دوشنبه، 19 خرداد، 1404

استراتژی جدید اتحادیه اروپا بر پایه جنگ و ارتقاء تسلیحات

به گزارش گروه بین‌الملل >>خبرگزاری تسنیم، روزنامه برلینر سایتونگ در مطلبی به رویکرد جنگ طلبانه اتحادیه اروپا در مناقشات بین روسیه و اوکراین و بی علاقگی آن به برقراری صلح اشاره کرده و نوشت: اتحادیه اروپا مبالغ بی‌سابقه‌ای را برای ارتقاء تسلیحات علیه روسیه بسیج می‌کند و در این میان دیپلماسی دیگر نقش ناچیزی ایفا می‌کند.

اتحادیه اروپا در حال برنامه‌ریزی طرح بزرگترین افزایش نظامی در تاریخ خود است. بر این اساس قرار است تا پایان این دهه، تا 800 میلیارد یورو در زمینه سلاح، مهمات، پهپاد، زیرساخت‌های نظامی و سایر حوزه‌های دفاعی سرمایه‌گذاری شود.

برای اطمینان از اینکه این نقطه عطف اروپایی توسط عموم مردم ضروری و موجه تلقی شود، اتحادیه اروپا در حال سازماندهی به اصطلاح «سفرهای دفاعی» برای روزنامه‌نگاران به بروکسل است. نویسنده این مقاله نیز در هفته جاری به چنین سفری دعوت شده بود.

وی درباره سفر خود گفت: طی دو روز، جلسات توجیهی، میزگردها و جلساتی با نمایندگان و سیاستمداران عالی رتبه اتحادیه اروپا، از جمله کسانی که مرتباً در برنامه‌های گفتگوی آلمانی به شدت از تقویت نظامی حمایت می‌کنند، برگزار شد. همچنین در دستور کار، دیدار با آندریوس کوبیلیوس، کمیسر دفاعی اتحادیه اروپا نیز قرار داشت.

وی تاکید کرد: همه طرف‌های مذاکره در بروکسل تأکید کردند که با توجه به تهدید روسیه، هیچ جایگزینی برای تقویت گسترده تسلیحات وجود ندارد. چه پشت درهای بسته در ساختمان کمیسیون، چه هنگام صرف قهوه و چه هنگام شام در هتلی در بروکسل، این پیام در همه جا منتقل می‌شد که اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن باید برای یک جنگ بزرگ با روسیه آماده شوند. گویی این جنگ اجتناب‌ناپذیر است. هیچ صحبتی از صلح یا ابتکارات دیپلماتیک نشد.

ریهو تراس، نماینده پارلمان اروپا از استونی و رئیس سابق ستاد کل ارتش این کشور، یکی از سرسخت‌ترین مدافعان جهت‌گیری جدید سیاست دفاعی اتحادیه اروپا است. از نظر او، تهدید روسیه نمایانگر یک الگوی تاریخی است. او می‌گوید: استونی هر 25 سال مورد حمله روسیه قرار می‌گیرد. 42 بار در هزار سال. بنابراین هیچ‌کس اینجا از حمله روسیه به اوکراین تعجب نمی‌کند. نتیجه‌گیری او این است: پوتین فقط قدرت را می‌فهمد.

تراس از سایر کشورهای عضو می‌خواهد که از الگوی استونی پیروی کنند. این کشور حوزه بالتیک در حال حاضر 3.5 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در بخش دفاعی سرمایه‌گذاری می‌کند، خدمت سربازی اجباری جامعی را اجرا می‌کند، تمرین‌های دفاع مدنی را سازماندهی می‌کند و آموزش بقا ارائه می‌دهد. برای تراس، این کار ایجاد ترس و وحشت نیست، بلکه احتیاط منطقی است. او هشدار می‌دهد: اگر اوکراین ببازد، اروپا جنگ بزرگی را تجربه خواهد کرد و این جنگ از آنچه اکنون می‌بینیم بدتر خواهد بود.

هانا نیومن، عضو کمیته امنیت و دفاع پارلمان اروپا، نیز در طول این بحث بر لزوم تقویت نظامی تأکید کرد. او گفت: ما سبزها کاملاً طرفدار تقویت صنعت دفاعی اروپا هستیم. نیومن از این واقعیت که بسیاری از کشورهای عضو به تنهایی اقدام می‌کنند، انتقاد کرد. این سیاستمدار سبز گفت: ما توافق کردیم که این کار را در سطح اروپا انجام دهیم. با این حال، در عمل، کشورها اغلب به تنهایی عمل می‌کنند.

نیومن همچنین خواستار اوراق قرضه اروپایی برای بخش دفاع است. او می‌گوید، فشار برای هماهنگی بیشتر سیاست‌های دفاعی در سطح اروپا به طور پیوسته در حال افزایش است.

تجدید تسلیحات برنامه‌ریزی‌شده اروپا در طرح موسوم به «آمادگی 2030» که توسط اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپایی ارائه شده اجرا می شود. این برنامه در ابتدا «تسلیح مجدد اروپا» نامیده می‌شد، اما برخی از کشورها - به‌ویژه اسپانیا و ایتالیا - از لحن نظامی آن خوششان نیامد. نام جدید عمداً انتخاب شده است: به گفته کارشناسان اتحادیه اروپا، روسیه می‌تواند تا سال 2030 حمله به یک کشور اتحادیه اروپا یا ناتو را انجام دهد.

این طرح فون در لاین با هدف جمع‌آوری مجموعاً 800 میلیارد یورو برای پروژه‌های دفاعی است. 150 میلیارد یورو از این مبلغ به صورت وام‌هایی است که توسط بودجه اتحادیه اروپا تضمین شده است. کشورهای عضو، تنها دو هفته پیش، سازوکار وام موسوم به «Safe» (امنیت و اقدام برای اروپا) را تصویب کردند. هنگامی که کشورهای اتحادیه اروپا به این وجوه دسترسی پیدا کنند، تا 45 سال فرصت دارند تا آنها را بازپرداخت کنند.

قرار است 650 میلیارد یوروی دیگر از طریق تسهیل قوانین بدهی اتحادیه اروپا هزینه شود. این نشان‌دهنده یک تغییر قابل توجه است، زیرا قوانین سختگیرانه بدهی اتحادیه اروپا قبلاً یک اصل مقدس تلقی می‌شد. به عنوان مثال، در طول بحران یورو، چندین کشور اتحادیه اروپا، به ویژه در جنوب اروپا، اقدامات ریاضتی شدیدی را اجرا کردند که منجر به کاهش قابل توجه هزینه‌های اجتماعی شد.

بسیج سرمایه خصوصی برای تقویت نظامی نیز بخشی از این استراتژی آمادگی است. به عنوان مثال، در فرانسه، دولت در حال بررسی انتقال وجوه از حساب پس‌انداز محبوب Livret A به صنعت تسلیحات است که تاکنون عمدتاً برای مسکن اجتماعی استفاده شده است. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه در یک سخنرانی تلویزیونی در ماه مارس به روشنی اعلام کرد: سرزمین پدری به شما نیاز دارد.

هماهنگی سرمایه‌گذاری‌های عظیم و آماده‌سازی صنعت تسلیحات اروپا برای تولید انبوه در دستان آندریوس کوبیلیوس، کمیسر دفاعی اتحادیه اروپا، است. او چهره‌ای کلیدی در تغییر سیاست‌های امنیتی اروپا محسوب می‌شود. به گفته کوبیلیوس، طرح «آمادگی 2030» بر سه ستون استوار است: اول اینکه حمایت نظامی از اوکراین باید تشدید شود. دوم، این طرح هدف پر کردن شکاف‌های ظرفیتی موجود در دفاع را نه تنها در رابطه با درگیری‌های فعلی، بلکه در مورد درگیری‌های آینده نیز دنبال می کند.

سوم، صنعت تسلیحات اروپا باید به شدت تقویت شود. کوبیلیوس بر این عقیده است که اتحادیه اروپا باید به یک قدرت دفاعی صنعتی تبدیل شود.

در اواسط ماه ژوئن، کمیسیون اتحادیه اروپا قصد دارد یک بسته قانونی با عنوان «مجموعه اقدامات دفاعی» ارائه دهد. این بسته مجموعه‌ای از اقدامات برای کاهش بوروکراسی در صنعت دفاعی است. هدف از آن تسریع مراحل تصویب و تسهیل قوانین زیست‌محیطی و کار است. کوبیلیوس خواستار عجله در این راستا است و گفته است: ما وقتی برای از دست دادن نداریم. پوتین منتظر نخواهد ماند تا اروپا آماده شود.

وقتی روزنامه برلینر زایتونگ از این کمیسر اروپایی پرسید که اتحادیه اروپا چه گام‌های دیپلماتیکی برای دستیابی به صلح در اوکراین برمی‌دارد، او پاسخ داد: من این نمی‌بینم که روس‌ها بخواهند به جنگ پایان دهند. دیپلماسی زمانی آغاز می‌شود که هر دو طرف اهداف مشابهی داشته باشند. در حال حاضر اینطور نیست. تنها زمانی که اروپا برای اوکراین کار بیشتری انجام دهد، می‌توان پیشرفت سیاسی ایجاد کرد.

کوبیلیوس تنها کسی نیست که بر طبل ارتقا تسلیحات می کوبد بلکه آلمان، تحت صدراعظمی فریدریش مرتس نیز به عنوان چراغ امیدی برای یک سیاست دفاعی جدید در اروپا دیده می‌شود. بسیاری از طرف‌های دیگر نیز به این سیاستمدار حزب دموکرات مسیحی امید بسته‌اند.

این روزها در بروکسل، تجدید تسلیحات منطقی تلقی می‌شود. هر کسی که خلاف این فکر کند، هوادار پوتین یا ساده‌لوح تلقی می‌شود. به ندرت کسی اینجا سوالات موجودیتی در این باره می پرسد مانند اینکه جنگ چگونه باید پایان یابد، اروپا چگونه قصد دارد دیپلماسی را هدایت کند، یا اینکه آیا تجدید تسلیحات واقعاً صلح ایجاد می‌کند یا خیر. استراتژی خروج برای جنگ اوکراین چیست؟ هیچ استراتژی در چشم‌انداز نیست.

ذینفعان این تغییر سیاسی مشخص هستند. صنعت دفاعی اروپا از فوریه 2022 سفارشات بی‌سابقه‌ای را ثبت کرده است. به عنوان مثال، شرکت تسلیحاتی راینمتال، همانطور که اخیراً اعلام کرد، فروش خود را در سه ماهه اول سال 2025، 46 درصد افزایش داده است. میزان سفارشات معوقه بیش از 62 میلیارد یورو است. از زمان حمله روسیه به اوکراین، سهام راینمتال تقریباً 1900 درصد افزایش یافته است.

بروکسل می‌گوید این تازه آغاز کار است. تقاضا همچنان افزایش خواهد یافت و ظرفیت‌های تولید باید به طور چشمگیری گسترش یابد.

این صنعت از برنامه‌های کمیسیون اروپایی برای معافیت کارخانه‌های جدید تسلیحات از رویه‌های طولانی صدور مجوز استقبال می‌کند. با این حال، انتقاد از پیامدهای زیست‌محیطی و اجتماعی عمدتاً وجود ندارد. اوکراین نیز تا حدودی رمانتیک جلوه داده شده است. حملات اخیر پهپادهای اوکراینی به پایگاه‌های هوایی روسیه با شور و شوق روبرو شده است. بارها تأکید می‌شود: اوکراینی‌ها از آزادی ما دفاع می‌کنند.

تصور فزاینده این است که یک اجماع سیاسی امنیتی در حباب بروکسل تثبیت شده است، اجماعی که به ندرت مورد تردید قرار می‌گیرد. جنگ دیگر یک استثنا نیست، بلکه چارچوب سیاسی است. تسلیحات مشکل نیستند، بلکه راه حل هستند. بحث در مورد صلح به حالت تعلیق درآمده است. با این حال، در دهه‌های اخیر، اتحادیه اروپا دوست داشته است خود را به عنوان یک پروژه صلح ببیند. این اتحادیه برای یادگیری درس‌های دو جنگ جهانی تأسیس شد، اما دیگر به ندرت کسی در بروکسل در مورد آن صحبت می‌کند.

در عوض، ما در این تشکل درباره «آمادگی»، «بازدارندگی» و «جنگ‌های آینده» می‌شنویم. اروپای جدید خود را از طریق دشمنانش تعریف می‌کند. اینکه آیا این واقعاً به امنیت بیشتر منجر می‌شود یا خیر، جای تردید دارد. اما این سوال دیگر در بروکسل مطرح نمی‌شود.

انتهای پیام/

در جریان مهم‌ترین رویدادهای جهانی باشید

7 ساعت پیش

دسته‌بندی‌ها