیر محسوب میشود.
در همین زمینه، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، اخیرا در یک موضعگیری رسانهای مدعی شد که بخشی از تحریمهای فروش نفت ایران به چین موقتاً تعلیق شدهاند. با این حال، بررسیهای آماری و تطابق زمانی نشان میدهد که روند افزایشی صادرات نفت ایران به چین پیش از این اظهارنظر و ادعای سیاسی آغاز شده و اثرپذیری آن از تصمیم احتمالی ترامپ یا دولت آمریکا محل تردید است.
در کنار مسائل فنی و بازار، بُعد ژئوپلیتیکی این تحولات نیز حائز اهمیت است. افزایش حضور نفت ایران در بازار چین نهتنها منبعی حیاتی برای درآمدهای ارزی کشور فراهم کرده، بلکه از منظر راهبردی نیز موجب تضعیف مؤثر سیاست فشار حداکثری آمریکا شده است. تحلیلگران همچنین معتقدند که وابستگی فزاینده چین به نفت ایران، میتواند در معادلات آتی بینالمللی به عنوان اهرمی در تقویت موقعیت تهران در مذاکرات منطقهای و جهانی ایفای نقش کند.
با توجه به چشمانداز فعلی بازار انرژی و افزایش مصرف چین در فصل تابستان، پیشبینی میشود صادرات نفت ایران به چین در ماههای آتی نیز در سطوح بالا ادامه یابد.
در مجموع، شواهد آماری و تحلیلی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران در شرایط سخت تحریمی، بار دیگر توانسته است با اتکا به ظرفیتهای داخلی، انعطافپذیری بازار و دیپلماسی انرژی، جایگاه خود را در بازارهای نفتی بازتعریف کند؛ مسیری که در صورت استمرار، میتواند توازن قدرت انرژی در آسیا را تحتتأثیر قرار دهد.
انتهای پیام/