به گزارش >>خبرگزاری مهر، حضرت آیت‌الله حسین نوری همدانی از مراجع عظام تقلید در پیامی به گردهمایی معاونان علمی و فرهنگی ستادهای امر به معروف و نهی از منکر کشور که در مرکز آموزش این ستاد در شهر مقدس قم در حال برگزاری است تاکید کرد: امر به معروف و نهی از منکر در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی واجب است.
متن پیام بدین شرح است:
>>بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب >>العالمین و >>الصلاة و السلام علی >>سیدنا و >>نبینا >>ابی >>القاسم >>المصطفی محمد >>صلی الله علیه و >>آله و >>سلم و علی اهل >>بیته >>الطیبین >>الطاهرین، سیما >>بقیة الله >>فی >>الأرضین
با سلام و تحیت به آن مجمع محترم که در حال برگزاری است.
در ده مورد از قرآن کریم مسئله امر به معروف و نهی از منکر ذکر شده است و البته در ضمن نیز گاهاً اشاراتی و قصه‌ها و داستان‌هایی نقل می‌کند که اهمیت و نقش امر به معروف و نهی از منکر روشن می‌شود. درباره عزت و عظمت امت اسلامی در قرآن کریم آیات فراوانی داریم اما فقط در یک جا خداوند متعال کلمه خیر امت به کار برده و این عزت و عظمت را به امر به معروف و نهی از منکر ربط داده است.
خداوند متعال از آیه ۱۰۱ از سوره آل عمران تا چند آیه بعدش این مطلب را بیان کرده و ابتدا دو مقدمه برای امر به معروف و نهی از منکر ذکر کرده و فرموده: «یا >>أَیُّهَا الَّذِینَ >>آمَنُوا >>اتَّقُوا اللهَ حَقَّ >>تُقَاتِهِ >>وَلَا >>تموتن >>إلا >>وأنتُم مُّسْلِمُون.»
وقتی که «>>اِتَّقُوا» به خدا نسبت داده شود یعنی اینکه از خدا بترسید اما وقتی به غیر خدا نسبت داده شود به معنای خودنگری می‌باشد یعنی اینکه انسان مراقب و مواظب خودش باشد، خداوند متعال در ۲۳۷ جای قرآن کریم از تقوی و مشتقاتش تمجید و تکریم کرده است.
مانند این آیه شریفه: «یا >>أیها الذین >>آمنوا >>إن >>تتقوا الله >>یجعل >>لکم >>فرقاناً وَ >>یُکَفِّرْ >>عَنکُمْ >>سَیِّئَاتِکُمْ >>وَیَغْفِرْ >>لکم والله >>ذو >>الفضل العظیم.» و این تقوا؛ اولین رکن و سنگ بنای سازمان امر به معروف و نهی از منکر می‌باشد و اما رکن دوم «>>واعتصموا >>بِحَبل الله جَمیعاً وَ >>لا >>تَفَرقوا» است و ">>حبل" یعنی آن واسطه‌ای که شما را به خداوند می‌رساند.
خداوند متعال بعد از ذکر دو رکن مذکور (تقوی، اعتصام >>بحبل الله) مطالب دیگری را بیان می‌کند و می‌فرماید: «وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللهِ >>عَلَیْکُمْ >>إِذْ >>کُنتُمْ >>أَعْدَاءً >>فَأَلفَ >>بَیْنَ >>قُلُوبِکُمْ >>فَأَصْبَحْتُمْ >>بِنِعْمَتِهِ >>إِخْوَانًا >>وکُنتُمْ عَلَی شَفَا >>حُفْرَةٍ مِنَ >>النَّارِ >>فَأَنْقَذَکُمْ >>مِنْهَا >>کَذلِکَ >>یُبَیِّنُ الله >>لَکُمْ >>آیَاتِهِ >>لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ.»
در تفسیر مجمع >>البیان در مورد >>حبل الله دو روایت نقل شده است؛ اول اینکه >>حبل الله همان ولایت اهل بیت علیهم السلام است و بعد خود ایشان می‌فرماید بهتر این است که ما >>حبل الله را قرآن و اهل بیت علیهم السلام بگیریم و خبری نیز نقل می‌کند که مثل همان حدیث ثقلین می‌فرماید به >>حبل الله و >>حبل اهل بیت تمسک بجویید و متفرق نشوید تا گمراه نشوید.
خداوند متعال بعد از ذکر مطالب مذکور در ادامه آیات می‌فرماید: «وکُنتُمْ خَیْر >>أُمَّةٍ >>أُخْرِجَتْ (>>أی >>اوجدت) >>لِلنَّاسْ >>تَأمُرُونَ >>بِالمَعرُوفِ >>وَتَنهَوْن >>عَنِ >>المُنْکَرِ >>وَتُؤمِنُونَ بِاللّه.»
پس این آیه دلالت دارد بر اینکه امت اسلامی از این جهت بهترین امت می‌باشند که در میان آنها امر به معروف و نهی از منکر به همراه ایمان به خدا به وجود آمده است و علت هم این است که خداوند متعال در فضای این دنیا همه چیز را آماده و فراهم نکرده بلکه امکانات و استعدادها فراوان >>اند منتهی خود ما بایستی فضای زندگی خودمان و جامعه را بسازیم یعنی خداوند این را به عهده خود انسان‌ها و هوش و درایت و ایمان و اعتقاد و استعداد آنها گذاشته است و اما بهترین چیز و مهم‌ترین چیزی که در ساختن انسان و فضای زندگی >>اش و همچنین ساختن جامعه بسیار مؤثر است همین امر به معروف و نهی از منکر است.
بعد از بیان دو رکن اصلی امر به معروف و نهی منکر و قبل از آیه ۱۱۰ در بین آیات این طور ذکر شده «>>وَلتَکُن >>مِنکُم >>أمَةٌیَدعون >>إلی >>الخَیر >>ویَأمُرُونَ >>بِالمَعرُوفِ >>ویَنهَون >>عَن >>المُنکَر >>وأولئِکَ هُمُ >>الْمُفْلِحُونَ.»
آیا "مِن" بیانیه است و یا >>تبعیضیه؟ اکثر مفسرین ما می‌فرمایند "مِن" >>تبعیضیه است یعنی می‌خواهد بگوید از میان شما امت با آن خصوصیات یک فرقه‌ی خاصی باید تربیت شوند و امر به معروف و نهی از منکر کنند، لذا انجام این فریضه دارای شرایطی است که باید به آن اهمیت داد آنچه از روایات استفاده می‌شود.
اصل مطلب یک موضوع و واجبی است که همگان به آن مکلف هستند اما برای عمل به این واجب باید تعلیم ببینند و طبق دستورات دین عمل نمایند. زمان، مکان، احتمال اثرگذاری و همچنین در نظر گرفتن مراتب، دارای اهمیت است؛ و بعد از آن نوع امر به معروف و نهی از منکر و کیفیت انجام آن نیز باید مورد توجه باشد.
حفظ حرمت اصل دین و همچنین حفظ حرمت آبروی مسلمان نیز باید توجه شود، وقتی این شرایط فراهم می‌باشد این دو اصل مهم یعنی امر به معروف و نهی از منکر واجب می‌شود آن هم در همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی.
در پایان از برگزارکنندگان این جلسه محترم تشکر می‌کنم و توفیق همگان را خواستارم.
حسین نوری همدانی