به گزارش خبرنگار ایرنا، علی ربیعی عصر سه‌شنبه در همایش علوم انسانی و هویت ایرانیان در دانشگاه شیراز، اظهار کرد: نحوه مشارکت انجمن‌های علمی مختلف در کمیسیون مشابه خود، در حال طراحی است.
او افزود: علوم انسانی بویژه علوم اجتماعی در دهه‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و از سوی دیگر، بی‌توجهی به یافته‌های علوم انسانی و اجتماعی و شنیده نشدن صدای آنها بن‌بست‌های بسیاری را ایجاد خواهد کرد؛ جامعه ما امروز در دام مسیرهای طی شده بسیاری قرار گرفته و بخش بزرگی از آن ناشی از توجه نکردن به یافته‌های علوم انسانی است.
مشاور اجتماعی رئیس جمهور با بیان اینکه حل بسیاری از مسائل، دشوار، هزینه‌بر و زمان‌بر است، ادامه داد: امروز از ناترازی در عرصه‌های مختلف سخن گفته شده اما از ناترازی در سرمایه اجتماعی و به هم خوردن کارکرد نهادهای اجتماعی سخنی گفته نمی‌شود؛ یکی از ناترازی‌هایی که همین امروز در ایران با آن مواجه هستیم، ناترازی در ارزش‌های رسمی و ارزش‌های جاری در میان مردم است.
ربیعی اضافه کرد: سیاست‌های تولید شده ناشی از ارزش‌های رسمی با ارزش های جاری در میان مردم تعارض آمیز شده است؛ اینها مسائل مهمی هستند که علوم انسانی باید به آنها پاسخ دهد.
یکی از ناترازی‌هایی که همین امروز در ایران با آن مواجه هستیم، ناترازی در ارزش‌های رسمی و ارزش‌های جاری در میان مردم است.
او گفت: بخشی از الزامات این پاسخگویی نیازمند اصلاح درون ساختاری است و بخش دیگر به این مساله بر می‌گردد که علوم انسانی یا در مرحله ترجمه و ترویج علم ایستاده یا فراتر رفته و به شالوده شکنی رسیده است.
ربیعی افزود: علوم انسانی در این حالت دوگانه نمی‌تواند خود را در مسائل دخیل کند و همین مساله سبب شده که ساخت قدرت به این علوم، بی‌اعتنا شود.
مشاور علمی رئیس جمهور با بیان اینکه پویش‌های نظری علوم اجتماعی کمتر معطوف به حل مساله بوده، اظهار کرد: امروز، «دیگری ساختن دولت از ساحت علم» رخ داده در حالی که هنر علوم انسانی این است که همراه با نقد، راهگشا، آینده نگر و حل کننده مسائل کشور باشد.
او تاکید کرد: باید تلاش کنیم که علوم انسانی از محافظه کاری و ترجمه فاصله بگیرد و دیدگاه های علوم انسانی و اجتماعی در سیاستگذاری جاری شود.
ربیعی اظهار کرد: همایش علوم انسانی و هویت ایرانیان که با حضور پژوهشگرانی از سراسر کشور در دانشگاه شیراز برگزار شده، باید معطوف به سیاستگذاری شود.
مشاور اجتماعی رئیس جمهور اظهار کرد: هویت از این نظر دارای اهمیت است که علاوه بر مسائل فرهنگی و تمدنی، ناخودآگاه در عرصه سیاسی و با تمامیت ارضی نیز در ارتباط است و علوم انسانی نیز جایگاه مهمی در حیات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارد؛ هر چند با این حال این جایگاه به درستی درک نشده است.
او عنوان کرد: هویت ایرانیان، امروز با چهار نوع عنصر هویت‌ساز ملی، دینی، مدرن، قومی مواجه است و اگر نسل‌های جدید نتوانند در هر یک از این ابعاد، دیگری‌ها را تشخیص دهند، در آینده‌ای نه چندان دور با هویتی مخدوشی روبرو خواهیم بود.
ربیعی اضافه کرد: نسل های جدید آنچنان در معرض برساخت های دیگری هستند که اگر تولیدات محتوایی و بحث‌های عمیق جداکننده هویت ایرانی از دیگری نباشد، قطعا با بحران هویت مواجه خواهیم بود.
گفتمان‌های هویتی ایرانی بسیار سیاست‌زده و شعار زده شده و علوم انسانی باید کمک کند تا از این نوع شعارها فاصله بگیریم هویت ایرانی به شکلی پویا و نو با علوم انسانی پیوند بخورد.
مشاور اجتماعی رئیس جمهور با بیان اینکه در هویت بین تمدنی و بین قومی نیازمند کمک گرفتن از علوم انسانی هستیم، گفت: اگر نتوانیم یافته‌های علمی و نهضت ترجمه را با تجربه زیسته ایرانی تلفیق کنیم، کمکی به هویت ایرانی نخواهد کرد.
او اظهار کرد: هویت یک دارایی ثابت نیست بلکه سرمایه‌ای مستمر و در حال شکل گیری است و بازتعریف هویت در دنیای متلاطم امروز، بدون تجربه زیسته ایرانی ممکن نیست؛ در زمان حاضر گفتمان‌های هویتی ایرانی بسیار سیاست‌زده و شعار زده شده و علوم انسانی باید کمک کند تا از این نوع شعارها فاصله بگیریم هویت ایرانی به شکلی پویا و نو با علوم انسانی پیوند بخورد.
صیانت از عناصر هویتی و تعامل هوشمندانه با جریان‌های فکری جهان ضرورتی راهبردی است
رئیس دانشگاه شیراز نیز در افتتاحیه این همایش علمی گفت: حضور اندیشمندان و پژوهشگران برجسته در این رویداد علمی نتنها نشانه اهتمام روز افزون جامعه دانشگاهی به مسائل بنیادین و سرنوشت ساز کشور است بلکه گواهی بر جایگاه ممتاز علوم انسانی در تعیین مسیر آینده فرهنگی و اجتماعی ملت ایران است.
علیرضا افشاری‌فر با بیان اینکه این همایش بستری برای تضارب آرای عمیق و تبادل اندیشه پژوهشگران علوم انسانی است، اظهار کرد: موضوع هویت نه تنها مساله‌ای نظری نیست بلکه بلکه ضرورتی تاریخی، فرهنگی و تمدنی است.
او ادامه داد: هویت، آیینه تمام نمای گذشته، حال و آینده هر ملت و گنجینه‌ای از میراث فرهنگی، تاریخی و معنوی است که ما را به خودشناسی و درک موقعیتمان در جهان امروز و فردا فرا می‌خواند.
افشاری‌فر اظهار کرد: در جهانی که مرزهای فرهنگی به سرعت در حال دگرگونی است، صیانت از عناصر اصیل هویتی و در عین حال تعامل هوشمندانه با جریان‌های فکری و تمدنی جهان ضرورتی راهبردی است
رئیس دانشگاه شیراز گفت: دانشگاه به عنوان نهاد محوری تولید فکر و تحلیل باید در پاسخگویی به پرسش‌های بنیادین در باب هویت ملی پیشتاز باشد و در این مسیر علوم انسانی نقش بی دیلی دارد چرا که نتنها در فهم و تبیین هویت فردی و جمعی، بلکه در هدایت افکار عمومی شکل‌دهی به گفتمان‌های ملی موثرند.
افشاری‌فر افزود: بررسی ظرفیت‌های آموزشی، پژوهشی و گفتمان ساز علوم انسانی در باز تعریف هویت ایرانی و ارزیابی توان این علوم در تعامل مؤثر با نهادهای فرهنگساز کشور از جمله آموزش و پرورش، رسانه ملی و فضای مجازی و در نهایت ایجاد فضای گفت و گوی آزاد و علمی برای رسیدن به راهکارهایی عملی در تثبیت وتعالی هویت ملی ایرانیان از اهداف این همایش علمی است.
به گفته شکرالله خاکرند، دبیر همایش بین‌المللی علوم انسانی و هویت ایرانیان، نخستین دوره این همایش دوسالانه در سال ۱۴۰۲ برگزار شد و در این دوره نیز ۲۳۴ چکیده و ۱۲۴ مقاله به همایش ارسال شد که از این شمار ۹۶ مقاله پذیرش و قرار است ۳۱ مقاله منتخب، طی ۲ روز در ۹ پنل تخصصی ارائه شود.
