به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، ارائه خدمات معطوف به نشانی شهروندان، نیاز به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های مرجع دارد و ضرورت و اهمیت نهفته در آن باعث شده این مسئله از سال ها قبل در دستور کار دستگاههای اجرایی و دولتی قرار بگیرد.
چرا پروژه جینف اهمیت دارد؟
پروژه جینف را می‌توان کلید تحقق دولت الکترونیک دانست؛ سامانه‌ای که تکمیل آن به معنای هویت‌بخشی به مکان‌های کشور است. اهمیت این پروژه باعث شد در بازدید سرزده رئیس جمهور دولت چهاردهم از وزارت ارتباطات و حضور در جلسه معاونان این وزارتخانه، بر تسریع فرایند اجرا و بهره‌برداری آن تاکید شود.
دو رکن کلیدی و اساسی دولت الکترونیک کد ملی و کدپستی است که تنها با تحقق پروژه جینف ممکن می‌شود. ایجاد مدیریت یکپارچه داده‌ها در کشور یکی دیگر از دلایل اهمیت تکمیل این پروژه است و مهم‌تر از آن، جینف مانعی محکم برای مقابله با فساد، رانت و سوءاستفاده‌های سیستمی است.
چالش‌های پروژه جینف
این پروژه اما بدون چالش نیست و بر سر راه تحقق آن مشکلاتی وجود دارد که باید رفع شود. نخستین مسئله کاری دستگاههای مختلف در تهیه نقشه ها است. نیاز به هماهنگ سازی نقشه‌های موجود و لزوم به روزرسانی مداوم اطلاعات با توجه به تغییرات مستمر زمین و املاک نیز از دیگر موانع موجود بر سر راه این پروژه مهم است.
مسعود پزشکیان در جلسه‌ای که با حضور معاونان وزیر ارتباطات تشکیل شد به چند مسئله مهم اشاره کرد که دستیابی به نظامی که با یک کلیک بتوان به تمام اطلاعات مورد نیاز دسترسی داشت از مهم‌ترین آن‌ها بود. رئیس جمهور در این جلسه به استفاده از ظرفیتهای مردمی در پیشبرد طرح و برخورد با دستگاههایی که در ارائه اطلاعات طرح جینف همکاری نمی‌کنند نیز تاکید کرد.
پروژه جینف اخیرا پیشرفت‌های زیرساختی خوبی داشته که از میان آن می‌توان به آغاز همکاری با قوه قضائیه و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، اشتراک گذاری داده های مکانی میان دستگاههای مختلف و راه اندازی نمونه آزمایشی طرح در استان قزوین اشاره کرد.
پروژه جینف از کجا آغاز شد؟
از مولفه‌های حیاتی برای ارائه خدمات معطوف به نشانی شهروندان، ارائه اطلاعات مربوط به مکان‌ها و سرویس‌های مکان‌محور است. لازمه ارائه خدمات در بخش سرویس‌های مکان‌محور این است که اطلاعات همه اماکن کشور فارغ از جغرافیای سیاسی و نوع کاربری که دارند (در شهر یا روستا باشند؛ اداری، تجاری یا مسکونی باشند) در یک بانک اطلاعاتی جمع‌آوری شود و به صورت برخط در اختیار تمامی دستگاه‌ها و مردم قرار بگیرد تا بتوانند در لحظه سرویس‌های مرتبط با مکان را داشته باشند.
شرکت ملی پست از سال ۱۳۷۶ با ابلاغ قانون «الزام اختصاص شماره ملی و کدپستی به همه اتباع ایرانی» جمع‌آوری اطلاعات مکانی کشور را آغاز کرد.
در نهایت در سال ۱۳۹۴ با اضافه‌شدن اطلاعات مکان مرجع و تعریف پروژه‌ای جدید تحت عنوان «نظام ملی نشانی گذاری مکان محور کشور» به عنوان پروژه اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی در دستور کار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت که در نتیجه آن علاوه بر اطلاعات توصیفی مکان‌ها، اطلاعات هندسی نیز به پایگاه داده کدپستی اضافه شد.
برای یافتن هر نشانی، ۲ روش وجود دارد. یک راه استفاده از اطلاعات توصیفی نشانی مانند خیابان، کوچه، پلاک، طبقه و جستجو بر اساس نشانه‌های فیزیکی نشانی است و روش دیگری مبتنی بر فناوری های مکان مرجع و لوکیشن در سیستم‌های الکترونیک از جمله گوشی‌های تلفن همراه است.
عملیات ژئوکدینگ در حال انجام است
اکنون هر دو نوع این اطلاعات در پایگاه داده پروژه ملی جینف جمع‌آوری شده است. در این پایگاه در حوزه شهری، ۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کد پستی ۱۰ رقمی به مکان‌های شهری تخصیص داده شده و عملیات ژئوکدینگ در تمامی شهرهای کشور انجام گرفته است.
حدود ۱۵ میلیون و ۸۰۰ هزار مکان داریم که تمامی این مکان‌ها دارای کدپستی ۱۰ رقمی هستند؛ اتصال اطلاعات توصیفی روستایی به اطلاعات هندسی، از ابتدای سال جاری در دستور کار قرار گرفته و در حال اقدام است.
تاکنون مکان‌های بیش از ۲ هزار روستای کشور ژئوکد شده است (طرح داده کردن آدرسی را بر روی یه نقشه را ژئوکد یا کد کردن جغرافیایی) و پیش‌بینی این است که تا پایان شهریور سال آینده پروژه ژئوکدینگ روستاهای بالای ۲۰ خانوار روستایی به انجام برسد.
در کشور حدود ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار وجود دارد که اگر آبادی‌ها و نقاط بین‌راهی را به آن اضافه کنیم؛ تقریباً به عدد ۹۸ هزار و ۵۰۰ روستا، آبادی و مکان بین‌راهی در سطح کشور می‌رسد.
چرا پروژه جینف در روستاها با کندی مواجه است؟
یکی از دلایل کند بودن پروژه جینف در حوزه مکانی سازی اطلاعات روستایی این است که به نقشه‌های پارسل‌بندی (بخش‌بندی شده) همه نقاط روستایی نیاز است که دسترسی به آن‌ها نیاز به همکاری سازمان‌هایی مانند سازمان نقشه‌برداری، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور دارد.
اهمیت پروژه‌جی‌نف در تحقق دولت الکترونیک
در شهریور ۱۴۰۱ قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی توسط مجلس به تصویب رسید؛ طبق این قانون ۲۷ پایگاه داده در کشور به عنوان پایگاه‌های داده ملی معرفی شدند که پایه و اساس تحقق دولت الکترونیک خواهند بود.
اتصال این پایگاه‌ها به یکدیگر و بهره‌برداری سایر دستگاه‌ها از آن، موجب ارایه و تکمیل خدمات الکترونیکی و هوشمند دولت خواهد شد که یکی از ملزومات تحقق این هدف، اتصال شماره ملی به کدپستی است.
برای هر یک از مکان‌های کشور نیز کدپستی ۱۰ رقمی درنظر گرفته شده و از اتصال شماره ملی و کدپستی می‌توان شاهد تحولی جدید در سیستم‌های اطلاعاتی کشور برای ارتقاء خدمات عمومی دولت الکترونیکی در آینده نزدیک بود.
