«یکی از بدبختی‌های سیاست این است که قلمرو فلسفه را رها کرده و بیش از حد به یک کتاب دستورالعمل صرفاً اقتصادی تبدیل شده است. مساله این نیست که اقتصاد اهمیت ندارد، اما انسان باید در مقطعی این سوالات را از خود بپرسد: بشریت به کجا می‌رود؟ آینده چیست؟ مسئولیت ما در برابر زندگی چیست؟»
به گزارش ایرنا، این عبارت‌ها از جمله اظهارنظرهای «خوسه پپه موخیکا» رئیس‌جمهوری پیشین اروگوئه (۲۰۱۰- ۲۰۱۵) است که ساعاتی پیش در سن ۸۹ سالگی و پس از تحمل یک دوره بیماری درگذشت.
وی که به عنوان «فقیرترین رئیس‌جمهوری جهان» و «فیلسوف رئیس‌جمهور» شناخته میشد، در ۲۰ می ۱۹۳۵ در مونته ویدئو، اروگوئه به دنیا آمد و از دوران جوانی شاهد نابرابری‌هایی بود که کشورش را تحت تاثیر قرار می‌داد و همین امر باعث شد تا وارد فعالیت‌های سیاسی شود.
او در دهه ۱۹۶۰ با پیوستن به «جنبش آزادیبخش ملی توپاماروس» (MLN-T)، یک سازمان چریکی که مخالف دیکتاتوری و سرکوب در اروگوئه بود، به شهرت رسید. او در طول مدت حضورش در گروه توپاماروس، در عملیات‌های مسلحانه مختلفی شرکت کرد که منجر به دستگیری‌های متعدد و نزدیک به ۱۵ سال زندان شد که بسیاری از آن‌ها در شرایط سخت از جمله دوره‌های طولانی انفرادی سپری شد.
موخیکا همواره در توصیف آن سال‌های حبس و رنج می‌گفت: پس از مجازات اعدام، تنهایی یکی از سخت‌ترین مجازات‌هاست.
پس از احیای دموکراسی در اروگوئه در سال ۱۹۸۵، موخیکا سلاح خود را برای پیوستن به عرصه رسمی سیاست زمین گذاشت.
او در سال ۱۹۹۴ به عنوان نماینده کنگره، در سال ۱۹۹۹ به عنوان سناتور و سرانجام در سال ۲۰۰۹ به عنوان رئیس‌جمهوری اروگوئه انتخاب شد؛ سمتی که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ در اختیار داشت.
موخیکا به عنوان رئیس‌جمهوری، سیاست های مترقی را اجرا کرد که اروگوئه را در عرصه بین‌المللی مطرح کرد اما آنچه واقعاً او را متمایز می‌کرد، سبک زندگی سختگیرانه، ریاضتی و پرهیز از تجملات قدرت بود.
موخیکا در زمان ریاست جمهوری از نقل مکان به اقامتگاه ریاست جمهوری اجتناب کرد و به زندگی در مزرعه ساده خود در حومه مونته ویدئو ادامه داد؛ با فولکس واگن بیتل قدیمی خود رانندگی می‌کرد و بیشتر حقوق ریاست جمهوری خود را به امور خیریه اهدا می‌کرد.
اروگوئه در دوران ریاست جمهوری وی، میانگین رشد اقتصادی ۵.۴ درصدی سالانه را تجربه کرد که با کاهش قابل توجه فقر و بیکاری پایین همراه بود.
پپه موخیکا در دوره ریاست جمهوری خود و پس از آن، به عنوان یک چهره برجسته در سیاست اروگوئه، از آمریکای لاتین متحد و یکپارچه دفاع کرد. موخیکا در طول سال‌های ریاست‌جمهوری خود، روندی را در عرصه سیاست خارجی اتخاذ کرد که نشان‌دهنده پراگماتیسم و دور شدن از مواضع افراطی ایدئولوژیک بود.
موخیکا در سطح منطقه‌ای، همزمان با اشتراک ارزش‌های چپ‌های آمریکای لاتین، تمایل خود را با مدل همگرایی و توسعه که توسط «لولا داسیلوا» در برزیل ترویج شد، ابراز کرد. او مدافع خستگی‌ناپذیر همگرایی آمریکای لاتین بود و همواره تاکید می‌کرد که در مواجهه با جهانی به طور فزاینده نامطمئن، که نابرابری‌های عمیق شاخصه آن است، تنها یک آمریکای لاتین متحد می‌تواند صدای خود را به گوش مردم برساند و از منافع شهروندانش محافظت کند.
موخیکا با وجود اینکه رئیس‌جمهوری کشور کوچکی مانند اروگوئه بود، توانست توجه بین‌المللی را به دلیل اصالت ذاتی که از آن برخوردار بود، به خود جلب کند که با تصویر بسیاری از رهبران جهان در تضاد بود.
وی در طول دوره مسئولیت خود به دلیل شعارهایش در مورد برابری و مبارزه با مصرف‌گرایی بارها مورد تحسین قرار گرفت و سخنرانی او در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۳ نقطه عطفی بود. موخیکا در آن سخنرانی به طور آشکار از مدل اقتصادی جهانی، مصرف‌گرایی بیش از حد و بی توجهی به محیط زیست انتقاد کرد.
موخیکا در آخرین مصاحبه خود با نیویورک تایمز گفت: فقط یک زندگی وجود دارد و می‌گذرد. ما باید به زندگی معنا بدهیم. ما باید برای خوشبختی انسان بجنگیم و نه فقط برای ثروت.
