>>خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها؛ اضطراب امتحان با احساس ترس، نگرانی، تنش و حتی بیماری جسمی در هنگام مواجهه با امتحان مشخص می‌شود. بسیاری از افراد قبل از امتحان، احساس نگرانی و استرس امتحان را دارند، برای برخی افراد اما این استرس امتحان، ناتوان کننده است و موجب اختلال در عملکردشان می‌شود تا جایی که فرد حتی باوجود مطالعه دقیق و تلاش فراوان، به درستی نتواند سوالات را پاسخ دهد.
تجربه اضطراب آزمون کاملاً طبیعی بوده و حتی میزان اندک استرس می‌تواند به فرد کمک کند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشد. با این حال، زمانی که این احساس استرس و >>دلشوره به قدری از حد بگذرد و شدید باشد که به طور محسوسی در عملکرد فرد اختلال ایجاد کند، به آن اضطراب امتحان گفته می‌شود.
زهرا شریفی در گفتگو با >>خبرنگار مهر با اشاره به ایام امتحانات و پرداختن به راهکارهای کاهش اضطراب امتحان در فرزندان، اظهار کرد: در واکنش به فرزندانی که به سختی درس خواندن و امتحان ایراد می‌گیرند و اظهار عجز می‌کنند از پدر و مادرها می‌خواهم که سریع مقاومت نکنند و موضع نگیرند.
این مشاور و روانشناس خانواده در چهارمحال و بختیاری با تأکید بر ضرورت مقابله با اضطراب کودکان و نوجوانان، بیان کرد: بسیاری از اختلالات روحی و روانی در بزرگسالان ریشه در اضطراب دوران کودکی و نوجوانی دارد لذا پدر و مادرها باید نسبت به راهکارهای مقابله با اضطراب خاصه اضطراب شب امتحان آگاه باشند.
>>چند راهکار عملی برای کاهش اضطراب امتحان
شریفی با تصریح اینکه ایجاد فضای گفتگو و تبادل نظر در خانه ضرورت دارد، ادامه داد: باید به فرزندان بگوییم که این میزان اضطراب طبیعی است و ما نیز زمانی که امتحان داشتیم همین اضطراب را تجربه کردیم.
وی با تصریح اینکه اضطراب حکم نمک غذا را دارد، ادامه داد: غذا اگر نمک نداشته باشد بی‌مزه می‌شود و تناول آن جذابیتی ندارد، اگر شور باشد هم غیرقابل تناول خواهد بود اما یک غذای خوشمزه و لذیذ نمکش هم به اندازه است.
شریفی افزود: اضطراب و استرس نیز میزان اندکش لازم و ضروری است یعنی اگر اضطراب با انسان همراه نباشد به سمت بی‌خیالی و تنبلی و بی‌انگیزگی می‌رود، همچنین اضطراب اگر از حد خودش خارج شد نیز خطرناک است و باید درمان و رفع شود.
وی با ذکر اینکه گاه خود پدر و مادر بدون آنکه حواسشان باشد عامل افزایش اضطراب در فرزندان به‌ویژه در ایام امتحانات می‌شوند، تصریح کرد: توجه و تمرکز بیش از حد والدین به نمره، تذکر زیاد، شرط گذاشتن، تهدید کردن و … از عوامل ایجاد و افزایش اضطراب در فرزندان است.
>>نقش حمایت‌گرانه و همدلانه والدین
این روانشناس خانواده با ذکر اینکه والدین باید در این مسیر نقش حمایت‌گری و همدلی با فرزند داشته باشند، ادامه داد: جملاتی همچون «این درس‌ها که چیزی نیست»، «چرا تنبلی می‌کنی»، «از صبح تا الان >>چکار می‌کردی» و … مناسب نیست و نه تنها نوجوان را مصمم به تلاش نمی‌کند بلکه زمینه لجبازی و ایستادگی در برابر پدر و مادر را فراهم می‌کند.
شریفی با تصریح اینکه بسیاری از ما هنوز معجزه همدلی و همقدمی با فرزندان را درک نکردیم، بیان کرد: بنابراین بیان همدلانه تکنیک اول برای کمک به کاهش اضطراب نوجوان در ایام امتحانات است.
این مدرس حوزه و دانشگاه در چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: وقتی فرزند پیش من مادر یا پدر می‌آید و از سختی امتحان گله دارد باید با او همدلی کنیم تا معجزه این همدلی را ببینیم.
شریفی ادامه داد: وقتی فرزند این همدلی و >>همذات پنداری پدر و مادرش را ببیند دلگرم می‌شود و سر درسش باز می‌گردد زیرا این >>غر زدن و گلایه به پدر و مادر با هدف راهکار گرفتن از آنها نیست بلکه فقط به همدلی و همراهی آنها نیاز دارد.
>>برنامه‌ریزی؛ راهکار مقابله با اضطراب امتحان
وی برنامه‌ریزی را راهکار دوم مقابله با اضطراب امتحان دانست و توضیح داد: حقیقتاً فرزندان تا پایه هفتم و هشتم به تنهایی نمی‌توانند برای خودشان برنامه‌ریزی داشته باشند و نیازمند کمک و راهنمایی پدر و مادر هستند.
شریفی ادامه داد: از والدین می‌خواهم که به جای اجبار و تهدید و مچ‌گیری و رفتارهای مخرب از این دست، با فرزند خود بنشینند و متناسب با توانایی و ظرفیت و نیز سطح تحصیلی فرزند، برنامه‌ای را برای او طراحی و او را در اجرای برنامه همدلی و همراهی کنند.
وی با تأکید بر اینکه این تقسیم اوقات و تعیین وظایف کمک بزرگی به رشد و پیشرفت سیر یادگیری خواهد کرد، افزود: فرزند ما در این فضای شفاف و روشن از کار و تفریح و استراحت به راحتی می‌تواند درسش را بخواند. اما اگر بخواهیم او را بدون برنامه‌ریزی مجبور به درس خواندن کنیم، طبیعتاً نخواهد توانست عملکرد موفقی داشته باشد.
>>پرهیز از مقایسه فرزندان با دیگران
شریفی داشتن رابطه درست و صمیمی پدر و مادر با فرزندان را مورد تأکید قرار داد و گفت: تعامل صحیح والدین با فرزندان را باید یک کلیدواژه در بحث تربیت و فرزندپروری بدانیم و در این راستا والدین باید بتوانند راهکارهای ایجاد ارتباط صمیمانه با فرزندان را یاد بگیرند و عملی کنند.
این مدرس حوزه و دانشگاه پرهیز از مقایسه فرزندان با دیگران را یادآوری کرد و ادامه داد: به فرزندمان توصیه کنیم که در روز امتحان سراغ دوستانی که اضطراب دارند نرود زیرا جملات منفی و اضطرابی باعث آلودگی روانی اطرافیان فرد مضطرب می‌شود.
شریفی در پایان گفت: پدر و مادرها اگر می‌بینند فرزندان اعتماد به نفس لازم را ندارند و خودباوری آنها پایین است حتماً مشاوره بگیرند و راه‌های ارتقای اعتماد به نفس را یاد بگیرند تا آنان را از تبعات سو بعدی مصون نگه دارند.