ثبت پایین ترین نرخ رشد پایه پولی و تداوم سیاست تثبیت برای مهار تورم

با اینکه نقدینگی، پایه پولی و تورم را متغیرهای اساسی و کلیدی بخش پولی کشور است اما در محاسبه تورم دو شاخص تورم مصرف کننده و تولیدکننده حائز اهمیت است. البته باید در نظر داشت که در محاسبه تورم مصرف کننده اقلام بازار و در تورم تولیدکننده اقلام مرتبط با کالاها از درب کارخانه در محاسبات لحاظ می شود.

البته رشد دوازده ماهه نقدینگی از سال ۱۴۰۰ به بعد به صورت مداوم در حال کاهش بوده است، این امر به گونه‌ای بوده است که نرخ مذکور در اسفند ماه ۱۴۰۲ به ۲۴.۳ درصد رسیده است؛ اما در چند ماه اخیر به دلیل برخی اتفاقات و همچنین به موجب بررسی های به عمل آمده از سوی بانک مرکزی مبنی بر اینکه عدم افزایش نقدینگی ممکن است به انسداد نقدینگی منجر شود، لذا در بهمن ماه ۱۴۰۳، نرخ رشد نقدینگی با اندک افزایش به ۲۷.۸ درصد افزایش یافته است.

در ابتدای سال 1403 بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی ۲۵ درصدی با دامنه نوسان مثبت و منفی 3 درصد را هدف گذاری کرد و می خواست تا نرخ رشد نقدینگی را در کانال ۲۵ درصد حفظ کند اما بروز اتفاقات پیش بینی نشده و حتی تاریخ ساز در این سال سبب شد تا رشد نقدینگی در هفته منتهی به ۱۶ اسفند ماه ۱۴۰۳، نسبت به هفته مشابه سال قبل ۲۷.۶ درصد رشد داشته باشد.

نرخ ۲۲ درصدی رشد پایه پولی در بهمن ماه ۱۴۰۳

پایه پولی یکی از شاخص های موثر بر نقدینگی است؛ پایه پولی، پولی است که توسط بانک مرکزی خلق می شود و به معنای تغییرات در ترازنامه بانک مرکزی است. براین اساس پایه پولی از نرخ های رشد بسیار بالا مانند ۴۵.۵ در فروردین ماه ۱۴۰۲ به نرخ های رشد بسیار پایین رسیده و در مقاطعی به نرخ ۱۹ درصد نیز دست یافته است اما از آنجایی که بانک مرکزی با هدف جلوگیری از انسداد پولی تلاش کرده تا پول بیشتری خلق کند، نرخ رشد پایه پولی به ۲۲ درصد در بهمن ماه ۱۴۰۳ رسیده است و نرخ رشد غیرمعمولی محسوب نمی شود.

روند نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی به طور متوسط طی چند دهه گذشته، حدود ۲۵ درصد بوده است؛ بنابراین هنگامی که در شاخص های مذکور روی نرخ رشد ۲۵ قرار داریم، به این معناست که همگام با روندهای بلندمدت در این باره در حال حرکت هستیم و البته نرخ رشد پایه پولی زیر ۲۵ درصد است.

تداوم سیاست تثبیت در زمینه سیاست های پولی

بانک مرکزی در صدد است در سال 1404 نیز سیاست‌های پولی بویژه سیاست تثبیت را ادامه دهد؛ بر همین اساس بانک مرکزی به دنبال کنترل ترازنامه های بانکها است و برای اینکه نگرانی تولیدکنندگان را برطرف کند، از سیاست های جدید اعتباری به ویژه سرمایه در گردش استفاده خواهد کرد تا اینگونه سرمایه در گردش بیشتری را برای بنگاه ها فراهم کند و از طرف دیگر کنترل لازم را بر رشد نقدینگی نیز داشته باشد؛ چراکه هدف اصلی بانک مرکزی عنوان نهاد اصلی کنترل تورم، کنترل و مهار این شاخص کلیدی است.