وضعیت بازار ارز در ایران از نگاه بال پژوهشی مجلس

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، چه عواملی در ایران سبب شده تا نرخ ارز نوسان کند؟ راهکار جلوگیری از این نوسانات چیست؟

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به واکاوی عللی پرداخته که منجر به رشد نرخ ارز در ایران شده است. اکوایران پیشتر در گزارشی به بخشی از این گزارش پرداخته بود که برخی نظریات مطرح شده در این حوزه را رد کرده بود. در گزارش قبل اشاره شد که افزایش نرخ ارز علت تورم نیست. همچنین گفته شد که اگر مبنای نرخ ارز تعادلی رابطه PPP باشد، بسته به این که چه سالی به عنوان پایه قرار می‌گیرد نرخ ارز متفاوتی حاصل می‌شود.

حال در این گزارش به ادامه بحث پرداخته شده و عوامل ایجاد کننده نوسانات ارزی معرفی شده‌اند. در ادامه نیز راهکارهای مرکز پژوهش‌های مجلس برای رفع این عوامل مطرح شده است.

مهمترین عوامل رشد نرخ ارز در سال 1403

طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلسف مهمترین عوامل رشد نرخ ارز در نیمه دوم سال 1403 را می‌توان به شرح ذیل معرفی کرد:

ناترازی‌های کلان و رشد نقدینگی

ادامه ناترازی‌هایی مانند ناترازی‌های بودجه‌ای، بانکی، انرژی، شرکت‌های دولتی، غیردولتی و ...، به معنای فشار به نظام بانکی برای خلق نقدینگی به جهت پوشش این ناترازی‌هاست. حجم ناترازی شبکه بانکی قریب به هزار و 700 هزار میلیارد تومان، نیاز 3 هزار هزار میلیارد تومانی برای دستیابی به شاخص کفایت سرمایه 8 درصدی شبکه بانکی، بیش از 2 هزار هزار میلیارد تومان بدهی ارزی به برخی شرکت‌های تولیدکننده انرژی به نظام بانکی، کسری بودجه سالانه دولت، بدهی 900 هزار میلیارد تومانی بخش دولتی به نظام بانکی، زیان انباشته شرکت‌های دولتی و غیردولتی و بحران صندوق‌های بازنشستگی، مصادیقی برای فهم بهتر مسئله‌اند که در نهایت به فشار به نظام بانکی برای خلق نقدینگی جدید منجر می‌شوند.

به گفته مرکز پژوهش‌های مجلس، بدیهی است که خلق این نقدینگی موجب افزایش تقاضای خرج‌کردنی می‌شود که مابه‌ازای تولیدی ندارد و در نهایت به کاهش ارزش پول ملی به شکل تورم و افزایش نرخ ارز می‌انجامد. بدون رفع این مسائل نباید انتظار داشت که با اقدامات مقطعی مثل قیمت‌گذاری بتوان از تورم و رشد نرخ ارز جلوگیری کرد.

مشروح این گزارش را در اکوایران با تیتر «وضعیت بازار ارز در ایران از نگاه بال پژوهشی مجلس؛ مشکل و راهکار آن چیست؟» بخوانید.