همشهری آنلاین: این تصمیم با توجه به کاهش ۳۸ درصدی بارندگی و افت ۳۷ درصدی منابع آب رودخانه‌ها از سوی وزارت نیرو و سازمان‌های مسئول کشاورزی گرفته شده است تا با مدیریت بحران آب، بخشی از تنش آبی را در حوضه های حیاتی آبریز کشور جبران کند. با توجه به گستره جغرافیایی این حوزه‌های آبی، ممنوعیت کشت شلتوک برای جبران کم آبی در این حوضه‌های آبریز علاوه بر خوزستان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، و بخش‌هایی از فارس و لرستان را در بر می‌گیرد و کشت برنج را دست کم در ۶ استان ایران به طور کامل یا در بخش‌هایی از آن‌ها محدود می‌کند.
ادامه کشت‌های پرمصرف در شرایط کنونی، پیامدهای جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت. برهمین اساس، تصمیم تازه دولت محلی به‌منظور تأمین آب شرب پایدار، حفظ کمیت و کیفیت منابع در رودخانه‌ها، محیط زیست و ایجاد عدالت آبی، و همچنین تأمین آب نخیلات، باغات، گیاهان دائمی و تأمین آب شرب دام‌های سبک و سنگین (خصوصاً گاومیش)، بر پایه تعداد زیادی جلسات کارشناسی و مدیریتی اتخاذ شده است. در این راستا، برای حمایت از معیشت کشاورزان، کشت محصولات کم‌مصرف مانند کنجد، ماش، لوبیا، سبزی، صیفی‌جات، ذرت و سورگم، متناسب با شرایط هر حوضه آبریز (به‌جز مارون، زهره و بالارود) از نظر وضعیت منابع آب در نظر گرفته شده و متعاقباً از طریق شورای کشاورزی استان اطلاع‌رسانی خواهد شد.
در سال ۱۳۹۸ دولت وقت، تصمیم گرفت کاشت برنج در همه استان‌های کشور به‌جز مازندران و گیلان را ممنوع اعلام کند. این موضوع به تصویب هیات‌دولت رسید و در بخشنامه‌ای به همه استان‌ها ابلاغ شد در این بخشنامه آمده بود که در یک دوره ۳ ساله به استان‌های غیرشمالی که برنج کشت کنند، مزایایی تعلق نمی‌گیرد و از آنان حمایت نخواهد شد تا کشاورزان این استان‌ها به تغییر محصول روی آورند. وزارت جهاد کشاورزی نیز مکلف شد تا کشت‌های جایگزین برنج را در استان‌های مختلف ارائه دهد. با این حال اما آخرین آمارها نشان می‌دهد با وجود تنش‌آبی درگستره وسیعی از ایران، هنوز هم کم و بیش برنج در استان‌هایی که با کمبود شدید منابع آبی مواجه هستند، کشت می‌شود. به غیر از دو استان گیلان و مازندران که تقریبا ۷۰ درصد برنج کشور را تولید می‌کنند، کشت برنج در استان‌های گلستان، فارس، لرستان، آذربایجان‌شرقی، ایلام، زنجان، اصفهان، چهارمحال‌وبختیاری، کهگیلویه‌وبویراحمد، سیستان‌و بلوچستان، خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، اردبیل، قزوین، کرمانشاه، کردستان، آذربایجان‌غربی، خراسان‌جنوبی و کرمان کم و بیش ادامه دارد. این در حالی است که به گفته کارشناسان، هر هکتار زمین شالیزار، ۱۱ تا ۱۳ هزار لیتر آب مصرف می‌کند.
