حجت‌الاسلام والمسلمین محمد کریمی در گفتگو با >>خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان ابزاری مؤثر در تبلیغ دین عمل کند، اظهار کرد: اما استفاده از آن نیازمند رعایت بایسته‌ها و اصولی است که از انحراف پیام دینی جلوگیری کرده و بتواند نقش مؤثری در انتقال آموزه‌های دینی ایفا کند.
مدیر ستاد اقامه نماز استان چهارمحال و بختیاری در ادامه به بایسته‌های استفاده از هوش مصنوعی برای تبلیغ دین اشاره کرد و ادامه داد: «احترام به اصول دینی و اخلاقی» اولین اصل مهم بهره‌گیری از این ابزار در حوزه انتقال آموزه‌های دینی است با این توضیح که هوش مصنوعی باید در راستای ترویج اصول اخلاقی و دینی قرار گیرد.
کریمی افزود: محتوای تولید شده باید هم‌راستا با آموزه‌های دینی باشد و از انتشار مطالب نادرست یا تحریف‌شده خودداری شود. برای این منظور، باید از منابع معتبر دینی و علمی برای آموزش و طراحی الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی استفاده کرد تا محتوای تولیدی دقیق و صحیح باشد.
وی با ذکر مثالی تصریح کرد: باید در این راستا از منابع قرآنی، حدیثی و تفسیری معتبر برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی که محتوای دینی تولید کنند، مانند >>چت‌بات‌های دینی یا محتوای خودکار در وب‌سایت‌ها استفاده شود.
کریمی «پاسخگویی به شبهات و سوالات دینی» را دومین اصل استفاده از هوش مصنوعی در این عرصه دانست و گفت: این پدیده می‌تواند به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای پاسخگویی به شبهات دینی و سوالات افراد استفاده شود که این پاسخ‌ها باید بر اساس منابع معتبر و درک درست از اصول دینی و فلسفی اسلام باشد. در این زمینه باید از الگوریتم‌ها و سیستم‌های هوش مصنوعی استفاده کرد که توانایی تحلیل و ارزیابی دقیق پرسش‌ها را داشته باشند.
وی اضافه کرد: برای این منظور، لازم است >>چت‌بات‌های دینی ایجاد شوند که بتوانند به‌طور خودکار به سوالات دینی و فلسفی پاسخ دهند و این پاسخ‌ها بر اساس منابع معتبر دینی و فلسفی ارائه شود.
>>حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها
کریمی با اشاره به ضرورت «پاسداری از حریم خصوصی و امنیت داده‌ها»، توضیح داد: در تبلیغ دین از طریق هوش مصنوعی باید به حریم خصوصی کاربران و امنیت داده‌ها توجه ویژه‌ای داشت یعنی هر اطلاعات شخصی که از کاربران دریافت می‌شود باید به‌طور کامل محفوظ باشد و تنها برای اهداف دینی و آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
وی با تأکید بر اینکه از جمع‌آوری داده‌های حساس و استفاده نادرست از آن‌ها باید اجتناب کرد، ادامه داد: استفاده از سیستم‌های رمزنگاری و حفظ اطلاعات شخصی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در این راستا ضرورت دارد.
کارشناس و مدرس هوش مصنوعی در چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: «شخصی‌سازی محتوا برای مخاطبان مختلف» یکی دیگر از اصول بهره‌مندی از هوش مصنوعی در تبلیغ دین است و یک مزیت به شمار می‌رود چرا که می‌تواند به‌طور دقیق‌تر و کارآمدتر به نیازهای فردی مخاطبان پاسخ دهد. درواقع مبلغان می‌توانند از این ویژگی برای تولید محتوای دینی متناسب با علایق، سوالات و نیازهای مختلف مخاطبان استفاده کنند.
کریمی ادامه داد: ایجاد اپلیکیشن‌هایی که محتوا و آموزه‌های دینی را با توجه به سن، سطح علمی، و دغدغه‌های فردی کاربران ارائه دهند، در این راستا موضوعیت می‌یابد.
تأکید دین بر ارتقای تعامل و ارتباط انسانی
وی «ارتقای تعامل و ارتباط انسانی» را نیز یادآور شد و توضیح داد: اگرچه هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان یک ابزار آموزشی استفاده شود، اما همیشه باید به این نکته توجه داشت که اسلام همواره بر ارتباط انسانی و عاطفی تأکید دارد لذا مبلغان باید از هوش مصنوعی به‌عنوان یک مکمل برای ارتباطات انسانی و نه جایگزین آن استفاده کنند.
کریمی تصریح کرد: استفاده از هوش مصنوعی باید به‌گونه‌ای باشد که تعاملات انسانی، مشاوره‌های دینی و حمایت‌های روحی در کنار آن حفظ شوند. برای مثال برگزاری جلسات آنلاین دینی با استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری برای پاسخگویی به سوالات به‌شمار می‌رود اما ارتباط مستقیم و چهره و به چهره مبلغان و مشاوران دینی با مخاطبان نیز باید وجود داشته باشد.
وی «تولید محتوای متنوع و جذاب» را دیگر اصل در این عرصه عنوان کرد و افزود: هوش مصنوعی می‌تواند به تولید محتوای دینی متنوع و جذاب کمک کند که این محتوا می‌تواند شامل مقالات، ویدئوها، پادکست‌ها، بازی‌های آموزشی و دیگر اشکال محتوای دیجیتال باشد که به‌طور مؤثر آموزه‌های دینی را منتقل کنند.
وی بر مؤثر و جذاب بودن این محتواها تأکید و بیان کرد: تولید ویدئوهای آموزشی کوتاه با استفاده از هوش مصنوعی که مفاهیم دینی را به شکلی جذاب و قابل فهم برای مخاطبان مختلف توضیح دهند، ضرورت دارد.
>>تولید محتوای بومی و مطابق با فرهنگ‌ها
کریمی با بیان اینکه تولید «محتوای بومی و مطابق با فرهنگ‌ها» یک اصل مهم است، افزود: در استفاده از هوش مصنوعی برای تبلیغ دین باید به تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی توجه ویژه‌ای داشت. هوش مصنوعی می‌تواند به‌طور هوشمند محتوا را برای گروه‌های مختلف فرهنگی و زبانی شخصی‌سازی کرده و این امر می‌تواند از ابهام در فهم آموزه‌های دینی جلوگیری و به جذب مخاطبان بیشتر کمک کند.
این کارشناس مسائل دینی اضافه کرد: طراحی سیستم‌هایی که محتوا را بر اساس زبان و فرهنگ مخاطبان مختلف تولید کنند و از ترجمه‌های دقیق و متناسب با شرایط فرهنگی استفاده کنند از مصادیق بهره‌مندی از هوش مصنوعی در حوزه تولید محتواست.
کریمی ادامه داد: «پاسخگویی سریع و دقیق» اصل مهم دیگر است با این توضیح که هوش مصنوعی می‌تواند به‌طور خودکار و سریع به سوالات و دغدغه‌های دینی افراد پاسخ دهد. این ویژگی در مواقعی که افراد به اطلاعات فوری نیاز دارند بسیار مفید بوده و سرعت و با دقت در پاسخگویی به سوالات می‌تواند تأثیر زیادی در حفظ و تقویت ایمان فردی داشته باشد؛ در این راستا ایجاد دستیارهای مجازی دینی که به‌طور آنی و دقیق به سوالات دینی پاسخ دهند، موضوعیت دارد.
وی «پاسداری از محتوای دینی و جلوگیری از تحریف» را از دیگر اصول دانست و گفت: هوش مصنوعی می‌تواند به مبلغان دینی کمک کند تا از محتوای دینی به‌طور مؤثر مراقبت و از انتشار محتوای تحریف‌شده جلوگیری کنند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای شناسایی و ردگیری محتواهای اشتباه یا تحریف‌شده در فضای دیجیتال مورد استفاده قرار گیرند.
کریمی افزود: استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای شناسایی اخبار جعلی یا اطلاعات نادرست در مورد دین و قرآن و جلوگیری از گسترش آن‌ها باید مورد توجه کنش‌گران این عرصه قرار گیرد.
مدیر ستاد اقامه نماز >>چهارمحال‌وبختیاری در پایان تأکید کرد: اگرچه هوش مصنوعی می‌تواند در ترویج آموزه‌های دینی، پاسخگویی به شبهات و گسترش اطلاعات دینی به‌طور مؤثر کمک کند اما نباید از خطرات احتمالی مانند تحریف اطلاعات یا کاهش ارتباط انسانی و معنوی غافل شد و همواره توجه داشت که هوش مصنوعی تنها به‌عنوان یک ابزار مکمل در کنار روش‌های سنتی تبلیغ دینی باید مورد استفاده قرار گیرد.