به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بیست‌و‌چهارم مهرماه، روز جهانی عصای سفید نامگذاری شده است. این روز فرصتی است تا به چالش‌ها و نیازهای افراد دارای معلولیت بینایی توجه بیشتری شود. احترام به حقوق این افراد و فراهم آوردن شرایط مناسب برای استقلال و حضور فعال آنها در جامعه از جمله مهم‌ترین مسائلی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در این راستا، مناسب‌سازی فضاهای شهری و عمومی نقش کلیدی در بهبود کیفیت زندگی افراد نابینا دارد.
>>ضرورت مناسب‌سازی فضاهای شهری
مناسب‌سازی فضاهای شهری برای افراد دارای معلولیت بینایی، به معنای ایجاد شرایطی است که آنها بتوانند با کمترین مشکل در شهر حرکت کرده و از امکانات عمومی بهره‌مند شوند. برخی از مهم‌ترین چالش‌ها شامل کمبود علائم لمسی، ناهمواری معابر، نبود علائم صوتی در تقاطع‌ها و کمبود سامانه‌های هوشمند راهنما است. با وجود اقدامات اخیر در بهبود شرایط، همچنان فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم.
>>اقدامات جهانی و ملی در راستای مناسب‌سازی
در بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا، نصب خطوط برجسته (تاکتایل) در پیاده‌روها، علائم صوتی در تقاطع‌ها و اپلیکیشن‌های هوشمند راهنمایی برای افراد نابینا، رایج شده است. در کشور ما نیز پروژه‌هایی برای مناسب‌سازی فضاهای عمومی به اجرا در آمده، به‌ویژه در شهر تهران. برخی خیابان‌ها و ایستگاه‌های مترو به علائم تاکتایل و رمپ‌های مخصوص افراد نابینا مجهز شده‌اند و اقداماتی برای دسترسی آسان‌تر به مراکز عمومی در حال انجام است.
>>پیشنهادات برای بهبود شرایط
برای دستیابی به شهری فراگیر، باید اقدامات بیشتری در سطح سیاست‌گذاری و اجرا صورت گیرد. از جمله:
گسترش علائم لمسی و صوتی: ایجاد خطوط برجسته و علائم هشداردهنده در تمامی معابر شهری و تقاطع‌ها.
نصب سامانه‌های هوشمند صوتی: استفاده از سامانه‌های صوتی در تقاطع‌ها و ایستگاه‌های حمل‌ونقل عمومی برای افزایش ایمنی و دسترسی.
آموزش کارکنان شهری: برگزاری دوره‌های آموزشی برای آگاهی‌بخشی به مسئولان درباره نیازهای افراد دارای معلولیت.
تشویق توسعه فناوری‌های نوین: استفاده از اپلیکیشن‌های هوشمند برای تسهیل حرکت افراد نابینا.
>>توانمندسازی و تلفیق اجتماعی افراد نابینا
سازمان بهزیستی کشور در روز جهانی عصای سفید، رویکرد توانمندسازی و تلفیق اجتماعی افراد نابینا را در اولویت قرار داده است. این رویکرد با هدف آگاه‌سازی جامعه نسبت به توانمندی‌ها و نیازهای این افراد و ایجاد فرصت‌های برابر طراحی شده است. افراد نابینا با استفاده از عصای سفید و بهره‌گیری از توانمندی‌های خود، می‌توانند نقش مهمی در توسعه اجتماعی و فردی ایفا کنند.
>>اقدامات سازمان بهزیستی برای توانمندسازی
سازمان بهزیستی با تمرکز بر تشخیص به‌موقع و مداخله بهنگام، محدودیت‌های این افراد را به حداقل می‌رساند. به‌روز‌رسانی دانش کمیسیون‌های پزشکی و ارائه خدمات توانبخشی شامل پرورش مهارت‌های حسی و حرکتی، آموزش استفاده از فناوری‌های نوین و تجهیزات کمک توانبخشی، از جمله اقدامات این سازمان است.
>>فناوری و استقلال افراد نابینا
دسترسی به فناوری‌های روز دنیا، شامل نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای کمک آموزشی، نقشی کلیدی در استقلال افراد نابینا دارد. تحقق این رویکرد نیازمند همکاری همه دستگاه‌ها در راستای قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت است.
>>برنامه‌های آموزشی و توانبخشی
فاطمه عباسی؛ معاون توانبخشی سازمان بهزیستی با اشاره به پوشش 85 درصدی برنامه غربالگری بینایی در کشور، گفت که تاکنون بیش از 58 میلیون کودک غربالگری شده‌اند و از این میان، 396 هزار کودک مبتلا به تنبلی چشم برای دریافت خدمات درمانی ارجاع شده‌اند.
>>اجرای قانون جامع حمایت از حقوق معلولان
تصویب قانون جامع حمایت از حقوق معلولان گامی مهم در رعایت حقوق افراد دارای معلولیت است. اسماعیل برقی؛ معاون توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی بر اجرای صحیح این قانون و ارائه خدمات آموزشی، پرورشی و توانبخشی به دانش‌آموزان نابینا تأکید کرد. او از تهیه 25 هزار جلد کتاب بریل برای سال تحصیلی آینده خبر داد.
>>نقش آموزش و پرورش استثنایی
برقی کودکان استثنایی را جزء جدانشدنی از سیستم آموزش و پرورش دانسته و از اقدامات سازمان بهزیستی در زمینه مشاوره، غربالگری و پیشگیری از آسیب‌ها قدردانی کرد. هم‌اکنون حدود 80 هزار دانش‌آموز در مدارس ویژه استثنایی تحصیل می‌کنند که 3 هزار نفر آنها دارای آسیب بینایی هستند.
>>اهمیت همکاری و هم‌افزایی
برقی بر ضرورت همکاری میان دستگاه‌های مختلف تأکید کرد و گفت: «با هماهنگی مناسب، می‌توانیم به شعار جامعه خوب؛ رعایت حقوق، شهر خوب؛ مناسب‌سازی، و آموزش و پرورش خوب؛ فرصت برابر جامه عمل بپوشانیم.»
>>آمار و چالش‌های نابینایان در ایران
براساس آمار، 240 هزار و 219 نفر از افراد نابینا و کم‌بینا تحت پوشش سازمان بهزیستی هستند. با وجود پیشرفت‌ها، نابینایان همچنان با چالش‌های متعددی روبرو هستند، از جمله اجرای ناکامل قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت.
>>انتظارات از مسئولان
نابینایان و کم‌بینایان نیازی به ترحم ندارند، بلکه انتظار می‌رود مسئولان در رده‌های مختلف به وظایف قانونی خود عمل کنند و محیطی مناسب برای حضور آنها فراهم آورند.
انتهای پیام/