پیش‌بینی آینده طلا و نقره/ فناوری چگونه بازار طلا و نقره را متحول می‌کند؟
پیشرفت‌های فناوری در حوزه‌های هوش مصنوعی، انرژی‌های تجدیدپذیر و صنایع الکترونیک نه‌تنها اقتصادهای جهانی را متحول کرده بلکه بازار فلزات گران‌بهایی مانند طلا و نقره را نیز دستخوش تغییرات اساسی کرده است. افزایش تقاضای صنعتی، توسعه فناوری‌های استخراج و بازیافت، و تغییر الگوهای سرمایه‌گذاری از جمله عواملی هستند که قیمت و عرضه این فلزات را تحت تأثیر قرار داده‌اند. در حالی که نقره نقش کلیدی در تولید خودروهای الکتریکی و پنل‌های خورشیدی ایفا می‌کند، طلا نیز با رشد فناوری‌های پیشرفته در صنعت الکترونیک و فضا، کاربردهای جدیدی پیدا کرده است. اما این تغییرات چه پیامدهایی برای بازار جهانی این فلزات خواهد داشت؟
اقتصادآنلاین، مهرین نظری: بازار جهانی فلزات گران‌بها به‌ویژه طلا و نقره همواره تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله نوسانات اقتصادی، سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی و تحولات ژئوپلیتیک بوده است. اما در سال‌های اخیر، پیشرفت فناوری و ظهور تجهیزات پیشرفته در صنایع مختلف نیز به‌عنوان یک عامل مهم بر این بازار اثر گذاشته است. افزایش استفاده از نقره در تکنولوژی‌های نوین، رشد تقاضای طلا در صنایع الکترونیکی و تأثیر فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و انرژی‌های تجدیدپذیر بر استخراج و فرآوری این فلزات، از جمله مسائلی هستند که در این گزارش به تحلیل آنها خواهیم پرداخت.
فناوری و تقاضای صنعتی نقره در جهان
نقره یکی از مهم‌ترین فلزاتی است که در صنایع الکترونیک، پزشکی، خودروسازی و انرژی‌های تجدیدپذیر کاربرد دارد. به‌ویژه در صنعت باتری‌های خورشیدی و تولید نیمه‌هادی‌ها، نقش کلیدی ایفا می‌کند.طبق گزارش Silver Institute، تقاضای صنعتی برای نقره در سال ۲۰۲۳ بیش از ۵۷۰ میلیون اونس بوده که این رقم نسبت به سال قبل رشد ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد. این افزایش عمدتاً به دلیل رشد فناوری‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر است. چین و ایالات متحده با سرمایه‌گذاری‌های کلان در تولید انرژی خورشیدی، مصرف نقره را به‌شدت افزایش داده‌اند.
استفاده گسترده از نقره در خودروهای الکتریکی نیز بر تقاضای این فلز تأثیر گذاشته است. شرکت Tesla در آخرین گزارش خود اعلام کرد که هر خودروی برقی این شرکت بین ۲۰ تا ۵۰ گرم نقره مصرف می‌کند. این رقم در خودروهای خودران و هوشمند حتی بیشتر خواهد بود؛ بنابراین با رشد صنعت خودروهای الکتریکی، می‌توان انتظار داشت که قیمت نقره همچنان روند صعودی داشته باشد.
پیشرفت فناوری در استخراج و فرآوری نقره
پیشرفت فناوری فقط بر افزایش تقاضا اثر نداشته، بلکه روش‌های استخراج نقره را نیز تغییر داده است. ربات‌های حفاری و هوش مصنوعی در صنعت معدن باعث شده‌اند که هزینه استخراج نقره تا ۳۰ درصد کاهش یابد. استفاده از فناوری‌های جدید در فرآوری نقره، بازیافت این فلز از وسایل الکترونیکی را سودآورتر کرده است. طبق گزارش World Silver Survey، بازیافت نقره در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ میلیون اونس بوده که رشد قابل‌توجهی نسبت به سال قبل نشان می‌دهد.
با این حال، تحریم‌ها و مشکلات ژئوپلیتیک در کشور‌هایی مانند روسیه و آمریکای لاتین که از تأمین‌کنندگان اصلی نقره هستند، باعث شده که عرضه این فلز در بازار‌های جهانی با چالش‌هایی مواجه شود و قیمت آن همچنان در مسیر صعودی قرار گیرد.
طلا در دنیای دیجیتال
بر خلاف تصور عمومی که طلا را بیشتر به عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرد، این فلز در تجهیزات الکترونیکی، صنعت فضایی و تجهیزات پزشکی نیز نقش مهمی دارد. طبق داده‌های World Gold Council، حدود ۸ درصد از تقاضای جهانی طلا به بخش فناوری اختصاص دارد.
تراشه‌های الکترونیکی و پردازنده‌های کامپیوتری برای انتقال سیگنال‌های الکتریکی از اتصالات طلا استفاده می‌کنند، زیرا این فلز رسانایی بسیار بالایی دارد. در فضاپیما‌ها و ماهواره‌ها از طلا برای محافظت در برابر تشعشعات کیهانی استفاده می‌شود. در پزشکی، ابزار‌های جراحی و ایمپلنت‌های دندانی دارای روکش‌های طلا هستند که باعث ماندگاری بالای آنها می‌شود.طبق بررسی‌های انجام‌شده، تقاضای صنعتی برای طلا تا سال ۲۰۳۰ رشد ۱۲ درصدی خواهد داشت که بخش عمده‌ای از آن به دلیل رشد فناوری‌های نوظهور مانند کامپیوتر‌های کوانتومی و تجهیزات نانوتکنولوژی است.
چالش‌های تأمین طلا و تأثیرات اقتصادی فناوری بر قیمت آن
هرچند که فناوری توانسته بهره‌وری در استخراج طلا را افزایش دهد، اما این پیشرفت‌ها نتوانسته‌اند به‌طور کامل تقاضای فزاینده این فلز را پوشش دهند. در سال‌های اخیر، محدودیت‌های زیست‌محیطی در برخی از کشور‌های استخراج‌کننده طلا باعث کاهش تولید شده است. افزایش هزینه‌های استخراج به دلیل پیچیدگی معادن جدید، فشار مضاعفی بر عرضه طلا وارد کرده است. افزایش محبوبیت طلا در ذخایر بانک‌های مرکزی کشور‌هایی مانند چین و هند باعث افزایش رقابت برای خرید این فلز شده است.
قیمت جهانی طلا اکنون از سقف ۳۰۰۰ دلار در هر اونس نیز عبور کرده که این رقم نشان‌دهنده تأثیر بالای فناوری، تقاضای صنعتی و شرایط اقتصادی جهانی بر بازار این فلز گران‌بها است.
آینده بازار جهانی طلا و نقره در دنیای فناوری‌محور
با بررسی تأثیر پیشرفت‌های فناوری بر بازار طلا و نقره، چند سناریوی محتمل برای آینده این بازار‌ها وجود دارد. افزایش تقاضا برای نقره در صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای الکتریکی باعث رشد مداوم قیمت این فلز خواهد شد. کاربردهای صنعتی طلا همچنان گسترش می‌یابد، اما محدودیت‌های زیست‌محیطی در استخراج می‌تواند عرضه را محدود کرده و قیمت را افزایش دهد. بهبود فناوری‌های بازیافت فلزات گران‌بها ممکن است در بلندمدت از شدت افزایش قیمت بکاهد، اما در کوتاه‌مدت تأثیر آن محدود خواهد بود.
هوش مصنوعی و رباتیک در معادن باعث کاهش هزینه‌های استخراج خواهد شد، اما محدودیت‌های جغرافیایی و ژئوپلیتیک همچنان چالش‌های مهمی برای این بازار باقی خواهند ماند.در مجموع، تکنولوژی به‌عنوان یک عامل دوگانه عمل می‌کند. از یک سو باعث افزایش بهره‌وری در استخراج و بازیافت فلزات گران‌بها می‌شود و از سوی دیگر تقاضای فزاینده‌ای برای این فلزات در صنایع نوین ایجاد می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران، سیاست‌گذاران و فعالان بازار‌های مالی بیش از هر زمان دیگری به تأثیر پیشرفت فناوری بر بازار‌های فلزات گران‌بها توجه داشته باشند.
