نام یوزپلنگ آسیایی به عنوان گونه در خطر انقراض بر سر زبان‌ها است و کمتر کسی به خطر انقراض لاکپشت‌های پوزه عقابی و لاکپشت سبز توجه می‌کند؛ در حالی که این لاکپشتها که تنها در جنوب ایران به دنیا می‌آیند، بر اساس غریزه از آب‌های خلیج فارس تا مکزیک و سرزمین‌های دور می‌روند و پس از ۱۵ الی ۲۵ سال دوباره به کیش و قشم بازمی‌گردند تا در دوره‌ای سه ماهه از اسفند تا اردیبهشت ماه در زادگاه خود تخم گذاری کنند.
دوم خرداد ماه روز جهانی لاکپشت بهانه‌ای شد تا نگاهی به زندگی این موجودات کوچک بی‌سر و صدا بیندازیم و مسئولان را نیز بابت اقدامات محافظتی از این گونه‌های ارزشمند بازخواست کنیم:
>>مرگ و میر جوجه لاکپشتها در مسیر دریا به صفر رسید!
مریم محمدی رئیس منطقه حفاظت شده کیش با اشاره به اشاعه بحث حفاظت از لاکپشتها به جزیره هندورابی به خبرنگار محیط زیست خبرگزاری برنا می‌گوید: با استخدام یک محیطبان در جزیره هندورابی، این جزیره به یکی از بهترین نقاط تخم گذاری لاکپشت‌های دریایی در خلیج فارس تبدیل شد. این اقدام به قدری موفقیت آمیز بود که حتی تخم گذاری لاکپشت سبز هم دیده شد، اما به دلیل عدم ثبت تصویر شفاف و واضح، این اتفاق بازتاب کافی نداشت.
محمدی با بیان این که تعداد مرگ لاکپشتها در روند مسیریابی به صفر رسیده است ادامه می‌دهد: لاکپشتها در بدو تولد بر اساس جهت نور ماه، مسیر خود را به سمت آب‌های دریا پیدا می‌کنند. از همین رو طبیعی است که نور‌های مصنوعی از جمله چراغ ماشین یا چراغ قوه موبایل‌ها و همچنین زباله‌های گردشگران که دشمنان طبیعی هستند؛ مسیریابی این لاکپشت‌های کوچک را مختل کند. پیش از این، لاکپشت‌های تازه از تخم درآمده در برخورد با این رخداد‌ها یا برعکس می‌شدند، یا به دست صیادان می‌افتادند و یا میان زباله‌ها گیر می‌کردند که بیشترین تعداد مرگ و میر جوجه لاکپشتها متعلق به همین مرحله خطرناک بود.
رئیس اداره محیط زیست کیش با اشاره به سابقه ۱۸ ساله طرح محافظت ادامه می‌دهد: امروز آمار مرگ و میر لاکپشتها در مرحله مسیریابی به صفر رسیده است؛ به عبارت دیگر هر لاک پشتی که در منطقه حفاظت شده متولد می‌شود به طور قطع به سلامت به دریا راه پیدا می‌کند. با توجه به این که جمعیت بیشتری راهی دریا شدند؛ از همین رو انتظار می‌رود تا چند سال آینده تغییری چشمگیر در جمعیت لاک پشت‌های مراجعه کننده روی دهد.
>>قتل لاکپشتها به دست تور‌های صیادان
محمدی با اشاره به تاثیر فعالیت‌های صیدی غیرمجاز بر افزایش تلفات لاک پشت‌های دریایی بالغ می‌گوید: نه تنها تور‌های محاصره‌ای بلکه ترال‌ها که هنوز در خلیج فارس دیده می‌شوند؛ از دشمنان اصلی لاکپشتها به شمار می‌آیند. با توجه به این که از هر ۱۲۰ تخم لاکپشت تنها دو تخم به بلوغ می‌رسند؛ به راحتی در دام تور گرفتار شده و به این ترتیب صیادی‌های غیر مجاز نیز جمعیت لاکپشتها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
محمدی با بیان این که در هفته گذشته تور سرگردانی حاوی لاشه یک لاکپشت پیدا شد ادامه می‌دهد: اعطای مجوز یا ایجاد محدودیت برای صید‌های غیرمجاز بر عهده سازمان شیلات بوده و جلوگیری از صید‌های بی‌رویه از دست مدیریت منطقه آزاد کیش خارج است. با این حال مکاتبات لازم مبنی بر تقویت گشت، حفاظت منابع طبیعی شیراز و اعمال جرائم صیادی با سازمان شیلات انجام شده است.
رئیس اداره محیط زیست کیش با اشاره به کنترل صید‌ها تشریح می‌کند: بنادر صیادی نیز مستلزم کنترل‌های بیشتری هستند. به عنوان مثال نباید اجازه خروج به شناور‌هایی که ادوات صید غیر مجاز از بندر به همراه دارند؛ داده شود. به عبارت دیگر کنترل فعالیت‌های صیادی باید از مبدا باشد. چرا که وقتی کسی با شناور فاقد هویت در منطقه اقدام به صید می‌کند؛ کار از کار گذشته، در حالی که اگر با وسایل و مجوز موقع خروج از بندر برخورد شود امید بیشتری به کنترل است.
>>محافظت اصلی‌ترین سایت تخمگذاری لاکپشتها با نرده کشی چوبی
محمدی با اشاره به لاکپشت‌های پوزه عقابی در تهدید سگ‌های ولگرد می‌گوید: اگرچه در قشم علاوه بر مشکل سگ‌ها، مشکل خندگ نیز گونه‌های جانوری را تهدید می‌کند؛ اما خوشبختانه در کیش چنین مشکلاتی وجود ندارد. با این حال دسترسی راحت گردشگران به سواحل کیش که امنیت گونه‌های جانوری را به خطر می‌اندازد از مشکلات منطقه آزاد کیش به شمار می‌آید. از همین رو به طور مداوم اطلاع رسانی مبنی بر فاصله گرفتن از لاکپشتها، خاموشی چراغ ماشین‌ها و تماس با گشت محیط زیست از مسیر‌های مختلف انجام می‌شود.
محمدی با بیان این که محیطبان به همراه نیرو‌های کمکی نسبت به ثبت آمار تخم گذاری لاک پشت‌ها و حفاظت از سواحل اقدام می‌کند می‌گوید: اقدام محافظتی دیگر در جزیره کیش، ممانعت از برپا کردن کمپ مسافرانی است که در فصل تخم گذاری به جزیره هندورابی و زیستگاه لاکپشتها می‌آیند.
هندورابی فاقد هرگونه نور مصنوعی و به عنوان ساحلی بکر، میزبان تعداد بالای تخم گذاری است. کیش نیز با ۸۰۰ متر نرده چوبی به عنوان اصلی‌ترین سایت تخم گذاری رو در جنوب جزیره، محافظت می‌شود. نگهبانان هم در فصل تخم گذاری به صورت شبانه روزی اقدام به محافظت می‌کنند.
رئیس اداره محیط زیست کیش با اشاره به سایت‌های کم اهمیت‌تر تشریح می‌کند: اگرچه جابجایی لانه بر نسبت‌های جنسیتی و مسائلی از این دست تاثیر می‌گذارد؛ از همین رو تا حد امکان سعی بر این است که تداخلی در محل تخم گذاری صورت نگیرد، اما اگر لانه در محیطی خطرناک و نامناسب بنا شود علیرغم میل باطنی مجبور به انتقال به سایت محافظت شده هستیم.
محمدی با اشاره به آغاز پروژه حفاظت و مانیتورینگ لاک پشت‌های دریایی کیش از سال ۸۵ تشریح می‌کند: با توجه به این که لاک پشت‌های پوزه عقابی که در این جزیره تخم گذاری می‌کنند، به شدت در معرض انقراض جهانی هستند؛ از همین رو در این مدت تمام اطلاعات داده‌های لاکپشتها در سواحل کیش اعم از میزان تخم هر لاکپشت، دوره انفلاسیون و بازگشت برای تخم گذاری نه تنها به ثبت رسیده؛ بلکه به انتشار چند مقاله آی‌اس‌آ ختم شده است. اهمیت این مقاله‌ها از این جهت است که چنین اطلاعات دقیقی در هیچ سایتی در ایران برداشت نشده است.
انتهای پیام/