شنبه، 24 خرداد، 1404

نقشه راه «زندگی مشترک» به روایت خانه فاطمه (س) و علی (ع)

>>>>خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ در جهان پرشتاب امروز، الگوی ازدواج‌های موفق گاه زیر سایه کلیشه‌ها و انتظارات نادرست قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، بازخوانی سیره اهل بیت (>>ع) به‌ویژه ازدواج حضرت علی (>>ع) و حضرت فاطمه زهرا (>>س)، می‌تواند راهی باشد برای بازتعریف مفاهیم عشق، همراهی و مسئولیت‌پذیری در زندگی مشترک. از نگاه روانشناسی، این پیوند آسمانی >>واجد مؤلفه‌هایی است که امروزه نیز در >>علم روابط انسانی به‌عنوان نشانه‌های یک رابطه سالم شناخته می‌شود.

سالروز ازدواج حضرت علی (>>ع) و حضرت فاطمه زهرا (>>س) فرصتی است برای تأمل در یکی از پربارترین الگوهای زندگی مشترک در تاریخ اسلام. پیوندی که نه‌تنها از جنبه‌های دینی و تاریخی قابل توجه است، بلکه از نگاه خانواده نیز الگویی کامل و >>متعادل برای ساختن یک زندگی به شمار می‌آید.

ازدواج حضرت علی (>>ع) و حضرت فاطمه (>>س) در حالی شکل گرفت که معیارهای انتخاب همسر بر پایه ارزش‌های معنوی، اخلاقی و انسانی بود، نه ثروت یا جایگاه اجتماعی. پیامبر اسلام (>>ص) با تأکید بر کفویت ایمانی، حضرت علی را شایسته‌ترین فرد برای >>فاطمه دانست. لذا هم‌خوانی در باورهای بنیادین و نظام ارزشی، یکی از مؤلفه‌های اصلی موفقیت در ازدواج است. زوج‌هایی که در اصول فکری و معنوی همسو هستند، با احتمال بیشتری می‌توانند از بحران‌های زناشویی عبور کنند و به تفاهم برسند.

در گزارش‌های تاریخی، جلوه‌های فراوانی از احترام عمیق میان این دو بزرگوار دیده می‌شود. حضرت علی (>>ع) در توصیف همسر خود فرمود: «به خدا سوگند، هرگز او را به خشم نیاوردم و او نیز مرا نیازرد، و هر زمان به او می‌نگریستم، >>اندوهم زدوده می‌شد». حمایت عاطفی، احترام متقابل و توانایی در گفت‌وگوی بدون قضاوت از پایه‌های روابط پایدار محسوب می‌شود. در خانه علوی-فاطمی، این اصول نه‌تنها رعایت می‌شد بلکه به الگویی عینی از تعامل سالم میان زن و >>شوهر تبدیل شده بود.

حمایت عاطفی، احترام متقابل و توانایی در گفت‌وگوی بدون قضاوت از پایه‌های روابط پایدار محسوب می‌شود

یکی از ویژگی‌های برجسته در زندگی مشترک حضرت علی و حضرت فاطمه (>>س)، توافق در تقسیم کار و احساس مسئولیت متقابل بود. حضرت فاطمه (>>س) مسئولیت کارهای خانه را پذیرفت و حضرت علی (>>ع) امور بیرون از منزل را عهده‌دار شد؛ تقسیم وظایفی که با رضایت و محبت انجام شد، نه اجبار یا سلطه‌جویی. برخی معتقدند وضوح نقش‌ها، انعطاف در ایفای آن‌ها و پرهیز از رقابت درونی در خانواده، منجر به شکل‌گیری محیطی آرام و ایمن می‌شود؛ جایی که اعضای خانواده می‌توانند بدون فشار روانی، در کنار یکدیگر رشد کنند.

خانه فاطمه و علی، هرچند از لحاظ مادی ساده و بی‌آلایش بود، اما سرشار از احساس رضایت و آرامش بود. آن‌ها با حداقل امکانات زندگی می‌کردند اما هرگز از هم‌نشینی و همراهی یکدیگر احساس کمبود نکردند. احساس رضایت از زندگی بیش از آن‌که به امکانات بیرونی وابسته باشد، به نگرش افراد نسبت به زندگی و توانمندی در لذت بردن از داشته‌ها بستگی دارد.

رهبر انقلاب می‌فرمایند: «مسأله ازدواج و تشکیل خانواده در شرع مقدس امر بسیار مهمی است و فواید بسیاری هم دارد اما، مهمترین فایده و هدف ازدواج، عبارتست از تشکیل خانواده. نفس این علقه‌ی زوجیت و تشکیل یک واحد جدید، مایه آرامش زن و مرد و مایه کمال و اتمام شخصیت آنها است. بدون آن هم زن و هم مرد >>ناقصند. همه مسائل دیگر >>فرع این است. اگر این کانون سالم و پایدار شد، بر روی آینده و بر روی همین وضع >>فعلی جامعه تأثیر خواهد گذاشت».

نفس این علقه‌ی زوجیت و تشکیل یک واحد جدید، مایه آرامش زن و مرد و مایه کمال و اتمام شخصیت آنها است. بدون آن هم زن و هم مرد >>ناقصند

ایشان همچنین بیان کرده‌اند: «وقتی خانواده تشکیل شد، برکات زیادی در آن هست، نیازهای زن و شوهر تأمین می‌شود، نسل بشری ادامه پیدا می‌کند… اما اصل قضیه، فرزند، زیبایی و ثروت نیست. اصل قضیه این است که دو نفر با هم زندگی مشترکی را تشکیل می‌دهند و این محیط باید یک محیط سالمی باشد».

ازدواج حضرت علی (>>ع) و حضرت فاطمه (>>س) تنها یک پیوند خانوادگی در تاریخ اسلام نیست، بلکه نمونه‌ای کامل از رابطه‌ای انسانی، اخلاقی و روان‌سالم است. در دورانی که روابط انسانی بیش از هر زمان دیگری با چالش >>مواجه شده و مفاهیمی چون تعهد، صبر، گفت‌وگو و معنویت کم‌رنگ شده‌اند، بازخوانی چنین الگویی می‌تواند نوری باشد در مسیر تصمیم‌گیری نسل جوان برای انتخاب همسر و ساختن زندگی‌ای پر از معنا.

2 هفته پیش

دسته‌بندی‌ها