به گزارش سرویس بارداری و زایمان پایگاه خبری ساعدنیوز، ناباروری یکی از چالش‌های رایج زوجین در سراسر جهان است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات هورمونی یا تخمک‌گذاری رخ دهد. آمپول اچ سی جی (HCG) یا گنادوتروپین جفتی انسانی یکی از روش‌های موثر در درمان ناباروری است که با تحریک تخمک‌گذاری و حمایت از بارداری، شانس باروری را افزایش می‌دهد. در این مقاله، با استفاده از منابع علمی معتبر، به بررسی نقش HCG در بارداری، نحوه استفاده، زمان‌بندی تزریق، عوارض احتمالی و نکات کلیدی برای موفقیت این روش می‌پردازیم.
آمپول اچ سی جی (HCG) چیست؟
هورمون اچ سی جی (Human Chorionic Gonadotropin) به‌طور طبیعی توسط جفت در دوران بارداری تولید می‌شود و نقش مهمی در حفظ بارداری و تولید پروژسترون دارد. این هورمون در درمان‌های کمک‌باروری مانند IVF (لقاح آزمایشگاهی) و IUI (تلقیح داخل رحمی) برای تحریک تخمک‌گذاری و آزادسازی تخمک‌های بالغ استفاده می‌شود. آمپول HCG با تقلید از هورمون لوتئینیزه کننده (LH) عمل کرده و باعث می‌شود فولیکول‌های تخمدان تخمک‌های رسیده را آزاد کنند.
class="r-img-ratio">>
کاربردهای آمپول اچ سی جی در بارداری
تحریک تخمک‌گذاری: آمپول HCG برای زنانی که به دلیل اختلالات هورمونی یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) دچار مشکل در تخمک‌گذاری هستند، تجویز می‌شود. این آمپول معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از تزریق باعث آزادسازی تخمک می‌شود.
حمایت از لانه‌گزینی: HCG با افزایش تولید پروژسترون، به حفظ بارداری در مراحل اولیه کمک می‌کند.
درمان ناباروری مردان: در مردان، HCG با تحریک تولید تستوسترون و افزایش تعداد اسپرم، به درمان ناباروری ناشی از کمبود اسپرم کمک می‌کند.
افزایش شانس چندقلوزایی: استفاده از HCG ممکن است احتمال بارداری چندقلویی را افزایش دهد، اما این موضوع نیازمند نظارت دقیق پزشکی است
زمان مناسب تزریق آمپول اچ سی جی
زمان‌بندی تزریق HCG برای موفقیت در بارداری بسیار مهم است. معمولاً پزشک با انجام سونوگرافی و بررسی رشد فولیکول‌ها، بهترین زمان تزریق را تعیین می‌کند. تزریق اغلب در روزهای 12 تا 14 سیکل قاعدگی انجام می‌شود، زمانی که فولیکول‌ها به اندازه مناسب (18-20 میلی‌متر) رسیده باشند. تخمک‌گذاری معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از تزریق رخ می‌دهد، و به زوجین توصیه می‌شود در این بازه زمانی نزدیکی داشته باشند یا از روش‌های کمک‌باروری مانند IUI استفاده کنند.
class="r-img-ratio">>
نحوه تزریق آمپول اچ سی جی
آمپول HCG به‌صورت عضلانی یا زیرجلدی تزریق می‌شود. دوز معمول برای تحریک تخمک‌گذاری بین 5000 تا 10000 واحد است. تزریق باید تحت نظر پزشک یا پرستار انجام شود، اما در صورت آموزش صحیح، بیمار می‌تواند آن را در خانه انجام دهد. محل مناسب تزریق معمولاً عضله بازو یا ران است. برای اطمینان از اثربخشی، آمپول باید در دمای مناسب (معمولاً یخچال) نگهداری شود.
class="r-img-ratio">>
شانس بارداری با آمپول اچ سی جی
میزان موفقیت بارداری با HCG به عوامل مختلفی مانند سن، سلامت عمومی، و علت ناباروری بستگی دارد. مطالعات نشان داده‌اند که تزریق HCG قبل از انتقال جنین در IVF می‌تواند نرخ لانه‌گزینی و بارداری را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد. با این حال، موفقیت تضمین‌شده نیست و ممکن است به عوامل زیر بستگی داشته باشد:
سلامت تخمک و اسپرم: کیفیت تخمک و اسپرم نقش کلیدی در لقاح موفق دارد.
زمان‌بندی دقیق: تزریق در زمان مناسب و نزدیکی در بازه 24 تا 48 ساعت پس از تزریق شانس موفقیت را افزایش می‌دهد.
شرایط پزشکی: بیماری‌هایی مانند PCOS یا مشکلات هورمونی می‌توانند بر نتیجه تأثیر بگذارند.
عوارض احتمالی آمپول اچ سی جی
اگرچه HCG در درمان ناباروری موثر است، اما ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد:
سندرم تحریک بیش‌ازحد تخمدان (OHSS): این عارضه می‌تواند باعث تورم، درد شکمی و نفخ شود.
علائم شبه‌بارداری: حساسیت سینه‌ها، تهوع، خستگی و نوسانات خلقی ممکن است به دلیل تزریق HCG ایجاد شوند و با علائم بارداری واقعی اشتباه گرفته شوند.
عوارض موضعی: درد، کبودی یا التهاب در محل تزریق.
خطر چندقلوزایی: احتمال بارداری چندقلویی با HCG افزایش می‌یابد که می‌تواند خطرات پزشکی را به همراه داشته باشد.
نکات مهم برای افزایش شانس موفقیت
مشاوره با پزشک متخصص: تزریق HCG باید تحت نظارت پزشک انجام شود تا دوز و زمان‌بندی مناسب تعیین گردد.
رعایت سبک زندگی سالم: تغذیه متعادل، ورزش منظم و کاهش استرس می‌توانند شانس بارداری را بهبود بخشند.
آزمایش‌های منظم: آزمایش خون برای بررسی سطح HCG و سونوگرافی برای پایش فولیکول‌ها ضروری است.
صبر و پیگیری: ممکن است چندین چرخه درمانی لازم باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود
موارد منع مصرف آمپول اچ سی جی
استفاده از HCG در برخی شرایط ممنوع است، از جمله:
بارداری تأییدشده (به دلیل خطر آسیب به جنین).
سرطان‌های وابسته به هورمون (مانند سرطان سینه، تخمدان یا پروستات).
بیماری‌های تیروئید، کلیوی یا قلبی بدون کنترل.
حساسیت به HCG یا اجزای آن.
جمع‌بندی
آمپول اچ سی جی (HCG) یکی از ابزارهای موثر در درمان ناباروری است که با تحریک تخمک‌گذاری و حمایت از بارداری، شانس باروری را افزایش می‌دهد. با این حال، استفاده از این روش نیازمند نظارت دقیق پزشکی، رعایت زمان‌بندی مناسب و توجه به عوارض احتمالی است. اگر قصد استفاده از این روش را دارید، حتماً با پزشک متخصص زنان یا ناباروری مشورت کنید تا بهترین نتیجه را کسب کنید.