به گزارش برنا، سعید شهرابی فراهانی؛ جمهوری اسلامی ایران بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دارای ۴۳۱۶ تن اورانیوم طبیعی شناساییشده و قابل بهرهبرداری است؛ ذخیرهای که قابلیت تأمین سوخت لازم برای تولید ۲۰ هزار مگاوات برق به مدت ۲۵ سال را داراست.
این ظرفیت، نهتنها ایران را در میان کشورهای دارای توان هستهای صلحآمیز قرار میدهد، بلکه آن را به بازیگری مؤثر در امنیت انرژی منطقه و ساختار ژئوپلیتیکی غرب آسیا تبدیل میکند.
ابعاد فنی – راهبردی:
ایران در چارچوب تعهدات خود ذیل معاهده NPT و تعاملات با آژانس، تأکید کرده که برنامه هستهایاش صرفاً با اهداف صلحآمیز دنبال میشود. با این حال، وجود ذخایر قابل توجه اورانیوم، همراه با ظرفیت چرخه کامل سوخت هستهای، موجب شکلگیری دو برداشت در سطح بینالمللی شده است:
برداشت اول (مثبت):
ایران در حال حرکت به سوی خودکفایی انرژی از مسیر هستهای است و این دستاورد میتواند به ثبات زیرساختی انرژی و توسعه پایدار کشور منجر شود.
برداشت دوم (نگرانکننده) :
ظرفیت بالفعل و بالقوه ایران در زمینه هستهای میتواند در آینده بهعنوان پوششی برای گریز هستهای تعبیر شود، بهویژه در شرایط فقدان توافقات نظارتی پایدار.
پیامدهای دیپلماتیک و امنیتی:
افزایش وزن چانهزنی در مذاکرات: توانایی ایران برای تأمین سوخت از منابع داخلی، برگ برندهای مهم در مذاکرات احتمالی هستهای آینده با گروه ۱+۴ و سایر بازیگران بینالمللی محسوب میشود.
تحریک حساسیتهای امنیتی قدرتهای رقیب: برخی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی ممکن است با استناد به همین ظرفیت، اقدامات بازدارنده سیاسی، حقوقی یا حتی عملیاتی را در دستور کار قرار دهند.
لزوم بازتعریف دیپلماسی هستهای ایران: برای بهرهبرداری مؤثر از مزایای این ظرفیت، ایران باید گفتمانی جدید در حوزه دیپلماسی انرژی هستهای طراحی و اجرایی کند که مبتنی بر شفافیت، تعهد حقوقی، تعامل منطقهای و تقویت وجهه علمی بینالمللی باشد.
راهبردهای پیشنهادی برای دستگاه دیپلماسی:
۱. ایجاد ساختار هماهنگ دیپلماسی علمی – فنی برای تبیین دقیق ظرفیتهای صلحآمیز هستهای ایران نزد افکار عمومی بینالمللی.
۲. پیشنهاد سازوکار منطقهای نظارت مشترک بر انرژی هستهای با مشارکت کشورهای همسایه و آژانس، بهمنظور خنثیسازی روایت تهدیدآمیز غربیها.
۳. توسعه همکاریهای فنی با کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، آژانس و کشورهای آسیایی در زمینه کاربردهای پزشکی، کشاورزی و صنعتی انرژی هستهای.
۴. راهاندازی ابتکار «امنیت انرژی در غرب آسیا» با تأکید بر نقش انرژی هستهای پاک در مقابله با بحران اقلیمی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی.
جمعبندی:
ایران در موقعیتی قرار دارد که میتواند ذخایر اورانیوم طبیعی خود را نهتنها برای خودکفایی انرژی، بلکه بهعنوان اهرمی مشروع در دیپلماسی منطقهای و جهانی مورد استفاده قرار دهد. بهرهگیری هوشمندانه از این ظرفیت مستلزم طراحی یک نقشهراه دیپلماتیک نوین، مبتنی بر اعتمادسازی، شفافیت و اجماعسازی چندجانبه است.
منبع: دفاع پرس