شنبه، 04 مرداد، 1404

بلایی که گرد و غبار بر سر سیستانی‌ها آورد/روزگار سخت‌‌+‌فیلم

به گزارش >>خبرگزاری تسنیم از زابل، دومین همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور روز گذشته توسط دانشگاه علوم پزشکی زابل برگزار شد.

دانشگاه علوم پزشکی زابل با برگزاری همایش در خصوص ریزگردها به مشکلات زیست‌محیطی و تأثیر آن بر سلامت و اقتصاد منطقه پرداخته و راهکارهای مقابله با این پدیده را بررسی کرد.

حسین شهدادی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی زابل در این همایش گفت: در حال حاضر، موضوع ریزگردها به یکی از مسائل اصلی و نگران‌کننده در سیستان تبدیل شده است و این همایش به عنوان یک تلنگر بزرگ برای جامعه و مسئولین به شمار می‌آید تا نگاهی عمیق‌تر به اتفاقاتی داشته باشند که منجر به وضعیت کنونی منطقه شده است.

وی با اشاره به شرایط سخت کنونی سیستان، خاطرنشان کرد: روزگاری بادهای 120 روزه، عامل خنکی و تعدیل دما در این منطقه بودند. این بادها در روزهای گرم به ملایم‌تر شدن و خنک‌تر شدن هوا کمک می‌کردند و شرایط زندگی را تسهیل می‌کردند. اما حالا با واقعیتی روبه‌رو هستیم که طوفان‌هایی با سرعت 120 کیلومتر در ساعت و گاه بیشتر، زندگی را برای مردم بسیار دشوار کرده است.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی زابل در ادامه بیان کرد: این طوفان‌ها تنها به فصل تابستان محدود نیستند بلکه در زمستان نیز شاهد وقوع طوفان‌های شدید هستیم که تأثیرات منفی آن بر زندگی مردم و محیط زیست به شدت محسوس است.

شهدادی تأکید کرد که این شرایط می‌تواند به بروز مسائل جدی در حوزه سلامت و اقتصاد منجر شود. به عنوان مثال، ریزگردها می‌توانند باعث بروز بیماری‌های تنفسی و مشکلات بهداشتی شوند و همچنین فعالیت‌های اقتصادی مردم را تحت تأثیر قرار دهند.

محمدرضا رضایی کهخا، دبیر دومین همایش ملی گرد و غبار گفت: دومین همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور در تاریخ‌های هفتم و هشتم اسفند 1403 در دانشگاه علوم پزشکی زابل برگزار خواهد شد و این همایش به‌منظور بررسی چالش‌ها و راهکارهای مقابله با مشکل گرد و غبار در کشور و تأثیرات آن بر سلامت عمومی طراحی شده است.

وی اعلام کرد که اقدامات اجرایی این همایش از تیرماه آغاز شده و مجوزهای علمی لازم از دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور دریافت گردیده است. 

دبیر دومین همایش ملی گرد و غبار افزود: خوشبختانه، در تمام محورها مقالات خوبی دریافت کرده‌ایم و تا کنون حدود 88 مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شده است. از این تعداد، 76 مقاله به‌صورت پوستر و سخنرانی مورد پذیرش قرار گرفته‌اند.

مسعود یونسیان، استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: این نوع همایش‌ها که صرفاً با حضور اعضای علمی و اساتید دانشگاه‌ها برگزار می‌شود، احتمالاً توفیق چندانی در حل مسائل مهم زیست‌محیطی نخواهد داشت و برای دستیابی به نتایج مؤثر، ضروری است که از ذینفعان مختلف دعوت شود تا با یکدیگر آشنا شوند و دغدغه‌های همدیگر را مورد بررسی قرار دهند.

وی با تأکید بر همکاری‌های بین‌سازمانی، افزود: برای حل معضل ریزگردها، باید نگاهی جامع به موضوع داشت که این امر شامل مشارکت نهادهای مختلف از روابط بین‌الملل، وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه‌ها (چه در حوزه علوم پزشکی و چه تحت پوشش وزارت علوم) است.

استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: اگر این همکاری‌ها محقق نشود، صرفاً می‌توانیم مقالات خوبی را منتشر کنیم و به اشتراک بگذاریم، اما انتظار تأثیر عملیاتی چندانی نخواهیم داشت.

مجتبی کندری، برگزیده همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور در همایش ملی گرد و غبار با موضوع سلامت، به بررسی نیاز به اجرای رفتارهای پیشگیرانه در برابر پدیده گرد و غبار پرداخت. وی با تأکید بر اهمیت این موضوع گفت: مواجهه با گرد و غبار نیازمند رعایت یک سری اقدامات پیشگیرانه است.

وی در ادامه به تشریح این اقدامات پرداخت و اظهار داشت: استفاده از ماسک تنفسی مناسب، یکی از اولین و ضروری‌ترین اقداماتی است که هر فرد باید در نظر بگیرد.

مجتبی کندری همچنین به محدودسازی فعالیت‌های بیرون از منزل در روزهایی که گرد و غبار بیشتر است، اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: پنجره‌ها باید بسته شود و حتماً از درزگیرهای مناسب استفاده گردد تا هوای آلوده به داخل نفوذ نکند.

 برگزیده همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور اضافه کرد: "نوشیدن آب به میزان کافی و مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان، مانند میوه‌ها و سبزیجات، می‌تواند به حفظ سلامت افراد کمک کند.

کندری تأکید کرد که رعایت این نکات، نه تنها به کاهش تأثیرات منفی گرد و غبار بر سلامتی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند راهکارهای مؤثری برای سلامت عمومی جامعه باشد.

زینب محکمی، برگزیده همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور گفت: یکی از مهم‌ترین گیاهانی که در این راستا جلوگیری از ریزگرد مورد بررسی قرار گرفت، گیاه ساکسول یا درخت سیاه تاغ با نام علمی هالوکسیلون بود.

وی افزود: این درختچه که دارای ارتفاعی بین یک تا 9 متر است، با تنه‌ای به رنگ خاکستری تا سفید و چوبی سخت و شکننده، به عنوان یک گزینه مناسب برای مقابله با خزش ریزگردها مطرح شد.

زینب محکمی ادامه داد: ساکسول از دسته گیاهان مدیترانه‌ای محسوب می‌شود و قادر است در مناطق خشک و بیابانی با بارندگی بسیار کم، یعنی حدود 30 تا 200 میلی‌متر، به‌خوبی رشد کند.

حمیده خواجه، برگزیده همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور گفت: مسئله ریزگردها به‌خصوص با خشک شدن تالاب‌ها و هامون‌ها، هر روز در حال تشدید است و نیاز به راهکارهای جامع و اثرگذار را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد.

وی بیان کرد: در این راستا، پیشنهاد کارشناسان برای بیماران تنفسی، مصرف گیاه مورینگا بود. گیاه مورینگا به‌عنوان یک منبع غنی از فیتوکیمیکال‌ها و ترکیبات شیمیایی طبیعی شناخته می‌شود و تمامی قسمت‌های آن شامل بذر، ساقه، غلاف و دیگر اجزاء، دارای خواص دارویی بی‌نظیری است. این گیاه خوراکی می‌تواند در درمان بیماری‌ها و بهبود وضعیت سلامت عمومی بیماران مؤثر باشد.

برگزیده همایش ملی گرد و غبار با رویکرد سلامت محور ادامه داد: با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد گیاهان مذکور، توجه به این منابع طبیعی به‌عنوان راهکارهایی نوآورانه در مبارزه با پدیده‌های زیست‌محیطی و بهبود سلامت جامعه مطرح می‌شود. 

حمیده خواجه افزود: کارشناسان بر این باورند که آگاهی‌بخشی عمومی و حمایت از کشت و استفاده از این گیاهان می‌تواند تأثیرات مثبت قابل توجهی بر کاهش ریزگردها و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی داشته باشد.

>>گردوغبار سیستان و بحران تنفسی

طوفان‌های گردوخاک سیستان به یک قاتل خاموش تبدیل شده‌اند. ذرات ریز PM2.5 و PM10 که گاهی 20 برابر حد مجاز جهانی(WHO) است، ریه‌های ساکنان پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز را هدف گرفته‌اند. بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، بیش از 70 درصد مراجعه‌کنندگان به بیمارستان‌های منطقه در روزهای طوفان، از علائمی مانند تنگی نفس، سرفه‌های مزمن و عفونت‌های ریوی رنج می‌برند. پزشکان هشدار می‌دهند حتی استفاده از ماسک‌های معمولی نیز در برابر این ذرات سمی کارآمد نیست و تنها ماسک‌های N95 تا حدی محافظت می‌کند.  

کودکان سیستانی با چشمانی قرمز و ریه‌هایی ضعیف بزرگ می‌شوند. بررسی‌های سازمان بهداشت جهانی در سال 2023 نشان می‌دهد شیوع آسم در کودکان زیر 10 سال منطقه، 3 برابر میانگین ملی است. مدارس تعطیل می‌شوند، اما خانه‌ها نیز پناهگاه امنی نیستند؛ گردوغبار از درز پنجره‌های فرسوده به داخل نفوذ می‌کند. 

>>بیماری‌های قلبی؛ پیامد پنهان آلودگی هوا

گردوغبار سیستان تنها ریه‌ها را هدف نمی‌گیرد. ذرات معلق وارد جریان خون می‌شوند و التهاب رگ‌ها را تشدید می‌کنند. آمار انجمن قلب ایران حاکی از آن است که در یک سال گذشته، موارد سکته قلبی در شهرستان‌های هامون و نیمروز طی روزهای طوفان، 40 درصد افزایش یافته است. بیماران مبتلا به فشارخون و دیابت نیز با تشدید علائم مواجهند، اما بسیاری به دلیل محرومیت منطقه، به دارو و تجهیزات پزشکی دسترسی ندارند.  

پیامدهای روانی این بحران کمتر از آسیب‌های جسمی نیست. مطالعات نشان می‌دهد شیوع افسردگی و اضطراب در میان ساکنان مناطق درگیر، به شدت افزایش یافته است. مردم هراس از آینده، احساس تنهایی و بی‌پناهی را توصیف می‌کنند. زهرا، معلم 32 ساله در هیرمند می‌گوید: «همه‌چیز خاکی است؛ غذایمان، خوابمان و حتی رویاهایمان. انگار داریم زنده به گور می‌شویم.»  

انتهای پیام/

4 ماه پیش

دسته‌بندی‌ها