زهرا وجدانی: در سال‌های اخیر، استفاده از پهپادها به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و موثرترین فناوری‌های روز دنیا، در بخش‌های مختلف کشور به سرعت گسترش یافته است. از کاربرد‌های آن در کشاورزی دقیق و پایش محیط زیست گرفته تا استفاده در صنایع نفت و گاز و تصویربرداری هوایی، این فناوری توانسته نقش قابل توجهی در بهبود فرآیند‌ها و ارتقای بهره‌وری ایفا کند. با این حال، با توجه به پتانسیل‌های عظیم این فناوری، نیاز به تدوین قوانین و مقررات جامع و شفاف در خصوص استفاده و توسعه پهپادهای غیرنظامی، بیش از پیش احساس می‌شود.
در این راستا، لایحه ساماندهی پهپادهای غیرنظامی که در ۱۴۰۲ تدوین و به مجلس ارسال شده، قرار است به تصویب نهایی برسد. این لایحه با هدف ایجاد بستر قانونی مناسب برای گسترش کاربرد پهپادها در صنایع مختلف کشور و حمایت از بخش خصوصی در زمینه طراحی، ساخت و بهره‌برداری از این فناوری، می‌تواند نقشی کلیدی در شتاب‌دهی به توسعه این صنعت و ارتقای وضعیت آن در زیست‌بوم نوآوری کشور ایفا کند.
در همین راستا، در گفت‌وگویی با حسین شکری، دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به جزییات بیشتری از این لایحه و اهمیت آن برای آینده صنعت پهپادهای غیرنظامی در کشور می‌پردازیم.
بررسی نهایی لایحه ساماندهی پهپادهای غیرنظامی در مجلس شورای اسلامی
حسین شکری، دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در گفت‌وگویی با خبرنگار علمی برنا از بررسی نهایی لایحه ساماندهی پهپادهای غیرنظامی در مجلس شورای اسلامی خبر داد و گفت: "این لایحه در سال گذشته توسط دولت تدوین شده است و هم‌اکنون در مراحل نهایی تصویب در مجلس قرار دارد. ما انتظار داریم که به‌زودی این لایحه به تصویب نهایی برسد. "
پیشرفت پهپادها در صنایع مختلف کشور
شکری در این گفت‌و‌گو به اهمیت گسترش کاربرد پهپادها در بخش‌های مختلف کشور اشاره کرد و افزود: "پهپادها در زمینه‌های مختلفی نظیر کشاورزی دقیق، تصویربرداری هوایی، پایش خطوط انتقال نفت و گاز و مدیریت منابع طبیعی کاربرد‌های فراوانی دارند. در واقع استفاده از پهپادها می‌تواند در بسیاری از زمینه‌ها به بهبود کیفیت خدمات و افزایش بهره‌وری کمک کند. "
وی افزود: "تصویب این لایحه می‌تواند زیرساخت قانونی مناسبی برای حضور گسترده‌تر بخش خصوصی در حوزه طراحی، ساخت و بهره‌برداری از پهپادها فراهم کند و مسیر را برای توسعه این صنعت در قالب اقتصاد دانش‌بنیان هموار سازد. "
ضرورت تصویب لایحه و ایجاد زیرساخت‌های قانونی
دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا، حمل‌ونقل و شهرسازی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در ادامه گفت: "با تصویب این لایحه، امکان توسعه زیرساخت‌های قانونی در این حوزه فراهم می‌شود. در حال حاضر، شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه پهپاد، به حمایت‌های حقوقی و تسهیل فرآیند‌های قانونی نیاز دارند تا بتوانند در این بخش رشد کنند و به بازار‌های جهانی راه یابند. "
شکری تأکید کرد که حمایت حقوقی و تسهیل فرآیند‌های قانونی نقش کلیدی در رشد شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه ایفا می‌کند و تصویب این لایحه می‌تواند موجب شتاب گرفتن فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در بخش پهپادهای غیرنظامی شود.
توسعه و نیاز به قوانین جدید برای پهپادها
در ادامه شکری درباره جزئیات لایحه ساماندهی پهپادها توضیح داد و گفت: "این لایحه به‌طور خاص به نحوه بهره‌برداری از پهپادها، مسئولیت دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف در این حوزه، و لزوم ایجاد مقرراتی برای فعالیت‌های شرکت‌ها پرداخته است. یکی از موارد مهم در این لایحه، تعیین نحوه بهره‌برداری از پهپادها، از جمله نحوه مجوزدهی پرواز و مجوز‌های مورد نیاز برای ساخت و بهره‌برداری است. "
وی افزود: "در این لایحه مقرر است که یک شورای ملی برای نظارت بر استفاده و توسعه پهپادها در کشور تشکیل شود. این شورا شامل نمایندگان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، سازمان هواپیمایی کشوری و دیگر ارگان‌های مرتبط خواهد بود. "
ایجاد شورای ملی برای نظارت و توسعه پهپادها
شکری در ادامه گفت: "این شورا باید بتواند دستوالعمل‌های مربوط به بهره‌برداری از پهپادها را به‌طور ماهیانه به‌روزرسانی کند و همچنین برای شرکت‌های دانش‌بنیان مقرراتی را وضع نماید که روند توسعه فناوری در این حوزه تسهیل شود. "
وی تأکید کرد: "باید تمامی مراحل مجوزدهی و صدور پروانه‌های فعالیت برای شرکت‌های تولیدکننده و بهره‌بردار‌های پهپاد به‌طور دقیق و شفاف انجام گیرد."
هماهنگی با سازمان هواپیمایی کشوری
دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا با اشاره به اهمیت نقش سازمان هواپیمایی کشوری در این فرآیند گفت: "سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان رگولاتور اصلی در حوزه هوانوردی، تمامی مسئولیت‌های مربوط به صدور مجوز‌های پروازی و نظارت بر پهپادها را بر عهده دارد. از این‌رو، نقش این سازمان در ایجاد هماهنگی و استانداردسازی فعالیت‌های پهپادی بسیار حیاتی است. "
وی ادامه داد: "در معاونت علمی نیز تلاش داریم تا با ارائه مسیر‌های ویژه برای شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه تحقیقات و توسعه فناوری، سرعت پیشرفت و نوآوری در این حوزه را افزایش دهیم. "
بررسی نهایی لایحه و تصویب آن در مجلس
شکری درباره روند تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی توضیح داد: "لایحه ساماندهی پهپادهای غیرنظامی در سال گذشته به مجلس ارسال شد و در حال حاضر در مرحله نهایی بررسی قرار دارد. ما امیدواریم که با حمایت نمایندگان مجلس، این لایحه به تصویب برسد تا بتوانیم به‌طور قانونی از ظرفیت‌های بخش خصوصی دانش‌بنیان در توسعه فناوری‌های پهپادی بهره‌برداری کنیم. "
لزوم حمایت از بخش‌های خصوصی دانش‌بنیان
دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان هوافضا در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: "یکی از اهداف اصلی این لایحه، تسهیل فرآیند‌های قانونی و ایجاد حمایت‌های لازم از شرکت‌های خصوصی دانش‌بنیان است. در واقع، این لایحه به‌عنوان یک ابزار قانونی می‌تواند به رشد و شکوفایی فناوری‌های نوین در حوزه پهپادها کمک کند. "
وی افزود: "امیدواریم که با تصویب این لایحه در مجلس، به‌ویژه با حمایت‌های حداکثری از بخش‌های خصوصی دانش‌بنیان، گام‌های مؤثری در راستای توسعه فناوری‌های جدید برداشته شود. "
این مقام مسئول با تأکید بر اهمیت تصویب لایحه ساماندهی پهپادها در مجلس گفت: "این لایحه می‌تواند باعث توسعه یک زیرساخت قانونی قوی برای استفاده از پهپادها در بخش‌های مختلف کشور شود. این اقدام نه‌تنها برای بخش دولتی، بلکه برای بخش خصوصی دانش‌بنیان نیز فرصتی طلایی برای ورود به این صنعت مهم فراهم می‌آورد. "
وی با اشاره به اهمیت فناوری پهپادها و کاربرد‌های آن در آینده کشور تأکید کرد: "در آینده، فناوری پهپادها می‌تواند نقشی اساسی در بسیاری از صنایع از جمله کشاورزی، حمل‌ونقل، نظارت بر خطوط انتقال نفت و گاز و همچنین مدیریت منابع طبیعی ایفا کند. به همین دلیل، تصویب این لایحه در مجلس ضروری است تا بتوانیم از این ظرفیت بزرگ بهره‌برداری کنیم. "
انتهای پیام/