به گزارش >>خبرگزاری تسنیم از گرگان، در قلب طبیعت بکر و سرسبز استان گلستان، جایی که نیاز به مدیریت منابع آبی بیش از هر جای دیگری احساس می‌شود، پروژه‌ای عظیم و حیاتی از سال 1390 آغاز شده است؛ سد نرماب!
این سازه عظیم خاکی همگن، نه تنها به عنوان بزرگترین سد از نوع خود در کشور شناخته می‌شود، بلکه کلید حل بسیاری از چالش‌ها و گشودن درهای توسعه در شرق استان گلستان به شمار می‌رود. اما با گذشت بیش از یک دهه از آغاز احداث، این پروژه با فراز و نشیب‌های بسیاری دست و پنجه نرم کرده و رویای بهره‌برداری کامل آن همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
سد نرماب با ارتفاعی بیش از 60 متر و حجم مخزن خیره 178 میلیون مترمکعبی، فراتر از یک سازه بتنی و خاکی است. این سد، وعده زندگی، رفاه و توسعه برای ساکنان شرق استان گلستان را با خود به همراه دارد برای همین احداث آن به یکی از بزرگترین سازندگان سد و پروژه‌های عظیم عمرانی در کشور یعنی قرارگاه خاتم الانبیا (ص) سپرده شده است.
قابلیت تامین آب شرب برای بیش از 550 هزار نفر، نقش بی‌بدیل در کنترل سیلاب‌های فصلی که هر ساله خسارات زیادی را به منطقه وارد می‌کنند و آبیاری 10 هزار هکتار از اراضی حاصلخیز پایاب سد، تنها بخشی از کارکردهای حیاتی این پروژه است. علاوه بر این، پتانسیل بهره‌برداری از انرژی برق‌آبی، توسعه صنعت گردشگری و ایجاد فضاهای تفریحی، آینده‌ای روشن و پویا را برای منطقه ترسیم می‌کند.
و اما...
در ابتدا، افق زمانی 6 و نیم ساله برای تکمیل پروژه ترسیم شده بود؛ برنامه‌ای که تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله مشکلات اعتباری، محدودیت‌های شدید منابع مالی و پیامدهای ناگزیر تحریم‌های اقتصادی، به تعویق افتاد. این تاخیرها نه تنها هزینه مالی پروژه را افزایش داده، مردم را از اجرا و تکمیل آن ناامید کرده است.
سد نرماب در میان جنگل‌های شرق استان مانند استخوانی در گلو می‌ماند که متأسفانه برخی دولت‌ها تا تعطیلی این پروژه و بیکاری بیش از 400 کارگری که در آن کار می‌کردند هم رفته بودند. اما در دولت سیزدهم بیش از هزار میلیارد تومان اعتبار به این پروژه مهم و حیاتی برای مردم گلستان، اختصاص داده شد تا شاید عقب‌افتادگی‌های دهه 90 کمی برطرف شود و ساخت سد شتاب بیشتری بگیرد.
آن طور که ایرج حیدریان، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان گفته است برای احداث این سد عظیم، استملاک اراضی وسیع در محدوده مخزن و اسکان مجدد روستاییان ساکن در این منطقه، پول زیادی بالغ بر دو هزار و 100 میلیارد تومان تا به امروز هزینه شده است. اما مسیر دشوار تکمیل پروژه، همچنان نیازمند تزریق خون تازه‌ای از اعتبارات است.
برآوردها نشان می‌دهد که برای اتمام فرآیند اسکان تمامی روستاهای واقع در کاسه سد و تملک اراضی باقیمانده، دست‌کم به هفت هزار و 500 میلیارد تومان اعتبار دیگر نیاز است. حیدریان معتقد است این عدد، بزرگی چالش مالی پیش روی پروژه را به وضوح نشان می‌دهد. به طور خاص، جابجایی کامل روستای جنگلده بالا به سایت جدید و تامین زیرساخت‌های لازم برای اسکان روستاییان، پیش‌شرط حیاتی برای آبگیری فاز یک سد بوده و نیازمند تخصیص فوری اعتبارات است.
>>از فاینانس داخلی تا مولدسازی
در مواجهه با تنگناهای اعتباری و محدودیت منابع مالی دولت، تلاش‌ها برای بهره‌گیری از راهکارهای جایگزین در دستور کار قرار گرفته است. استفاده از ظرفیت ماده 56 (فاینانس داخلی) به عنوان یک ابزار موثر برای تامین مالی بخشی از هزینه‌های پروژه، و همچنین بهره‌گیری از قانون مولدسازی املاک دولت برای تامین هزینه‌های سنگین استملاک اراضی و جابجایی روستاها، نشان از اراده برای غلبه بر مشکلات مالی دارد. این راهکارها، کورسوی امیدی برای پیشبرد پروژه در شرایط سخت اقتصادی کنونی است.
با وجود تمام تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، بهره‌برداری نهایی از سد نرماب بیش از هر چیز، نیازمند توجه و اقدام قاطع دولت است. مسئولان دولتی در مقاطع مختلف زمانی، وعده‌هایی برای بهره‌برداری از این سد داده‌اند، اما با توجه به حجم نیازهای مالی باقیمانده و محدودیت‌های اعتباری، هنوز مشخص نیست که چه زمانی این پروژه حیاتی در اولویت‌های اصلی تخصیص اعتبار دولت قرار خواهد گرفت.
تکمیل سد نرماب، نه تنها امنیت آبی منطقه را تضمین می‌کند، بلکه زمینه را برای شکوفایی کشاورزی، توسعه صنعت و جذب سرمایه‌گذاری فراهم می‌آورد. مردم منطقه با چشمانی امیدوار به این پروژه می‌نگرند و انتظار دارند که دولت با درک عمق نیازها و پتانسیل‌های این سد، گامی قاطع و موثر در جهت تخصیص اعتبارات لازم برداشته و پایان‌بخش سال‌ها انتظار برای بهره‌برداری از این پروژه حیاتی باشد.
در هفته‌های گذشته نیز زمانی که رئیس مجلس شورای اسلامی به این استان سفر کرد، یکی از برنامه‌هایش را بازدید از این پروژه قرار داد. پروژه‌ای که قالیباف از آن در چند نوبت برای توصیف ناکارآمدی و ناترازی مدیریتی آن را مورد اشاره قرار داد. جایی که قرار است سد احداث شود اما مردم هنوز در مخزن سد سرگردان هستند. باید چاره‌ای برای جابه جایی روستاییان اندیشید و دید سفر رئیس مجلس شورای اسلامی چقدر از این گره‌ها را باز خواهد کرد.
انتهای پیام/