سه‌شنبه، 10 تیر، 1404

واکسیناسیون روحی کودکان چگونه با تربیت حسینی شکل می‌گیرد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی >>خبرگزاری تسنیم، حجت‌الاسلام ماندگاری در دهه اول محرم، در جمع بانوان عزادار در حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها با محوریت «تربیت حسینی کودکان» به تبیین اهمیت مراقبت از بهداشت و سلامت روحی و معنوی فرزندان پرداخت. طبق گفته‌ی وی همانطور که خانواده‌ها برای سلامت جسم و تغذیه فرزندان اهمیت قائل می‌شوند و با واکسیناسیون جسمی، فرزندان را از آفات محافظت می‌کنند، لازم است زمینه واکسیناسیون فکری و اخلاقی را هم برای نسل جدید فراهم کنند؛ به خصوص که ویروس‌های اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی همچون گناه، شک، بی‌اعتقادی، حرام‌خواری، تنبلی و بی‌ظرفیتی آینده و سرنوشت کودکان را تهدید می‌کند.

در تحلیل موضوع تربیت حسینی، نقش بی‌بدیل مادران مورد توجه قرار گرفت و قصه‌های اثرگذار شهدا و مادرانشان نمونه‌های عینی آن معرفی شد. مادر شهید علم‌الهدی نمونه‌ای بارز از مادری است که حتی در دوران بارداری با انس و تلاوت مکرر قرآن، سنگ‌بنای معنوی شخصیت فرزند را گذاشته است. این پیوند روحی نسل جدید با سبک زندگی حسینی، نه فقط در پرهیز از حرام بلکه حتی در مراقبت بر کوچکترین رفتارها و لقمه‌ها، ضامن رشد اخلاقی و فکری جامعه خواهد بود. در این سخنان تأکید شد که حتی نگاه و شنیدن موسیقی نامناسب در زمان بارداری آثار سوء تربیتی دارد و این سازوکار فراتر از قواعد مذهبی، زیرساخت جهان‌بینی و تعلیم روح است.

ماندگاری در این سخنان می‌گوید در فضای اجتماعی امروز، مقابله با ویروس تنبلی و عافیت‌طلبی نیازمند واکسن تلاش و مجاهدت شناخته شده است. مهم‌تر از آن، این نکته طرح شد که پرورش‌دهندگان کودکان باید از دوران خردسالی فرزندان را به کوشش، همت و مسئولیت اجتماعی عادت دهند و آنان را به وظیفه‌مداری تشویق کنند. اگرچه شیوه‌های هشداردهنده و تنبیهی هرگز نباید افراطی و آسیب‌زا باشد، بلکه باید هشداری مهربانانه و تربیتی باشد تا انگیزه حرکت و تغییر در کودک ایجاد شود و نوع برخورد عصر پیامبر با تربیت امت در این عرصه به‌عنوان الگو مدنظر قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه رکن دوم تربیت حسینی جمع‌‌شدن فرزندان در بستر هیئت و مسجد با محوریت انس با قرآن و عترت است، معتقد است ایجاد ارتباط قلبی نسل جدید با دین و معارف اهل‌بیت زمینه‌ای برای واکسینه شدن آن‌ها در برابر هجمه‌های بی‌دینی و حرام‌خواری و فساد است. اصل تربیتی «اجازه گرفتن» از دین و مرجعیت نه فقط یک سنت قدیم، بلکه راهی برای نهادینه‌سازی پرسشگری دینی در روح و رفتار کودک و نوجوان محسوب می‌شود؛ به ویژه در عرصه‌های خورد و خوراک و تفریح و حتی نوع پوشش و دوست‌یابی.

در ادامه محور سخن حجت‌الاسلام ماندگاری به مسئله «ظرفیت» معطوف شد. سه کلیدواژه بنیادین برای واکسیناسیون روحی جوانان و نوجوانان در مقابل غرور یا افسردگی ناشی از داشتن‌ها و نداشتن‌ها مطرح شد. ظرفیت واقعی تنها با باور به امانتی بودن نعمت‌ها، موقتی بودن فرصت‌ها و مأموریتی بودن حضور انسان معنی‌دار می‌شود. ثروت، زیبایی، قدرت و موقعیت اجتماعی، نه ابزار فخر و غرور و نه عامل سرخوردگی و ناکامی است، بلکه فرصت و امانتی زودگذر در اختیار هر فرد قرار دارد که باید با مسئولیت‌پذیری و فروتنی با آن مواجه شد.

این نگاه قرآنی نسبت به دنیا از زبان حجت‌الاسلام ماندگاری با مثال‌هایی قابل لمس برای مخاطب تبیین شد: خانه‌های صد یا هزار متری، اموال و ماشین‌ها، حتی طلا و جواهر - همه موقت‌اند. روایت عمیق امام صادق علیه‌السلام درباره سه رفیق انسان (مال، فرزند و اعمال) جوهره معنوی این نگرش را تبیین کرده است؛ ثروت تا لحظه مرگ همراه انسان است و با یک پلک زدن برای همیشه قطع می‌شود، تنها اعمال صالح است که تا برزخ و قیامت انسان را همراهی می‌کند. ماندگاری با نقل خاطره مادر شهیدی که النگویش را برای جبهه بخشیده بود، نشان داد که باور به امانتی بودن دارایی‌ها چگونه در رفتار و اخلاق اسلامی ظهور می‌یابد.

نگاه انتقادی نسبت به فرهنگ مصرف‌گرایی و تفاخر طبقاتی، بخش دیگری از سخنان حجت الاسلام ماندگاری را تشکیل داد. پدیده تحقیر قشر ضعیف حتی در محافل هیئتی و خانوادگی نیز مورد نقد قرار گرفت. تأکید شد آنچه به انسان داده شده، صرفاً امانت است و پز دادن با داشته‌ها بی‌معنی است. اعتماد به فرهنگ انفاق، ترجیح امور الهی بر علایق شخصی، و اخلاص در عمل راهبرد اصلی افزایش ظرفیت در جامعه شناخته شد. این تربیت اگر ساری و جاری شود، فرزندان و نسل نو تربیت‌شدگانی می‌شوند که نه‌تنها در عرصه‌های اجتماعی و انقلابی پیشتازند، بلکه در عرصه مسئولیت‌پذیری و خلق‌نیکو الگو خواهند شد.

در جمع‌بندی نهایی، راهکار رهایی از ویروس‌های روحی و تربیت نسلی با ظرفیت و ایمانی حسینی اینگونه ترسیم شد: انسان باید دارایی‌ها و زیبایی‌ها را توشه مسیر خدمت بداند، نه اسباب غرور و دلبستگی. قدرت، ثروت و جمال همگی امانتی زودگذر هستند و نسبتی با دوام و جاودانگی ندارند. تنها سرمایه حقیقی انسان عمل صالح، اخلاق نیک و صداقت است که تا ابد باقی خواهد ماند. توسل به اهل بیت، تبرک جستن به آموزه‌های تربیتی عاشورا، و توسعه کلاس‌های تربیتی مبنای بالنده‌سازی شعور حسینی کنار شور حسینی در جامعه امروز معرفی شد.

در پایان، حجت‌الاسلام ماندگاری با تمثیل تربیت قرآنی و سیره اهل بیت علیهم‌السلام یادآوری کرد که «شعور حسینی» یعنی نهضت عاشورا را نه فقط در سطح عاطفه و برانگیختگی احساسی، بلکه در میدان مسئولیت اجتماعی محقق کنیم و عبرت‌های عاشورا را به رفتار و اخلاق نسل آینده پیوند بزنیم تا هیچ‌گاه آموزه‌های جهاد، مجاهدت، وفاداری و مسئولیت‌پذیری دینی در جامعه فراموش نشود. 

انتهای پیام/

رویدادها، تحلیل‌ها و مطالب فرهنگی را در خوشه خبر بخوانید

7 ساعت پیش

دسته‌بندی‌ها