به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین آب‌های جوی از بخش های تازه تاسیس در ذیل وزارت نیرو به شمار می رود که به منظور ارتقای بهره برداری و استفاده هرچه بیشتر از منابع آب جوی از طریق فراهم نمودن زیرساخت های لازم با استفاده از فناوری های نوین تاسیس شده است.
بر اساس وظایفی که در اساسنامه این سازمان قید شده، این موسسه فناوری های نوین شامل همه فناوری هایی است که در زمین، دریا، هوا و فضا می‌تواند موجب ارتقای بهره‌برداری و استفاده هر چه بیشتر از منابع آب جوی شود و در این مسیر می‌بایست از ظرفیت‌های بخش غیردولتی و شرکت های دانش بنیان، دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری بهره بگیرد.
در نگاه عمومی، اعمال سیاست های مرتبط با تعدیل وضع آب و هوا و بارورسازی ابرها برای استفاده هر چه بیشتر از منابع آب جوی راهبرد اصلی این سازمان است.
درباره اقدامات صورت گرفته از سوی این سازمان در سه سال گذشته با محمدمهدی جوادیان زاده رئیس سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین جوی به گفت‌وگو نشستیم.
وی در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرنگار اقتصادی ایرنا به تشریح فعالیت های این سازمان تازه تاسیس پرداخت و در خصوص ماموریت های آن گفت: ماموریت سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی در حوزه آب های جوی یا منابع آب های جوی است.
جوادیان زاده بارورسازی ابرها را رویکرد اصلی این سازمان دانست و گفت: بحث باروری ابرها در جهان از سال ۱۹۴۶ میلادی که برای نخستین بار آزمایش هایی توسط آقای وین سنت شیفرو اروینگ لانگمویر در آزمایشگاه شرکت جنرال الکتریک آمریکا انجام داد، مطرح شد؛ او نتیجه بررسی های خود را تحت یک مقاله به ثبت رساند.
وی با بیان اینکه در ایران نیز از سال ۱۳۴۶ برای نخستین بار دولت از دولت آمریکا درخواست می کند که بارورسازی ابرها در ایران نیز انجام شود، افزود: یکسال بعد در قانون ملی شدن آب، وزارت آب و برق موظف می شود از روش های مختلف به تامین آب بپردازد که یکی از روش ها بارورسازی ابرها است.
وی به اجرای یک پروژه در زمینه بارور سازی ابرها در ایران اشاره کرد که تا سال ۱۳۵۷ توسط کانادایی ها انجام شد و اظهار داشت: پس از انقلاب نیز در سال ۱۳۷۵ مرحوم هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت در یک کنفرانس حوزه آب موضوع بارورسازی آب ها و لزوم ورود ایران به این حوزه را مطرح کرد.
جوادیان زاده با بیان اینکه به دنبال این دستور در سال ۱۳۷۷ تفاهم نامه‌ای با روسیه به امضا رسید که فعالیت بارورسازی ابرها برای نخستین بار بعد از انقلاب توسط کارشناسان ایرانی که توسط موسسه آموزشی روسیه آموزش داده شده اند، انجام شد، افزود: همه این فعالیت‌ها در مرکزی زیرمجموعه شرکت مدیریت منابع آب ایران و بعد هم موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو به عنوان مرکز ملی تحقیقات و مطالعات بارورسازی ابرها انجام شده‌است.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۱ و به دنبال اهمیت موضوع آب و تعدیل وضع هوا در جهان، موضوع بارورسازی ابرها گسترده تر مورد توجه قرار گرفت.
وی با اشاره به تشکیل سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی اظهار داشت: اجرای فناوری های نوین در حوزه آب های جوی وظیفه اصلی این سازمان است و پس از آن موضوع بارورسازی ابرها نیز ذیل مسئولیت‌های آن قرار دارد.
به‌روز رسانی نقشه راه برای بارورسازی ابرها در دستور کار است
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری‌های نوین جوی گفت: در سال ۱۳۹۴ نقشه راهی برای موضوع تعدیل هوا در کشور تهیه و مورد تایید وزارت نیرو قرار گرفت و اکنون در حال به روز رسانی آن هستیم.
جوادیان زاده با بیان اینکه در نقشه اولیه طرح بارورسازی ابرها بسیار گسترده نوشته شده بود، اظهار داشت: در بازنگری صورت گرفته، موضوع تعدیل هوا بر اساس طبقه بندی کلاسیک و نوین تقسیم بندی شده است.
وی با یادآوری اینکه روش‌های کلاسیک برای بارورسازی ابرها مورد تایی سازمان جهانی هواشناسی است و ۳۹ کشور در این زمینه فعالیت دارند، افزود: البته در روش کلاسیک هم به دلیل عدم قطعیت و ناپایداری که در جّو وجود دارد و بارش‌هایی که تصادفی است، با عدم قطعیت‌هایی همراه است.
وی با تاکید بر اینکه در روش کلاسیک، تشدید بارش‌ها پیگیری می شود، افزود: برخی روش های نوظهور مبانی علمی قوی دارند و به روش های کلاسیک نزدیک هستند و در عین حال برخی از روش ها هم مبانی علمی شناخته شده ای ندارند و کمتر مراجع رسمی جهانی تایید کردند و ابهام زیاد دارند و یا حتی در طیف هایی وارد بحث های شبه علم می شوند.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری‌های نوین جوی با تاکوید بر اینکه در تهیه نقشه راه سعی شده تا کارهایی که مبانی علمی قوی دارند، مورد توجه قرار گیرند، افزود: روش هایی که جنبه پژوهشی دارند نیز در دستور کار مطالعه و تحقیق در این سازمان قرار می گیرد.
تغییر اقلیم جهانی اثبات شده است
جوادیان زاده در باره اینکه آیا در دنیای امروز با تغییرات اقلیمی روبرو هستیم یا ناهنجاری اقلیمی اظهار داشت: ناهنجاری اقلیمی در طول تاریخ زندگی بشر در کره زمین وجود داشته است و حتی در تعالیم دینی این مورد در داستان حضرت یوسف(ع) آمده است.
وی معتقد است، اکنون بحث تغییر اقلیم در جهان اثبات شده است و همین امر سبب شده تا کشورهای جهان به فکر چاره جویی برای آن باشند.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی با بیان اینکه دو راهکار برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی پیشنهاد شده است، افزود: راهکار نخست کاهش اثرات تغییر اقلیم و عواملی است که باعث تغییر اقلیم می شود؛ این راهکار شامل کاهش تولید گازهای گلخانه ای و استفاده کمتر از سوخت های فسیلی است.
جوادیان زاده ادامه داد: موفقیت این راهکار در گرو این است که همه دولت ها پای کار باشند و هزینه های کاهش تولید گازهای گلخانه ای را بپذیرند که البته هنوز در این زمینه موفقیتی به دست نیامده است.
راهکار دوم: افزایش تاب آوری و سازگاری با تغییر اقلیم
این مسئول در وزارت نیرو درباره راهکار دوم جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی اظهار داشت: راهکار دوم راهکار مردمی یعنی افزایش تاب آوری و سازگاری با شرایط جدید است تا اثرات تغییر اقلیم کاهش یابد.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی، بارورسازی را راهی برای افزایش تاب آوری و سازگاری با تغییراقلیم دانست و ادامه داد: یکی از روش هایی که می‌تواند سازگاری را در جامعه افزایش دهد، روش بارور سازی ابرها است.
اثرگذاری بارورسازی در سال های تَر بیشتر است
جوادیان زاده بارورسازی ابرها در سال های تَر را موثرتر دانست و در این باره توضیح داد: سازمان جهانی هواشناسی هم معتقد است میزان اثربخشی بارورسازی ابرها یا تعدیل وضع هوا در زمانی که با خشکسالی روبرو هستیم، کاهش می یابد و باید در سال های ترسالی که اثر بخشی بالا است، در این زمینه اقدام شود تا تاب آوری جوامع افزایش یابد.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی تاکید کرد: اینکه وقتی خشکسالی رخ داد، اعتباراتی برای بارورسازی ابرها دیده شود، بدون نتیجه خواهد بود.
وی ادامه داد: برای اثر بخشی بارورسازی ابرها باید طبق تاکید منابع جهانی طرح های طولانی مدت در گستره بزرگ تعریف کرد و باید در کشور روی این کار کنیم و اینگونه نباشد که یکسال پول و اعتبار دیده شود و چند سال به آن توجه نشود و کارها معطل بماند.
جوادیان زاده همچنین بر استفاده از ابزارهای پایشگر جدید برای بارورسازی ابرها تاکید کرد و افزود: برای رسیدن به نتیجه دلخواه باید همه عوامل موثر در بارورسازی ابرها را در کنار هم دید و در سال های تر شرایط را به گونه ای مدیریت کنیم که در سال های خشک کمتر با مشکل روبرو شویم.
وی ادامه داد: یکی از مهمترین بحث هایی که در حوزه پروژه های تعدیل وضع هوا داریم، استفاده از ابزارهایی است که بتوان شرایط آب و هوا را بسنجیم؛ابزارهایی که میان مدت وضعیت را ارائه کنند و در لحظه اطلاعات مورد نیاز را بدهند.
رئیس سازمان توسعه و بهره برداری فناوری های نوین جوی تاکید کرد: ابزارهای پیش بینی مثل مدل های پیش بینی یا ماهواره‌های هواشناسی می‌توانند از چند روز قبل به ما نشان دهند که سامانه هایی در راه است و ما آمادگی داشته باشیم.
وی در عین حال افزود: در سازمان شاخص هایی داریم که قابل بارور بودن ابرها را نشان می دهد و این آمادگی را می دهد که برنامه بارورسازی ابرها را اجرا کنیم.
