با ورود به فصل تابستان، بازار دام و گوشت کشور شاهد تحولات قابل توجهی در سطح عرضه و تقاضا شده است. به طور معمول، در ماه‌های گرم سال تقاضای مصرف‌کنندگان برای خرید گوشت قرمز کاهش می‌یابد؛ موضوعی که نه‌تنها الگوی مصرف خانوارها، بلکه تصمیم‌گیری دامداران، فعالان زنجیره تأمین، و نهادهای حمایتی دولتی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
در همین راستا، بررسی‌ها نشان می‌دهد که هم‌زمان با افت تقاضا، عرضه دام در کشور افزایش یافته و شرایطی متفاوت نسبت به ماه‌های ابتدایی سال رقم زده است. این وضعیت در حالی است که از یک سو شرکت پشتیبانی امور دام در حال اجرای طرح‌های حمایتی برای خرید و ذخیره‌سازی دام مازاد است و از سوی دیگر، نگرانی‌هایی درباره افزایش بی‌ضابطه قیمت گوشت در سطح خرده‌فروشی مطرح شده است.
در چنین شرایطی، رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام کشور با تشریح آخرین وضعیت بازار، از افزایش ۳۵ تا ۳۷ درصدی عرضه دام نسبت به ابتدای سال خبر داد و ضمن تأکید بر تعادل عرضه و تقاضا، قیمت‌های واقعی گوشت را نیز اعلام کرد.
منصور پوریان همچنین با اشاره به میزان ذخایر گوشت منجمد و دام‌های آماده کشتار، بر لزوم نظارت بیشتر بر روند قیمت‌گذاری در بازار تاکید کرد و هشدار داد که فروش گوشت با نرخ‌های بالاتر از عرف تعیین‌شده، مصداق گرانفروشی است.
افزایش عرضه در پی کاهش تقاضا
پوریان با تأکید بر نقش عوامل فصلی در تحرک بازار گفت: همان‌طور که در سال‌های گذشته نیز تجربه شده، در فصل بهار و تابستان تقاضا برای خرید دام و گوشت قرمز کاهش می‌یابد. این موضوع موجب شده میزان عرضه دام در این ماه‌ها به مراتب بیشتر از ماه‌های ابتدایی سال باشد.
وی با اشاره به تغییر رفتار مصرف‌کنندگان افزود: در این بازه زمانی، دامداران به دلایل مختلفی از جمله گرمای هوا و کاهش تقاضا، ناگزیر به عرضه بیشتر دام‌های خود می‌شوند.
به گفته پوریان، در حال حاضر میزان عرضه دام کشتاری نسبت به میزان تقاضا در بازار بیشتر است، به‌گونه‌ای که نیاز بازار داخلی به طور کامل پوشش داده می‌شود.
وی همچنین درباره حمایت‌های دولتی در حوزه دام سنگین اظهار داشت: در بخش گوساله، شرکت پشتیبانی امور دام اقدام به خرید حمایتی می‌کند که این خریدها به شکل گوشت ۵ تکه انجام می‌شود. اگر این شرکت بتواند نقدینگی لازم را تأمین کند، توانایی خارج کردن ۴۵ تا ۵۰ هزار رأس گوساله از چرخه تولید و ذخیره‌سازی آنها را دارد.
آمار جمعیت دام کشور و دام‌های آماده کشتار
رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام، آخرین آمار موجود از جمعیت دام کشور را نیز اعلام کرد. بر اساس گفته‌های وی، جمعیت دام سبک کشور حدود ۶۲ میلیون رأس و دام سنگین بین ۹.۵ تا ۱۰ میلیون رأس برآورد می‌شود.
وی افزود: در حال حاضر، حدود ۲۰۰ هزار رأس گوساله و ۹ تا ۱۰ میلیون رأس دام سبک آماده کشتار هستند.
وضعیت ذخایر گوشت منجمد و واردات
در ادامه، پوریان درباره ذخایر گوشت منجمد موجود در سردخانه‌های کشور توضیح داد: بر اساس آخرین آمار، حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار رأس گوشت منجمد در سردخانه‌ها ذخیره شده که بخش عمده آن مربوط به گوشت گوساله است.
وی به این نکته نیز اشاره کرد که با توجه به این میزان ذخایر و شرایط فعلی عرضه، نیازی به واردات فوری گوشت وجود ندارد، مگر در صورت بروز نوسان‌های غیرمنتظره در بازار.
پوریان درباره قیمت دام زنده در بازار گفت: در حال حاضر، هر کیلوگرم دام سبک بین ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان و دام سنگین بین ۱۸۵ تا ۲۰۵ هزار تومان قیمت دارد.» او افزود: «قیمت منطقی برای هر کیلو گوشت گوسفندی بین ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تومان و برای گوشت گوساله حدود ۶۵۰ هزار تومان است. عرضه گوشت با نرخ‌های بالاتر از این ارقام به‌طور کامل مصداق گرانفروشی است.
هشدار درباره سودجویی در بازار گوشت
رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام همچنین نسبت به سودجویی برخی از فعالان بازار گوشت هشدار داد و تصریح کرد: با وجود تعادل در عرضه و تقاضا و وجود ذخایر مناسب، هیچ دلیلی برای افزایش غیرمنطقی قیمت گوشت قرمز وجود ندارد. بنابراین، فروش گوشت قرمز با قیمت‌هایی بالاتر از نرخ منطقی تعیین‌شده، به هیچ عنوان قابل توجیه نیست و باید با آن برخورد شود.
بر اساس نتایج طرح آمارگیری کشتار دام کشتارگاه‌های رسمی کشور در ماه فروردین ۱۴۰۴، وزن گوشت قرمز عرضه‌شده انواع دام‌های ذبح‌شده در کشتارگاه‌های رسمی کشور در فروردین امسال جمعاً ۳۴ هزار و ۷۵۴ تن گزارش شده، که سهم گوشت گاو و گوساله بیش از سایر انواع دام بوده است.
طبق نتایج این آمارگیری، گوشت گاو و گوساله با ۲۰ هزار و ۸۳۳ تن، ۵۹.۹۴ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه‌شده را به خود اختصاص داده است.
همچنین گوشت گوسفند و بره با ۱۱ هزار و ۲۳۹ تن، بز و بزغاله با ۱۷۸۷ تن و سایر انواع دام با ۸۰۵ تن، به به‌ترتیب ۳۲٫۶ درصد، ۵٫۱۴ درصد و ۲٫۳ درصد از وزن کل گوشت قرمز عرضه‌شده را به خود اختصاص داده‌اند.
مقایسه عملکرد کشتارگاه‌های رسمی کشور در فروردین ۱۴۰۴ با ماه مشابه سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده افزایش ۱۸ درصدی مقدار عرضه گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی کشور است. مقدار تولید گوشت در ماه مذکور نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۳ برای گوسفند و بره ۱۱ درصد افزایش، بز و بزغاله تغییر اندک، برای گاو و گوساله ۲۴ درصد، برای گاومیش و بچه‌گاومیش ۳۳ درصد افزایش و برای شتر و بچه‌شتر ۲۰ درصد کاهش داشته است.
بر اساس این گزارش، با وجود افزایش قابل توجه عرضه دام در کشور و آمادگی بخش دولتی برای خرید حمایتی و ذخیره‌سازی، بازار گوشت قرمز همچنان با چالش قیمت‌گذاری و گرانفروشی مواجه است. در حالی که آمارها از وفور دام و گوشت منجمد حکایت دارد، رسیدن گوشت قرمز با نرخ‌های معقول به دست مصرف‌کننده نیازمند نظارت مستمر نهادهای مسئول و همکاری زنجیره تأمین تا عرضه است.
انتهای پیام/