دیالیز به‌خاطر چه بیماری‌هایی است؟ حقایقی که شوکه‌تان می‌کند!

به گزارش رکنا، بسیاری از ما شنیده‌ایم که یکی از نزدیکانمان نیاز به دیالیز پیدا کرده و باید به طور منظم برای انجام این فرایند به بیمارستان مراجعه کند. متخصصان توصیه می‌کنند که اگر از دشواری‌ها و تأثیرات منفی دیالیز بر کیفیت زندگی آگاهی داشتید، مسلماً مراقبت بیشتری از سلامت کلیه‌های خود خواهید داشت. دیالیز ارتباط مستقیمی با از کار افتادن کلیه‌ها به دلیل نارسایی کلیه دارد و هیچ ضمانتی نیست که این مشکل در چه سنی به سراغ شما بیاید.

دیالیز زمانی انجام می‌شود که کلیه‌ها به دلیل نارسایی شدید قادر به تصفیه خون و دفع مواد زائد نباشند. این امر معمولاً به دنبال بیماری‌های مزمن یا مشکلات زمینه‌ای رخ می‌دهد و عملکرد کلیه‌ها را به طور کامل مختل می‌کند.

دو عامل اصلی آسیب به کلیه‌ها

اکثر متخصصان بر این باورند که گرچه ژنتیک می‌تواند نقش مهمی در نارسایی کلیه‌ها ایفا کند، اما سبک زندگی نامناسب و عوامل محیطی نیز تأثیر قابل توجهی دارند. دیابت کنترل‌نشده و فشار خون بالا دو عامل رایج تخریب کلیه‌ها هستند که با رژیم غذایی ناسالم، کم‌تحرکی، چاقی و مصرف سیگار تشدید می‌شوند. علاوه بر این، عدم درمان به‌موقع عفونت‌های کلیوی یا مصرف طولانی‌مدت بعضی داروهای مضر نیز خطرات جدی به دنبال دارد.

به گزارش رکنا، دکتر ناصر سیم‌فروش، فلوشیپ جراحی کلیه و رئیس قطب اورولوژی ایران، معتقد است که دیابت کنترل‌نشده و فشار خون مزمن شایع‌ترین دلایل نارسایی کلیه‌ها هستند. وی اظهار می‌کند: «این دو بیماری به تدریج عملکرد کلیه‌ها را مختل می‌کنند و در نهایت کار بیمار به دیالیز یا پیوند کلیه ختم می‌شود.»

علائم نارسایی کلیه: چرا شناسایی به موقع مهم است؟

دکتر سیم‌فروش هشدار می‌دهد که نارسایی کلیه‌ها معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت است و تنها زمانی آشکار می‌شود که کلیه‌ها از کار افتاده باشند. حتی در این مرحله نیز بیمار ممکن است به طور تصادفی از طریق آزمایش‌های معمول، مانند اوره کراتین یا سونوگرافی، متوجه شود که کلیه‌ها کوچک شده یا عملکردشان کاهش یافته است.

وی تأکید می‌کند که نارسایی کلیه جزو بیماری‌های وخیم محسوب می‌شود و چون تدریجی رخ می‌دهد، پیشگیری از آن بسیار حیاتی است.

آیا تنها افراد مسن به دیالیز نیاز دارند؟

به گفته دکتر فاطمه پوررضاقلی، فوق تخصص بیماری‌های کلیه بزرگسالان، سن عامل خاصی در ابتلا به نارسایی کلیه نیست. وی می‌گوید: «نارسایی کلیه می‌تواند حتی در جوان‌ترین افراد نیز رخ دهد. خصوصاً زمانی که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ باشند، این بیماری زمینه‌ای ممکن است بدون علامت بوده و خود را ابتدا از طریق مشکلات کلیوی نشان دهد.»

وی توصیه می‌کند که آزمایش‌های دوره‌ای، مانند بررسی قند خون، اقدام مؤثر در شناسایی به‌موقع بیماری‌های زمینه‌ساز نارسایی کلیه است.

اشتباهات متداول در مراقبت از کلیه‌ها

دکتر سیم‌فروش بیان می‌کند که بسیاری از مردم سالانه فشار خون و قند خون خود را بررسی نمی‌کنند و در نتیجه، نارسایی کلیه‌هایشان دیر تشخیص داده می‌شود. وی تأکید دارد که چکاپ‌های سالانه می‌تواند به شناسایی مشکلات کلیوی در مراحل اولیه کمک کند.

وی یادآور می‌شود که درمان نارسایی کلیه‌ها برگشت‌پذیر نیست و بیمار برای دیالیز یا پیوند کلیه باید هزینه‌های سنگینی متحمل شود. دیالیز فرآیندی پرهزینه و خسته‌کننده است که تنها نقش حمایتی دارد، نه درمان.

گام‌هایی ساده برای سلامت کلیه‌ها

دکتر سیم‌فروش می‌گوید که رعایت یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، نوشیدن آب کافی، مصرف مواد غذایی تازه و جلوگیری از پرخوری یا مصرف شیرینی‌های زیاد می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های کلیوی جلوگیری کند. وی همچنین بر اهمیت ورزش منظم، حتی پیاده‌روی ساده، تأکید دارد.

علاوه بر این، وی توصیه می‌کند که فشار خون و قند خون خود را به طور مرتب بررسی کنید و در صورت مشاهده مقادیر غیرعادی، مانند فشار خون بالای ۱۴* روی ۹، به سرعت به پزشک مراجعه نمایید.