متاورس و Web3، رقابتی که آینده اینترنت را شکل می‌دهد

به گزارش اقتصادآنلاین، چند سال پیش، شرکت‌هایی مانند متا، مایکروسافت و چندین برند بزرگ دیگر با سرمایه‌گذاری‌های سنگین، متاورس را به‌عنوان انقلاب جدید در اینترنت معرفی کردند. مارک زاکربرگ با تغییر نام فیسبوک به متا، نشان داد که تمام برنامه‌های آینده این شرکت به متاورس وابسته خواهد بود. اما امروز، بسیاری از این شرکت‌ها از سرعت سرمایه‌گذاری‌های خود کاسته‌اند یا حتی از این حوزه عقب‌نشینی کرده‌اند.

دلیل اصلی این تغییر، عدم استقبال گسترده کاربران است. برخلاف تصور اولیه، متاورس نتوانست جایگاه مشخصی در زندگی روزمره مردم پیدا کند. داده‌های منتشرشده توسط CoinDesk نشان می‌دهد که میزان کاربران فعال پلتفرم‌های متاورسی مانند دیسنترالند و The Sandbox در سال ۲۰۲۳ کمتر از ۵۰ هزار نفر در ماه بوده است. این در حالی است که زمانی این پروژه‌ها انتظار جذب میلیون‌ها کاربر را داشتند. مشکل اصلی این پلتفرم‌ها، نبود یک دلیل قانع‌کننده برای استفاده روزمره از متاورس بود. کاربران نمی‌دانستند چرا باید ساعت‌ها در یک دنیای مجازی وقت بگذرانند، درحالی‌که همان کار‌ها را در اینترنت معمولی با سهولت بیشتری انجام می‌دادند.

چالش دیگر، هزینه‌های بالای توسعه این فضا‌های مجازی بود. ساخت محیط‌های متاورسی نیاز به پردازش‌های سنگین، گرافیک پیشرفته و سخت‌افزار‌های گران‌قیمت دارد. برای مثال، بسیاری از قابلیت‌های متاورس تنها در هدست‌های واقعیت مجازی پیشرفته قابل‌استفاده هستند، درحالی‌که کاربران معمولی همچنان از موبایل و لپ‌تاپ استفاده می‌کنند. این اختلاف، باعث شد که میزان پذیرش عمومی این فناوری کاهش پیدا کند.

Web۳ چگونه مدل‌های درآمدی اینترنت را تغییر داده است؟

درحالی‌که متاورس با چالش‌های متعددی روبه‌رو است، Web۳ همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد. برخلاف متاورس که یک فضای مجازی سه‌بعدی را هدف قرار داده، Web۳ مفهومی است که قصد دارد ساختار اینترنت را تغییر دهد و آن را از کنترل شرکت‌های متمرکز خارج کند. این فناوری مبتنی بر بلاک‌چین، امکان مالکیت دیجیتال واقعی را برای کاربران فراهم می‌کند و مدل‌های درآمدی اینترنت را دگرگون ساخته است.

یکی از مهم‌ترین تغییرات Web۳ در نحوه کسب درآمد از محتوا و خدمات دیجیتال است. در اینترنت سنتی، کاربران یا از طریق پرداخت مستقیم برای خدمات اشتراک‌محور استفاده می‌کنند یا با مشاهده تبلیغات، هزینه‌های پلتفرم‌ها را تأمین می‌کنند. اما Web۳ رویکرد متفاوتی دارد و سیستم‌هایی مانند توکنایز کردن محتوا، مالکیت دیجیتال و سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) را معرفی کرده است.

نمونه بارز این تغییرات، موفقیت برخی از بازی‌های بلاک‌چینی مانند Axie Infinity است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های درون بازی را به‌صورت واقعی مالک شوند و در بازار‌های غیرمتمرکز خریدوفروش کنند. چنین مدل‌هایی به کاربران انگیزه بیشتری برای مشارکت در اکوسیستم‌های دیجیتال می‌دهند، چراکه برخلاف مدل‌های سنتی، دارایی‌های دیجیتال واقعاً در اختیار خود آنها خواهد بود.

اما Web۳ هم با موانع بزرگی مواجه است. یکی از مشکلات اصلی این فناوری، پیچیدگی استفاده از آن است. درحالی‌که کاربران به‌راحتی می‌توانند از اینترنت معمولی استفاده کنند، ورود به Web۳ نیاز به آشنایی با کیف پول‌های دیجیتال، قرارداد‌های هوشمند و فناوری بلاک‌چین دارد. همچنین، بسیاری از دولت‌ها و نهاد‌های مالی همچنان در حال بررسی مقررات این فضا هستند و عدم شفافیت قوانین، توسعه Web۳ را کند کرده است.

آینده متاورس و Web۳، رقابت یا ادغام؟

با کاهش هیجان پیرامون متاورس، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این فناوری به‌جای یک انقلاب سریع، یک تحول تدریجی را تجربه خواهد کرد. متا و مایکروسافت هنوز هم به سرمایه‌گذاری در این حوزه ادامه می‌دهند، اما با رویکردی محتاطانه‌تر. متا در حال توسعه هدست‌های واقعیت مجازی خود است و مایکروسافت پس از خرید Activision Blizzard، به دنبال ترکیب بازی‌های ویدیویی با محیط‌های مجازی است.

Web۳ نیز همچنان به گسترش خود ادامه می‌دهد و بسیاری از پلتفرم‌های دیجیتال در حال ادغام این فناوری با خدمات خود هستند. برای مثال، برخی از پروژه‌های متاورسی در حال استفاده از Web۳ برای ایجاد سیستم‌های مالکیت دیجیتال هستند که می‌تواند ارزش واقعی به دارایی‌های درون متاورس اضافه کند.

در نهایت، آینده این دو فناوری به میزان پذیرش عمومی، توسعه زیرساخت‌های فنی و حل مشکلات قانونی بستگی دارد. اگر شرکت‌های فناوری بتوانند چالش‌های موجود را برطرف کنند و تجربیات کاربری بهتری ارائه دهند، احتمال دارد که متاورس و Web۳ نه به‌عنوان رقبای جداگانه، بلکه به‌عنوان دو بخش از یک اکوسیستم واحد تکامل پیدا کنند.