واکنش به سخنان پزشکیان درباره لزوم فرزندآوری و جوانی جمعیت

به نظر می‌رسد اگر صاحبان نظر و اندیشه هم به اجماعی برای افزودن بر شمار جمعیت حاضر و ارائه علمی نقشه‌های راه برسند، قطعا این شتاب مورد تأکید رئیس‌جمهور از اعتبار آنها می‌کاهد که این رشته سر دراز دارد. به‌عنوان یک کارشناس که از منظر پایداری محیط زیست و منابع به توسعه کشاورزی به‌مثابه اولین خوش‌آمد برای افزونی بیشتر جمعیت می‌نگریم، دورنمای روشنی را در این شتاب حیرت‌آلود و در تنگناهای کنونی کشورمان نمی‌بینیم.

پیش‌بینی‌ها در کلان جهان حاکی از افزایش جمعیت انسانی کره زمین به 9.5 میلیارد نفر در نیمه قرن میلادی حاضر است. آینده نزدیکی که طنین گام‌های آن همراه با دورشدن هراسناک عدالت اجتماعی از لابه‌لای مجادلات سیاسی و اغلب غرش جنگ‌افزارها به‌خوبی شنیده نمی‌شود.

با توجه به کاهش منابع آب شیرین، تغییر کاربری اراضی کشاورزی، پیامد‌های حادتر تغییرات اقلیمی، افزایش منابع مصرف و... در دو، سه دهه آینده، سطح مبادلات بین‌المللی محصولات کشاورزی کاهشی معنی‌دار پیدا کرده و جوامعی که در‌حال‌حاضر هم با مشکل گرسنگی روبه‌رو هستند، در معرض نابودی قرار می‌گیرند. اکنون هم پیوند قدرت‌های سیاسی و انباشت سرمایه جهانی را می‌بینیم که با پشت‌پا زدن و خروج از معاهدات و کنوانسیون‌های محیط‌زیستی بر تیرگی این آینده می‌افزایند، اما آنچه در کشورمان در حال رخ‌دادن است، فوریت‌های بیشتری را می‌طلبد.

بخش کشاورزی با وجود اسراف در مصرف ذخایر آب زیرزمینی و کاربرد فناوری موجود تنها حدود 60 درصد از نیاز غذایی سالانه کشور را تولید می‌کند. قطعا اگر متولیان این بخش از حساب آیندگان برداشت نکرده و در قالب توسعه پایدار مدیریت کنند، با توجه به میزان آبِ در دسترس، حداکثر امکان تولید 40 درصد از نیاز محصولات پایه برای جمعیت حال حاضر (حدود 40 میلیون نفر) وجود دارد. اگر که بر این محدودیت‌ها کارنامه نامقبول چند دهه اخیر در صیانت از عرصه‌های طبیعی و زمینه حیات را هم بیفزاییم، بیش از آنکه سراسیمه به سمت جوان‌سازی جامعه آینده خیز برداریم، باید در تلاش برای امانت‌داری و زمینه‌سازی زیست مناسب برای آیندگان باشیم.