به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نفت، محمد متقی، مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره برنامه‌های مدیریت توسعه صنایع پایین‌دستی این شرکت از برنامه‌ریزی سالانه همسو با تحقق شعار سال «سرمایه‌گذاری برای تولید»، همچنین برنامه‌های راهبردی و میان‌مدت خبر داد و گفت: در این مدیریت، دو نگاه اصلی به‌صورت همزمان در دستور کار قرار دارد؛ نخست تمرکز بر سرمایه‌گذاری‌های جدید به‌منظور هدایت و حمایت از تولید در بخش‌هایی از زنجیره ارزش که فرصت‌های نوینی در حال شکل‌گیری است و دوم فعال‌سازی ظرفیت‌های راکد و نیمه‌فعال که در صورت برنامه‌ریزی مناسب، می‌توان آنها را به تولید واقعی و پایدار رساند.
وی با اشاره به پیگیری‌های انجام‌شده در چارچوب سیاست‌های میان‌مدت افزود: یکی از اقدام‌های مهم، تولید گریدهای خاص و مورد نیاز صنایع پایین‌دستی با همکاری مجتمع‌های پتروشیمی و شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی است. این گریدها که گاه جدید و حاصل تعامل با صنایع پایین‌دستی هستند، با هدف توسعه سبد محصولات این صنایع و تولید محصولات باکیفیت‌تر تولید می‌شوند.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی با اشاره به اینکه این اقدام ماهیتی دانش‌بنیان دارد، آن را نیازمند مطالعات مستمر، بهره‌گیری از الگوهای علمی روز و دستیابی به مرزهای فناوری دانست.
تأمین مواد اولیه متناسب با نیاز فصلی صنایع پایین‌دستی
متقی با تأکید بر اهمیت تأمین پایدار خوراک برای واحدهای فعال بیان کرد: برنامه‌ریزی برای عرضه متناسب مواد اولیه با نیاز صنایع پایین‌دستی یکی دیگر از اقدام‌های این مدیریت است. برای نمونه برخی محصولات به‌دلیل فصلی بودن، در مقاطع خاص سال با افزایش تقاضا مواجه می‌شوند. با برگزاری نشست‌های منظم میان شرکت‌های پتروشیمی و صنایع پایین‌دستی، تلاش می‌کنیم مواد اولیه به مقدار کافی و به‌موقع تأمین شود. این روند همچون سال‌های گذشته، به‌طور مستمر رصد و کنترل میشود.
وی با بیان اینکه عرضه‌های اعتباری برای گریدها و محصولات پرکاربرد از دیگر محورهای کاری مدیریت توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی است که به‌ویژه برای محصولاتی نظیر پلی وینیل کلراید (PVC) اجرا میشود، ادامه داد: این عرضه‌ها که از سال‌های گذشته آغاز شده، همچنان ادامه دارد و مدیریت فرآیند به‌گونه‌ای است که تخصیص مؤثر اعتبارات مانع از التهاب در بازار شود. این کار با هماهنگی میان مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و بانک‌های عامل دنبال میشود تا جذابیت لازم برای مشارکت آنها فراهم شود.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی درباره اقدام‌های بین‌دستگاهی گفت: یکی دیگر از محورهای مهم کاری، تعامل با نهادها و دستگاه‌های همکار ازجمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت، نهاد ریاست‌جمهوری (نهضت احیا) و ستاد تسهیل است. با این دستگاه‌ها همکاری نزدیکی داریم و مسائل موجود را در سطح ملی و استانی، به‌صورت ساختاری و موردی دنبال می‌کنیم.
حمایت از پروژه‌های فناوری محور
متقی با اشاره به پروژه‌هایی بخش خاکستری زنجیره ارزش گفت: این پروژه‌ها با وجود مقیاس کوچک، دارای فرآیندهای پیچیده و راکتورهای خاص هستند و جهان نیز به سمت توسعه این مدل‌های متنوع با پیچیدگی تکنولوژیک و ارزش‌افزوده بالا حرکت می‌کند. ما با کمک مراکز تحقیقاتی و همکاری با صنایع و شرکت‌های پتروشیمی از این پروژه‌ها حمایت می‌کنیم، آنها را به سرمایه‌گذاران معرفی می‌کنیم و زمینه توسعه آنها را فراهم می‌سازیم.
وی به راهبرد کلان شرکت ملی صنایع پتروشیمی در توسعه زنجیره ارزش اشاره و تأکید کرد: این سیاست در مواضع رسمی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز بارها مورد تأکید قرار گرفته است. هریک از مدیریت‌های شرکت بر اساس وظایف محوله، مسئولیت پیگیری و اجرای این راهبرد را دارند. اگرچه در دوره‌های مختلف مدیریتی بر اهمیت زنجیره ارزش تأکید شده، اما همواره کاستی‌هایی در این حوزه وجود داشته است. اکنون با طراحی بسته‌های سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه‌گذار، درصدد جبران این خلاءها هستیم.
تمرکز بر تکمیل زنجیره ارزش
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه طرح‌های توسعه‌ای مرتبط با زنجیره ارزش عمدتاً از پایان سال گذشته آماده شده‌اند، بیان کرد: پیگیری مستقیم مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در حوزه برنامه‌ریزی این طرح‌ها، نقش مهمی در تسریع اجرای آنها داشته و ما نیز با تمام توان در حال دنبال کردن این مسیر هستیم.
متقی با تأکید بر اینکه هم‌اکنون توسعه طرح‌های زنجیره ارزش برای ما اولویتی دوچندان یافته است، اظهار کرد: اگرچه پیش از این نیز طرح‌هایی از سوی سرمایه‌گذاران تعریف و آغاز شده بود، اما تمرکز ما به‌طور خاص بر زنجیره ارزش است و در این زمینه معاون وزیر نفت همواره در نشست‌های راهبردی بر این موضوع تأکید دارند و ما نیز در این مسیر کاملاً معتقد و پایبند هستیم. هر فرد در حیطه کاری خود، مسئولیت پیشبرد امور، حمایت، هدایت و تسهیل این روند را بر عهده دارد تا تحقق اهداف با سرعت بیشتری انجام شود.
وی افزود: امیدواریم با سرمایه‌گذاری‌هایی که در این حوزه در جریان است، بتوانیم طی ماه‌های آینده نشانه‌های پیشرفت را به‌صورت ملموس نشان دهیم و در طول سال، اخبار خوبی در این حوزه منتشر شود.
معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به تمرکز این مدیریت بر بخش‌هایی از زنجیره ارزش که هنوز به بلوغ نرسیده‌اند، گفت: ما از این بخش‌ها با عنوان «حلقه‌های خاکستری» یاد می‌کنیم، همچنین بخش‌هایی که وارد حوزه تولید در سوله‌ها می‌شوند و عموماً در حوزه اختیارات وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارند، نیز برای ما اهمیت دارد. در این بخش‌ها تا مرحله معرفی فرصت به سرمایه‌گذاران پیش می‌رویم.
متقی ادامه داد: برای مثال در زنجیره‌هایی نظیر متانول، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و سایر محصولات، بخش‌هایی از زنجیره که نیازمند ورود به عرصه تولید صنعتی هستند، به‌عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری شناسایی و معرفی می‌شوند. حتی مطالعات این بخش‌ها را نیز در حیطه کاری خود تعریف کرده‌ایم تا سرمایه‌گذارانی که قصد ورود دارند، بتوانند از این اطلاعات بهره‌مند شوند. هرچند زیرساخت‌ها، امتیازات و مجوزها باید از طریق شهرک‌های صنعتی و دستگاه‌های مرتبط پیگیری شوند، اما تلاش کرده‌ایم در نقش حلقه اتصال، این فرصت‌ها را برای سرمایه‌گذاران مهیا کنیم.
تلاش برای ارتقای نقش تنظیم‌گری پتروشیمی
وی با اشاره به برخی چالش‌های ساختاری ادامه داد: در حوزه صنایع پایین‌دستی که بخشی از آن در حیطه اختیارات وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارد، همواره با چالش‌هایی مواجهه بوده‌ایم. با توجه به جایگاه فعلی ما در مدیریت صنایع پایین‌دستی به‌عنوان تنظیم‌گر تا زمانی که نهاد مستقلی در دولت تشکیل شود مأموریت‌هایی در این حوزه به این مدیریت سپرده شده است.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به اینکه در شرکت ملی صنایع پتروشیمی، کمیته‌های مشترکی با وزارت صنعت، معدن و تجارت، بورس کالا، گمرک و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان تشکیل داده‌ایم که نشست‌های آن به‌صورت مستمر برگزار میشود، افزود: این نشست‌ها در دو سطح جریان دارد، سطح معاونان وزیر که هر چند ماه یک بار برگزار میشود و سطح مدیران ارشد که نشست‌های آن یک هفته در میان تشکیل میشود. در این نشست‌ها، مسائل مرتبط با تنظیم‌گری میان تولیدکنندگان مواد اولیه (پتروشیمی‌ها) و مصرف‌کنندگان آن (بخش پایین‌دستی) بررسی و پیگیری میشود.
متقی با بیان اینکه برخی موضوعات نیز در سطح دولت و با پیگیری مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و معاونان وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح میشود که ما نیز انعکاس‌دهنده مسائل در آن سطح هستیم، تصریح کرد: البته بخشی از وظایف خارج از حیطه اختیارات شرکت ملی صنایع پتروشیمی بوده و به‌طور مستقیم به وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت مربوط میشود. مواردی نظیر گمرک یا بورس کالا از این دسته‌اند و ما صرفاً در حوزه مسائل مشترک ورود کرده‌ایم و بر ضرورت همکاری همه‌جانبه دستگاه‌های مسئول تأکید داریم.
توسعه متوازن زنجیره ارزش با محوریت استان‌ها
وی به نگاه متوازن توسعه‌ای اشاره کرد و گفت: یکی از تفاوت‌های رویکرد فعلی نسبت به گذشته، توجه ویژه به صنایع پایین‌دستی و توسعه متوازن زنجیره ارزش است. با تجربه‌ای که معاون وزیر از بدنه صنعت پتروشیمی دارند، اکنون نگاه توسعه‌ای معطوف به تبدیل محصولات میانی به محصولات نهایی با ارزش افزوده بالاتر و اشتغال‌زایی برای کشور است. هدف ما، توسعه‌ای پراکنده و موزون در سطح استان‌های کشور به‌ویژه مناطق کمتر توسعه‌یافته است تا از ظرفیت‌های موجود در سراسر کشور بهره گرفته شود.
مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی شرکت ملی صنایع پتروشیمی ضمن مقایسه با کشورهای منطقه تأکید کرد: نگاهی به کشورهای همسایه مانند ترکیه نشان می‌دهد آنها به‌دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، ساختار صنعتی منسجم و دسترسی بهتر به فناوری، در صنایع پایین‌دستی از ما جلوتر هستند. ترکیه به دلیل قرارگیری میان اروپا و آسیا، توسعه صنعتی یکنواخت‌تری داشته و تولید مواد اولیه در آنجا عمدتاً در خدمت صنایع نهایی قرار گرفته است.
متقی با اشاره به اینکه در مقابل، در ایران به‌دلیل وفور مواد اولیه، تمرکز بیشتر بر صادرات مواد خام بوده و صنایع پایین‌دستی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، بیان کرد: اما اکنون با توجه به روندهای جهانی، کشورها ناچارند به سمت تولید ارزش افزوده حرکت کنند. در کشورهای پیشرفته‌تر، فناوری‌های تولید در دسترس‌تر است و ارتباطات تجاری با همسایگان نیز تسهیل شده که همین عوامل سبب شده صنایع تکمیلی و پایین‌دستی نظیر نساجی یا خودروسازی توسعه بیشتری یابند.
وی در پایان گفت: روند جهانی به‌گونه‌ای پیش می‌رود که کشور ما نیز باید ناگزیر در مسیر تبدیل مواد اولیه به محصولات نهایی گام بردارد و ما نیز در تلاش برای تحقق این هدف هستیم.
