به گزارش همشهری آنلاین، کثیف شدن فرش در طول زمان اجتناب‌ناپذیر است، به‌خصوص در خانه‌هایی که کودکان یا حیوانات خانگی زندگی می‌کنند. با گذشت زمان، گردوغبار، لکه‌های مختلف و حتی مواد چرب روی سطح فرش می‌نشینند و اگر به‌موقع و به روش درست تمیز نشوند، ممکن است به عمق الیاف نفوذ کرده و باعث پوسیدگی شوند.
با این حال، شستشوی نادرست فرش دستباف ممکن است به بافت آن آسیب بزند، رنگ‌های آن را به هم بریزد و باعث کم‌رنگ شدن یا حتی پوسیدگی تار و پود فرش شود. در این مطلب از همشهری آنلاین، به شما یاد می‌دهیم که چگونه فرش دستباف خود را به بهترین شکل ممکن و بدون آسیب، در خانه بشویید.
شستن فرش دستباف با رعایت اصول مناسب، نه‌تنها به تمیزی آن کمک می‌کند، بلکه موجب حفظ بافت، رنگ و زیبایی آن در طول زمان می‌شود. رعایت این نکات باعث می‌شود که فرش شما بعد از شستشو همچنان کیفیت اولیه خود را حفظ کند.
بایدها:
- بررسی اولیه فرش: قبل از شستن، فرش را از نظر وجود پارگی، پوسیدگی یا رنگ‌دهی بررسی کنید. اگر قسمتی از فرش آسیب‌دیده است، بهتر است ابتدا آن را ترمیم کنید.
- استفاده از شوینده‌های مناسب: از صابون‌های طبیعی، شامپو فرش مخصوص فرش‌های دستباف یا محلول‌های خنثی استفاده کنید. مواد شوینده قوی باعث تخریب رنگ و بافت فرش می‌شوند.
- شستشو با آب سرد یا ولرم: آب داغ می‌تواند به الیاف فرش آسیب بزند و رنگ‌های آن را کم‌رنگ کند.
- خشک‌کردن در سایه: تابش مستقیم خورشید می‌تواند باعث کم‌رنگ شدن رنگ‌های طبیعی فرش شود. فرش را در فضای دارای تهویه مناسب، اما دور از نور مستقیم خورشید خشک کنید.
نبایدها:
- خیس کردن طولانی مدت فرش: خیساندن طولانی فرش باعث می‌شود آب به عمق الیاف نفوذ کند و در درازمدت موجب پوسیدگی شود.
- استفاده از برس‌های زبر یا سیمی: این ابزارها می‌توانند باعث آسیب به بافت فرش شده و الیاف آن را از بین ببرند.
- قرار دادن فرش روی زمین مرطوب بعد از شستشو: این کار موجب ایجاد بوی نامطبوع، رشد کپک و پوسیدگی الیاف می‌شود.
- لوله کردن فرش خیس: این کار باعث تغییر فرم و چین‌خوردگی فرش شده و روند خشک‌شدن را دشوار می‌کند.
پیش از شروع شستشو، باید گردوغبار را از فرش خارج کنید تا در حین شستشو تبدیل به گل نشود و در بافت فرش باقی نماند.
غبارگیری دستی و معمولی
- ابتدا با استفاده از جاروبرقی سطح فرش را جارو کنید. بهتر است از سری‌های مخصوص برای جمع‌آوری گردوخاک استفاده کنید.
- سپس فرش را بتکانید یا به‌آرامی با یک چوب سبک به پشت آن ضربه بزنید تا گردوغبار بیشتری خارج شود.
- توجه داشته باشید که اگر فرش شما قدیمی، حساس یا رفو شده است، نباید به آن ضربه‌های شدید وارد کنید، زیرا ممکن است باعث آسیب به بافت آن شود.
غبارگیری مکانیکی (برای فرش‌های بسیار آلوده)
- اگر فرش مدت زیادی شسته نشده و مقدار زیادی گردوغبار در عمق الیاف آن نفوذ کرده است، روش‌های مکانیکی قالیشویی می‌توانند مؤثرتر باشند.
- در این روش، دستگاه‌های مخصوصی گردوخاک را از عمق تاروپود فرش بیرون می‌کشند.
برای شستشوی درست و اصولی فرش دستباف مراحل زیر را انجام دهید.
تست رنگ‌دهی فرش
قبل از شستشو، یک دستمال سفید مرطوب را روی قسمت‌های رنگی فرش بکشید. اگر رنگی به دستمال منتقل شد، احتمال دارد که در حین شستشو، رنگ‌ها با یکدیگر ترکیب شوند. برای جلوگیری از این مشکل، از آب داغ و مواد شوینده قوی پرهیز کنید.
انتخاب محل مناسب برای شستشو
- سطحی که برای شستن فرش انتخاب می‌کنید، باید سخت و شیب‌دار باشد (مانند موزاییک یا سیمان) تا آب اضافی به‌راحتی تخلیه شود.
- شستن فرش روی فرش‌های دیگر یا روی زمین‌های خاکی، باعث جذب آلودگی‌های جدید به فرش می‌شود.
شستشوی ملایم و اصولی فرش
- فرش را روی سطح مناسب پهن کنید و ابتدا با یک دوش ملایم آب، آن را خیس کنید.
- مقدار کمی شامپو فرش یا صابون طبیعی در آب حل کنید و به کمک یک اسفنج نرم یا برس ملایم، مواد شوینده را به‌آرامی روی سطح فرش بکشید.
- از حرکات چرخشی یا فشار بیش از حد خودداری کنید، زیرا باعث آسیب به بافت الیاف می‌شود.
- در جهت خواب فرش حرکت کنید تا بافت آن خراب نشود.
آبکشی و تخلیه آب اضافی
- فرش را با آب سرد و دوش ملایم کاملاً آبکشی کنید تا تمام مواد شوینده از آن خارج شود.
- برای خروج آب اضافی، از یک پارو یا حوله تمیز استفاده کنید و به‌آرامی روی فرش بکشید.
- باقی‌ماندن مواد شوینده در فرش می‌تواند به‌مرورزمان باعث پوسیدگی الیاف شود.
خشک‌کردن اصولی فرش
- فرش را در محلی سایه دار و دارای جریان هوای مناسب پهن کنید.
- بهتر است فرش از پشت آویزان کنید تا آب اضافی آن کاملاً تخلیه شود.
- هرگز فرش را به طور مستقیم زیر نور خورشید قرار ندهید، زیرا باعث تغییر رنگ و کدر شدن الیاف آن می‌شود.
مرتب‌کردن خواب فرش پس از شستشو
پس از خشک‌شدن، برای جلوگیری از به‌هم‌ریختگی پرزهای فرش:
- از یک برس نرم برای مرتب‌کردن خواب فرش استفاده کنید.
- از جاروبرقی استفاده نکنید، زیرا حرکات رفت و برگشتی آن ممکن است الیاف را به هم بریزد.
- با یک دستمال نخی یا حوله‌ای، روی فرش بکشید تا پرزهای آن به حالت اولیه برگردند.
سخن پایانی
با رعایت اصول صحیح شستشو، می‌توانید فرش دستباف خود را در خانه بشویید و همچنان کیفیت و زیبایی آن را حفظ کنید. مهم‌ترین نکات شامل غبارگیری قبل از شستشو، استفاده از شوینده‌های ملایم، پرهیز از خیساندن بیش از حد، آبکشی مناسب و خشک کردن اصولی است. اگر فرش شما ارزش زیادی دارد، رنگ پس می‌دهد یا از الیاف خاصی ساخته شده است، بهتر است برای شستشوی آن از قالیشویی‌های حرفه‌ای کمک بگیرید. با مراقبت مناسب، می‌توانید فرش دستباف خود را سال‌ها تمیز و درخشان نگه دارید.
