به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سومین کنفرانس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا، رویدادی کلیدی و سرنوشت‌ساز، در تاریخ ۷ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ در تهران و اصفهان برگزار خواهد شد. این همایش با حضور گسترده مقامات عالی‌رتبه از جمله بیش از ۲۰ وزیر، ۱۴ معاون وزیر و ۱۸ رئیس اتاق بازرگانی از کشورهای آفریقایی، همراه با نمایندگان بخش‌های دولتی و خصوصی ایران و آفریقا، فرصتی بی‌نظیر برای تقویت پیوندهای اقتصادی، تجاری و فرهنگی میان ایران و قاره آفریقا فراهم می‌آورد. این رویداد که به همت وزارت صنعت، معدن و تجارت و با همکاری فعال وزارت امور خارجه، به‌ویژه معاونت دیپلماسی اقتصادی این وزارتخانه، سازمان‌دهی شده است، از تهران آغاز و با بازدید از ظرفیت‌های صنعتی و اقتصادی استان اصفهان به پایان خواهد رسید.
نقش محوری معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه
معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با نقش‌آفرینی محوری در طراحی، هماهنگی و اجرای سومین کنفرانس اقتصادی ایران و آفریقا، بار دیگر توانایی خود را در پیشبرد اهداف کلان سیاست خارجی کشور به نمایش گذاشته است. این معاونت با بهره‌گیری از شبکه گسترده دیپلماتیک و ارتباطات بین‌المللی خود، موفق به جلب مشارکت مقامات ارشد سیاسی و نمایندگان برجسته تجاری از بیش از ۴۰ کشور آفریقایی شده است. این تلاش‌ها نه‌تنها به تقویت پیوندهای اقتصادی میان ایران و قاره آفریقا منجر شده، بلکه بستری برای تبادل دانش، فناوری و تجربیات در حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی، انرژی‌های تجدیدپذیر و صنایع معدنی فراهم آورده است. علاوه بر این، ابتکارات معاونت در شناسایی و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای آفریقایی، به‌ویژه در بخش‌های زیرساختی و تولید، زمینه‌ساز امضای چندین تفاهم‌نامه کلیدی در حاشیه این کنفرانس شده که نویدبخش گسترش همکاری‌های بلندمدت است.
همکاری نزدیک معاونت دیپلماسی اقتصادی با وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی ایران و سایر نهادهای داخلی، نشان‌دهنده عزم جدی دولت برای تحقق سیاست «نگاه به آفریقا» به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی سیاست خارجی است.
همکاری نزدیک معاونت دیپلماسی اقتصادی با وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی ایران و سایر نهادهای داخلی، نشان‌دهنده عزم جدی دولت چهاردهم برای تحقق سیاست «نگاه به آفریقا» به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی سیاست خارجی است.
این کنفرانس، با تمرکز بر ایجاد زنجیره‌های ارزش مشترک و توسعه تجارت متقابل، به‌عنوان نقطه عطفی در دیپلماسی اقتصادی ایران مطرح شده و انتظار می‌رود که نتایج آن در قالب پروژه‌های مشترک و افزایش حجم مبادلات تجاری با کشورهای آفریقایی در سال‌های آتی نمود یابد. همچنین، این معاونت با برگزاری کارگاه‌های تخصصی و نشست‌های جانبی در جریان کنفرانس، فرصت‌های منحصربه‌فردی برای شبکه‌سازی و گفت‌وگوهای تجاری میان کارآفرینان ایرانی و آفریقایی ایجاد کرده است. این اقدامات، همراه با حمایت از ابتکارات بخش خصوصی و تسهیل دسترسی به بازارهای آفریقایی، جایگاه ایران را به‌عنوان شریکی قابل اعتماد در توسعه اقتصادی قاره آفریقا بیش از پیش تثبیت کرده است.
اهمیت استراتژیک قاره آفریقا برای ایران
قاره آفریقا با جمعیتی بالغ بر ۱.۴ میلیارد نفر، یکی از بکرترین و پویاترین بازارهای جهان به شمار می‌رود. این قاره نه‌تنها مقصدی بالقوه برای صادرات کالاها و خدمات ایرانی است، بلکه می‌تواند نقش مهمی در تأمین پایدار نیازهای ایران در حوزه کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی ایفا کند. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در نخستین جلسه ستاد آفریقا در دولت چهاردهم تأکید کرد که ارتباط با کشورهای آفریقایی از منظر ارزشی و تمدنی برای ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. وی با اشاره به شعار انقلاب اسلامی مبنی بر تکیه بر ارزش‌ها و فرهنگ بدون محدودیت‌های مرزی، اظهار داشت که این رویکرد، ادامه‌دهنده راهبرد امام خمینی (ره) و مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است.
عارف همچنین به پتانسیل‌های اقتصادی آفریقا اشاره کرد و گفت: «آفریقا بازاری با بیش از یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر جمعیت است که برای صادرات کالاهای ایرانی و تأمین نیازهای کشور از جمله در حوزه کشاورزی و کشت فراسرزمینی، فرصت‌های بی‌نظیری ارائه می‌دهد.» این دیدگاه نشان‌دهنده عزم جدی دولت چهاردهم برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های آفریقا در راستای منافع ملی ایران و کشورهای آفریقایی است.
حضور گسترده و متنوع کشورهای آفریقایی
سومین کنفرانس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا شاهد حضور گسترده و متنوعی از کشورهای آفریقایی خواهد بود. برای نخستین‌بار، کشورهایی نظیر کنیا، اتیوپی و تانزانیا در این رویداد شرکت می‌کنند که نشان‌دهنده گسترش دامنه همکاری‌های ایران با قاره آفریقا است. همچنین، آفریقای جنوبی با هیأتی بزرگ متشکل از ۷۰ نفر، حضوری برجسته در این کنفرانس خواهد داشت. این حضور گسترده، فرصت‌های جدیدی برای تقویت روابط تجاری و سرمایه‌گذاری میان ایران و کشورهای کلیدی آفریقا ایجاد خواهد کرد. علاوه بر این، حضور دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی D۸ و سازمان همکاری اقتصادی اکو به‌عنوان مهمانان ویژه، بر اهمیت منطقه‌ای و بین‌المللی این رویداد می‌افزاید و آن را به بستری برای گفت‌وگوهای چندجانبه تبدیل می‌کند.
محورهای کلیدی سومین کنفرانس
این کنفرانس با تمرکز بر ایجاد همکاری‌های راهبردی و تبادل تجربیات اقتصادی طراحی شده است و به بررسی چالش‌ها و راهکارهای توسعه روابط اقتصادی، سرمایه‌گذاری و تجارت میان ایران و آفریقا خواهد پرداخت. از جمله برنامه‌های شاخص این رویداد می‌توان به نمایش مستند «آفریقا: سرزمین فرصت‌های روشن» اشاره کرد که به معرفی ظرفیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری پنج کشور آفریقایی می‌پردازد. همچنین، این همایش بستری برای نمایش توانمندی‌های ایران در حوزه خدمات فنی و مهندسی خواهد بود. به گفته معاون اول رئیس‌جمهور، کیفیت و قیمت رقابتی خدمات شرکت‌های ایرانی در مقایسه با سایر کشورها، جذابیت بالایی برای کشورهای آفریقایی دارد. این مزیت رقابتی می‌تواند به احیای فرصت‌های ازدست‌رفته در گذشته و گسترش حضور ایران در پروژه‌های زیرساختی و صنعتی آفریقا منجر شود.
برگزاری این کنفرانس با همکاری نزدیک وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور خارجه و سایر نهادهای عضو ستاد آفریقا، نشان‌دهنده هماهنگی بالای دستگاه‌های اجرایی در پیشبرد اهداف کلان اقتصادی کشور است. ستاد آفریقا، که با حضور نمایندگان وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف تشکیل شده، وظیفه هماهنگی و برنامه‌ریزی برای تحقق حداکثری اهداف این رویداد را بر عهده دارد. نقش معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در این میان، به‌عنوان حلقه اتصال میان نهادهای داخلی و شرکای آفریقایی، غیرقابل‌انکار است.
یکی از ویژگی‌های متمایز این کنفرانس، برنامه بازدید از ظرفیت‌های صنعتی و اقتصادی استان اصفهان است. این بخش از رویداد فرصتی برای معرفی توانمندی‌های صنعتی ایران به نمایندگان آفریقایی فراهم می‌کند و می‌تواند به انعقاد قراردادهای همکاری و سرمایه‌گذاری منجر شود. اصفهان به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی ایران، با داشتن زیرساخت‌های پیشرفته و تجربه موفق در صادرات خدمات فنی و مهندسی، نقش مهمی در جلب توجه سرمایه‌گذاران خارجی ایفا خواهد کرد.
این رویداد می‌تواند به افزایش حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در آفریقا، تقویت ارتباطات تجاری و ارتقای همکاری‌های علمی و فرهنگی منجر شود.
چشم‌انداز آینده همکاری‌های ایران و آفریقا
سومین کنفرانس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا نه‌تنها نقطه عطفی در روابط دوجانبه محسوب می‌شود، بلکه گامی مهم در راستای تحقق سیاست‌های کلان دولت چهاردهم برای گسترش دیپلماسی اقتصادی است. این رویداد می‌تواند به افزایش حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در آفریقا، تقویت ارتباطات تجاری و ارتقای همکاری‌های علمی و فرهنگی منجر شود. همان‌طور که معاون اول رئیس‌جمهور تأکید کرد، «حالا زمان جبران فرصت‌های ازدست‌رفته است.»
با توجه به پتانسیل‌های عظیم قاره آفریقا و توانمندی‌های ایران در حوزه‌های صنعتی، کشاورزی و خدمات فنی و مهندسی، انتظار می‌رود این کنفرانس به انعقاد توافق‌نامه‌های متعدد و ایجاد شراکت‌های پایدار منجر شود. حضور مقامات ارشد و نمایندگان تجاری از کشورهای آفریقایی، به‌ویژه کشورهایی که برای اولین‌بار در این رویداد شرکت می‌کنند، نویدبخش آینده‌ای روشن برای همکاری‌های ایران و آفریقا است. این همکاری‌ها نه‌تنها به نفع ایران و کشورهای آفریقایی خواهد بود، بلکه می‌تواند به تقویت جایگاه ایران در اقتصاد جهانی و تحقق اهداف توسعه پایدار کمک کند.
