به گزارش تجارت نیوز، اقتصاد خصولتی در حال حاضر بیش از 70 درصد از اقتصاد ایران را در دست دارد و همین موضوع باعث شده تا اقتصاد ایران به اقتصادی ذی‌نفعانه تبدیل شود. در چنین شرایطی راهکار نجات اقتصاد ایران چیست؟
وحید محمودی، اقتصاددان:
- در 3 دهه اخیر ساختار غیرقابل درکی در اقتصاد ایران شکل گرفته است. در اصل 43 و 44 قانون اساسی صراحتا آمده است که اقتصاد 3 بخش است.
- بخش دولتی، بخش تعاونی و بخش خصوصی این 3 بخش هستند ولی در اقتصاد ما بخشی به نام خصولتی شکل گرفته که کل اقتصاد ایران را بلعیده است.
- در اقتصاد ایران هرجایی را که سر بزنید می‌بینید که دست بخش خصولتی است. مثلا شما اگر نگاهی به سیستم بانکداری خصوصی در کشور بیاندازید متوجه خواهید که سهامداران اصلی این بانک‌های خصوصی همین نهادهای خصولتی هستند.
- چون این نهادهای خصولتی به قدرت وصل هستند، کسی با آن‌ها کاری ندارد.
- بانکی مثل بانک سرمایه که به صندوق ذخیره فرهنگیان وابسته است یا بانکی مانند آینده یا بانک دی در نسبت کفایت سرمایه به شدت مشکل دارند. نسبت کفایت سرمایه باید بالای 8 باشد اما این بانک‌ها به شدت در نسبت کفایت سرمایه ناترازی دارند.
- در همین حال هم روزبه‌روز ظرفیت‌های تامین مالی بیشتری در اختیار این بانک‌ها و نهادها قرار داده می‌شود. امتیازها و رانت‌ها عمدتا در اختیار همین نهادهای خصولتی است. از منظر اقتصاد این موضوع یک انحراف است.
- زمان پهلوی، رضاشاه پیام می‌دهد به مدرس و می‌گوید: «پا روی دم من نگذار.» مدرس هم در جواب می‌گوید: «شما محدوده دم خود را مشخص کنید تا ما پا روی دم شما نگذاریم. ما هر جا می‌رویم دم شماست.» الان هم ما هر جا که می‌رویم محدوده دم این نهادهای عمومی غیردولتی است.
- با این شرایط برخی از سیاسیون هم می‌گویند: اقتصاددان‌ها راهکار ارائه دهند.» راهکار اصلاح ساختار است. باید ساختار اصلاح شود چون دنیای مدرن و حکمرانی مدرن این ساختارهای اقتصادی را نمی‌پذیرد. سئوال اساسی این است که چرا نمی‌خواهند که ساختار اصلاح شود؟
متن و ویدیو کامل گفتگو با وحید محمودی را در اینجا بخوانید.
