>>خبرگزاری مهر، گروه استانها: عید غدیر خم، روزی تاریخی در تاریخ اسلام است که در آن پیامبر اکرم (>>ص) با خطبهای ماندگار، حضرت علی (>>ع) را به عنوان جانشین و ولیّ خود معرفی کردند. این واقعه، که به عنوان یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ اسلام شناخته میشود، مباحثی کلیدی در مورد ولایت و رهبری را مطرح میکند که تا امروز، و حتی در رهبری امروز جهان اسلام، تأثیر عمیقی بر دیدگاههای مختلف دارد.
روز غدیر خم، روزِ پیمان ابدی بین پیامبر اکرم (>>ص) و امت اسلامی بود. این روز، در تاریخ اسلام، به عنوان روزی سرنوشتساز شناخته شده و موضوع ولایت و رهبری را به وضوح ترسیم میکند.
در آن روز تاریخی، پیامبر اکرم (>>ص) با خطبهای بینظیر، حضرت علی (>>ع) را به عنوان جانشین و ولیّ خود معرفی کردند. این واقعه، که در تاریخ اسلام به عنوان غدیر خم ثبت شده، نقش اساسی در تبیین مفهوم ولایت و رهبری در بین مسلمانان داشت. این انتخاب، نه تنها بر اساس روابط خانوادگی و یا سوابق گذشته، بلکه بر اساس شایستگی، عدالت و تواناییهای حضرت علی (>>ع) برای هدایت و رهبری امت اسلامی بود. این انتخاب، در واقع، تبیینکننده نقش و جایگاه رهبری در اسلام است.
عید غدیر، نقطه کانونی و بسیار مهمی در بحث ولایت است. این روز، یادآور پیمانی ابدی بین پیامبر اکرم (>>ص) و امت اسلام است که در آن، رهبر و جانشین مشخص شده است. این واقعه، برای مسلمانان، موضوعی مهم و کلیدی است که به تبیین و تفسیر ولایت و رهبری میپردازد.
>>ولایت و رهبری، دو عنصر جدانشدنی
ولایت و رهبری در جهان اسلام، نقش تعیینکنندهای ایفا کردهاند.
عید غدیر خم که برای بسیاری از مسلمانان، بهویژه شیعیان، نماد تعیین جانشینی پیامبر اسلام است، در دنیای معاصر با چالشها و فرصتهای جدیدی روبرو شده است.
این مناسبت، که به مفهوم ولایت و رهبری در اسلام میپردازد، همچنان برای بسیاری از مسلمانان دارای اهمیت عمیق است، اما تفسیرهای متفاوتی از این مفهوم در میان گروههای مختلف وجود دارد که میتواند به سوءتفاهم و حتی تنش بین آنها منجر شود.
در دنیای امروز، برخی بر جنبههای سیاسی ولایت تأکید میکنند، در حالی که برخی دیگر آن را بیشتر به معنای تعلیم و تربیت و الگوپذیری میدانند. این تفاوت در تفسیر، از یک سو میتواند منجر به اختلافات فکری و تفسیرهای گوناگون از این مفهوم شود و از سوی دیگر، میتواند فرصت مناسبی برای گفتگو و فهم بهتر مفاهیم ولایت در اسلام معاصر باشد.
>>مناسیت و تأثیر عید غدیر بر زندگی مسلمانان در عصر حاضر، به درک و فهم دقیقتر مفاهیم ولایت و رهبری در اسلام وابسته است. همچنین، این مناسبت میتواند فرصتی برای ارتباط و گفتگوی مؤثرتر میان گروههای مختلف مسلمان و همچنین با سایر فرهنگها باشد.
>>غدیر خم؛ روز ولایت و اکمال دین
حجتالاسلام والمسلمین امین >>رصاف، عضو جامعه اساتید حوزههای علمیه استان فارس، در گفتگو با>> خبرنگار مهر با اشاره به اجتماع عظیم بیش از صد هزار نفری در >>حجة >>الوداع، آخرین سفر پیامبر اکرم (ص) به مکه گفت: پس از پایان مناسک حج، پیامبر (>>ص) دستور توقف در منطقهای به نام غدیر خم را صادر فرمودند، زیرا از سوی خداوند مأموریت ویژهای در خصوص جانشینی و هدایت امت اسلام داشتند.
وی با تأکید بر اهمیت این موضوع و با استناد به آیه ۶۷ سوره مائده «یا >>أَیهَا >>الرَّسُولُ >>بَلِّغْ ما >>أُنْزِلَ >>إِلَیْکَ مِنْ >>رَبِّکَ >>وَإِنْ >>لَمْ >>تَفْعَلْ >>فَما >>بَلَّغْتَ >>رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ >>یَعْصِمُکَ مِنَ >>النَّاسِ» ادامه داد: این آیه نشاندهنده توجه ویژه خداوند به امر جانشینی و ولایت است، چرا که خداوند متعال به پیامبر (ص) امر میکند تا آنچه را که در مورد جانشینی نازل شده، ابلاغ کند و ضمانت حفظ ایشان از خطرات احتمالی را میدهد.
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با استناد به آیه ۳ سوره مائده «>>الْیَوْمَ >>یَئِسَ الَّذِینَ >>کَفَرُوا مِنْ >>دِینِکُمْ >>فَلَا >>تَخْشَوْهُمْ >>وَاخْشَوْنِ >>الْیَوْمَ >>أَکْمَلْتُ >>لَکُمْ >>دِینَکُمْ >>وَأَتْمَمْتُ >>عَلَیْکُمْ >>نِعْمَتِی >>وَرَضِیتُ >>لَکُمُ >>الْإِسْلَامَ >>دِینًا» افزود: خداوند با نصب امیرالمومنین علی (ع) به ولایت، امامت، حکومت و فرمانروایی بر امت، دین را کامل و نعمت خود را تمام نمود و اسلام را به عنوان دین پسندیده برای مسلمانان برگزید.
حجت الاسلام >>رصاف با تأکید بر اینکه روز غدیر خم، به حق، روز ولایت است، گفت: پیامبر اکرم (ص) در آخرین سفر حج خود، در شرایطی خاص و در سرزمینی با آب و هوای نامساعد، همه مردم را گرد هم آوردند تا پیامی مهم و حیاتی، یعنی مسئله ولایت امیرالمؤمنین (ع) را ابلاغ کنند. ایشان به خوبی میدانستند که این پیام، یکی از ارکان مهم دین بوده و اگر ابلاغ نشود، رسالت ایشان ناتمام خواهد ماند.
وی ادامه داد: پس از آنکه پیامبر (>>ص) از مردم اقرار گرفتند که ایشان بر آنها ولایت دارند، فرمودند: «هر کس که من مولایش هستم، زین پس علی مولای اوست.» و سپس با صراحت کامل، دست امیرالمؤمنین (>>ع) را بالا برده و ولایت ایشان را به همه مردم اعلام کردند.
>>جایگاه ممتاز مسئله ولایت در دین
عضو جامعه اساتید حوزههای علمیه استان فارس با تصریح بر جایگاه ممتاز مسئله ولایت در دین، افزود: معنای ولایت، رهبری و هدایت جامعه بشری را در بر میگیرد. این روز یادآور این حقیقت است که ولایت، رکن اساسی در دین مبین اسلام است و تداوم رسالت انبیا (>>ص) بدون آن، ناممکن است.
وی دلیل انحراف گروهی مانند داعش را بهره نبردن از امر ولایت دانست و گفت: همواره در طول تاریخ انحرافات مختلف مشاهده میشود و همه به خاطر جدا شدن از مسیر ولایت و امامت است. ولایت شرط توحید است و بدون آن، انسان دچار انحراف میشود.
حجت الاسلام >>رصاف در پایان با تأکید بر اهمیت بزرگداشت روز غدیر خم با برگزاری جشن و اطعام، تصریح کرد: مسلمانان باید برای این روز اهمیت خاصی قائل باشند، زیرا این روز، روز ورود به قلعه بزرگ توحید است.